بر در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۰۷

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث بر است. "بر" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

بر در قرآن - بر در حدیث - بر در فقه سیاسی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل بر (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

معناشناسی

بِرّ به معنای صدق و راستی^[۱]، نیکی^[۲]، احسان و حُسن عمل با دیگران است^[۳].

کلمه بِرّ اسم جامع برای هر خیری است و مفهوم آن هر چیزی است که زمینه تقرب انسان را به خداوند فراهم می‌آورد، مانند: ایمان، اعمال صالح و فضیلت‌های اخلاقی^[۴].

برّ در قرآن

در یکی از آیات قرآن چنین آمده است: ﴿وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى﴾^[۵]. خداوند متعال در قرآن به‌ تفصیل بِرّ را تعریف و ویژگی‌های آن را بر شمرده است: ﴿لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِالله وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّائِلِينَ وَفِي الرِّقَابِ وَأَقَامَ الصَّلَاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُوا وَالصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ وَحِينَ الْبَأْسِ أُولَئِكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ﴾^[۶].

برّ در فرهنگ عمومی

در حوزه فرهنگ عمومی، نیکوکاری به عمل دارای ارزش اخلاقی مثبت که وجدان اخلاقی آن را نیکی و خیر می‌شمارد و معمولاً با کارهای خوب مشخص می‌شود^[۷]، اطلاق می‌گردد^[۸].

منابع

نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس

↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱، ص۲۴۸.
↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۲۷.
↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱، ص۲۴۸.
↑ وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۹۴.
↑ «و یکدیگر را در نیکی و پرهیزگاری یاری کنید» سوره مائده، آیه ۲.
↑ «نیکی آن نیست که روی را سوی خاور و باختر بگردانید، بلکه نیکی (از آن) کسی است که به خداوند و روز بازپسین و فرشتگان و کتاب (آسمانی) و پیامبران ایمان آورد و دارایی را با دوست داشتنش به نزدیکان و یتیمان و بیچارگان و به راه‌ماندگان و کمک‌خواهان و در راه (آزادی) بردگان ببخشد و نماز برپا دارد و زکات پردازد و (نیکی از آن) آنان (است) که چون پیمان بندند وفا کنند؛ و به ویژه شکیبایان در سختی و رنج و در هنگامه کارزار، آنها راستگویند و آنانند که به راستی پرهیزگارند» سوره بقره، آیه ۱۷۷.
↑ علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۳۷.
↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۱۴۱.

[1] حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱، ص۲۴۸.

[2] بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۲۷.

[3] حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱، ص۲۴۸.

[4] وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۹۴.

[5] «و یکدیگر را در نیکی و پرهیزگاری یاری کنید» سوره مائده، آیه ۲.

[6] «نیکی آن نیست که روی را سوی خاور و باختر بگردانید، بلکه نیکی (از آن) کسی است که به خداوند و روز بازپسین و فرشتگان و کتاب (آسمانی) و پیامبران ایمان آورد و دارایی را با دوست داشتنش به نزدیکان و یتیمان و بیچارگان و به راه‌ماندگان و کمک‌خواهان و در راه (آزادی) بردگان ببخشد و نماز برپا دارد و زکات پردازد و (نیکی از آن) آنان (است) که چون پیمان بندند وفا کنند؛ و به ویژه شکیبایان در سختی و رنج و در هنگامه کارزار، آنها راستگویند و آنانند که به راستی پرهیزگارند» سوره بقره، آیه ۱۷۷.

[7] علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۳۷.

[8] نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۱۴۱.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

