تدلیه: تفاوت میان نسخهها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">\n: +)) |
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-</div>\n<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> +</div>)) |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[تدلیه در قرآن]] - [[تدلیه در حدیث]] - [[تدلیه در فقه سیاسی]] </div> | <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[تدلیه در قرآن]] - [[تدلیه در حدیث]] - [[تدلیه در فقه سیاسی]] </div> | ||
<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[تدلیه (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[تدلیه (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== |
نسخهٔ ۱۱ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۶:۰۵
اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل تدلیه (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- تدلیه: بهطمع انداختن[۱] و از بالا به زیر کشیدن. اصل آن "دلی" به معنای نزدیکی و قرب چیزی به سهولت و آسانی[۲] و انداختن به پایین و فرو افتادن[۳]. "دَلو" سطلی است که با آن از چاه آب میکشند[۴].
- ﴿فَدَلَّاهُمَا بِغُرُورٍ فَلَمَّا ذَاقَا الشَّجَرَةَ بَدَتْ لَهُمَا سَوْآتُهُمَا﴾[۵]، ﴿وَلَا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ وَتُدْلُوا بِهَا إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُوا﴾[۶].
- آیه ﴿فَدَلَّاهُمَا بِغُرُورٍ فَلَمَّا ذَاقَا الشَّجَرَةَ بَدَتْ لَهُمَا سَوْآتُهُمَا﴾[۷] به قصه شیطان و حضرت آدم و حوّا در بهشت اشاره دارد که شیطان آدم را به طمع افکند و موجب هبوط او شد.
- در باب افعال "اِدلاء" به معنای "دنو"[۸] و "تقرّب جستن" آمده است. در آیه شریفه ﴿وَلَا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ وَتُدْلُوا بِهَا إِلَى الْحُكَّامِ﴾[۹] خدای تعالی از دادن مال (رشوه) به داور و قاضی برای نزدیکشدن به آنان جهت صدور حکم به نفع صاحب مال بهشدت نهی فرموده است. در این اصطلاح (تدلوا) کنایه لطیفی بر مفهوم فوق وجود دارد[۱۰][۱۱].
منابع
پانویس
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژهنامه، ص۷۳۳.
- ↑ ابنفارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۲۹۳.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۳، ص۲۳۸-۲۳۹.
- ↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۸، ص۶۹.
- ↑ «پس آنان را با فریب فرو لغزاند؛ و چون از آن درخت چشیدند شرمگاههایشان بر آنان نمودار گشت» سوره اعراف، آیه ۲۲.
- ↑ «و داراییهای همدیگر را میان خود به نادرستی مخورید و آنها را (با رشوه) به سوی داوران سرازیر نکنید تا بخشی از داراییهای مردم را آگاهانه به حرام بخورید» سوره بقره، آیه ۱۸۸.
- ↑ «پس آنان را با فریب فرو لغزاند؛ و چون از آن درخت چشیدند شرمگاههایشان بر آنان نمودار گشت» سوره اعراف، آیه ۲۲.
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۱۷.
- ↑ «و داراییهای همدیگر را میان خود به نادرستی مخورید و آنها را (با رشوه) به سوی داوران سرازیر نکنید تا بخشی از داراییهای مردم را آگاهانه به حرام بخورید» سوره بقره، آیه ۱۸۸.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۲، ص۵۲.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۱۷۶.