@@ خط ۸: / خط ۸: @@
 <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
-==مقدمه==
+==معناشناسی==
-*[[بر|بِرّ]]: [[صدق]] و [[راستی]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱، ص۲۴۸.</ref>، [[نیکی]]<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۲۷.</ref>، [[احسان]]، [[حُسن]] عمل با دیگران<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱، ص۲۴۸.</ref>.
+[[بر|بِرّ]] به معنای [[صدق]] و [[راستی]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱، ص۲۴۸.</ref>، [[نیکی]]<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۲۷.</ref>، [[احسان]] و [[حُسن]] عمل با دیگران است<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱، ص۲۴۸.</ref>.
-*{{متن قرآن|وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى}}<ref>«و یکدیگر را در نیکی و پرهیزگاری یاری کنید» سوره مائده، آیه ۲.</ref>.
-*کلمه [[بِرّ]] اسم جامع برای هر خیری است و مفهوم آن هر چیزی است که زمینه [[تقرب]] [[انسان]] را به [[خداوند]] فراهم می‌آورد، از [[ایمان]]، [[اعمال صالح]] و [[فضیلت‌های اخلاقی]]<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۹۴.</ref>.
+کلمه [[بِرّ]] اسم جامع برای هر خیری است و مفهوم آن هر چیزی است که زمینه [[تقرب]] [[انسان]] را به [[خداوند]] فراهم می‌آورد، مانند: [[ایمان]]، [[اعمال صالح]] و [[فضیلت‌های اخلاقی]]<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲، ص۹۴.</ref>.
-*[[خداوند متعال]] در [[قرآن]] به‌ تفصیل [[بِرّ]] را تعریف و ویژگی‌های آن را بر شمرده است: {{متن قرآن|لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِالله وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّائِلِينَ وَفِي الرِّقَابِ وَأَقَامَ الصَّلَاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُوا وَالصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ وَحِينَ الْبَأْسِ أُولَئِكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ}}<ref>«نیکی آن نیست که روی را سوی خاور و باختر بگردانید، بلکه نیکی (از آن) کسی است که به خداوند و روز بازپسین و فرشتگان و کتاب (آسمانی) و پیامبران ایمان آورد و دارایی را با دوست داشتنش به نزدیکان و یتیمان و بیچارگان و به راه‌ماندگان و کمک‌خواهان و در راه (آزادی) بردگان ببخشد و نماز برپا دارد و زکات پردازد و (نیکی از آن) آنان (است) که چون پیمان بندند وفا کنند؛ و به ویژه شکیبایان در سختی و رنج و در هنگامه کارزار، آنها راستگویند و آنانند که به راستی پرهیزگارند» سوره بقره، آیه ۱۷۷.</ref>.
-*در حوزه [[فرهنگ]] عمومی، [[نیکوکاری]] به عمل دارای [[ارزش]] [[اخلاقی]] مثبت که [[وجدان]] [[اخلاقی]] آن را [[نیکی]] و خیر می‌شمارد و معمولاً با کارهای خوب مشخص می‌شود<ref>علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۳۷.</ref>، اطلاق می‌گردد<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۴۱.</ref>.
+==برّ در قرآن==
+در یکی از آیات قرآن چنین آمده است: {{متن قرآن|وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى}}<ref>«و یکدیگر را در نیکی و پرهیزگاری یاری کنید» سوره مائده، آیه ۲.</ref>. [[خداوند متعال]] در [[قرآن]] به‌ تفصیل [[بِرّ]] را تعریف و ویژگی‌های آن را بر شمرده است: {{متن قرآن|لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِالله وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّائِلِينَ وَفِي الرِّقَابِ وَأَقَامَ الصَّلَاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُوا وَالصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ وَحِينَ الْبَأْسِ أُولَئِكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ}}<ref>«نیکی آن نیست که روی را سوی خاور و باختر بگردانید، بلکه نیکی (از آن) کسی است که به خداوند و روز بازپسین و فرشتگان و کتاب (آسمانی) و پیامبران ایمان آورد و دارایی را با دوست داشتنش به نزدیکان و یتیمان و بیچارگان و به راه‌ماندگان و کمک‌خواهان و در راه (آزادی) بردگان ببخشد و نماز برپا دارد و زکات پردازد و (نیکی از آن) آنان (است) که چون پیمان بندند وفا کنند؛ و به ویژه شکیبایان در سختی و رنج و در هنگامه کارزار، آنها راستگویند و آنانند که به راستی پرهیزگارند» سوره بقره، آیه ۱۷۷.</ref>.
+==برّ در فرهنگ عمومی==
+در حوزه [[فرهنگ]] عمومی، [[نیکوکاری]] به عمل دارای [[ارزش]] [[اخلاقی]] مثبت که [[وجدان]] [[اخلاقی]] آن را [[نیکی]] و خیر می‌شمارد و معمولاً با کارهای خوب مشخص می‌شود<ref>علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۳۷.</ref>، اطلاق می‌گردد<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۴۱.</ref>.
 ==منابع==