نامۀ ۴۰ نهج البلاغه

مقدمه

• گزارشی به امام می‌ررسد که یکی از کارگزاران او برخلاف سیره امام در بیت المال مسلمانان درازدستی کرده است. امام (ع) این مسئله را در صورت صحت، مایه خشم خداوند و نافرمانی امام عصر برمی‌شمرد و دستور می‌دهد حساب خویش را برای او بفرستد. بیشتر مورخان، برمبنای محتوای نامه، مخاطب امام را ابن عباس، پسر عموی امام، می‌دانند. اما سیدرضی در این مورد سکوت کرده و نامه را به یکی از کارگزاران گزارش کرده است. نیز ابن ابی الحدید که تاریخ‌دانی مبرز و متبحر است، در این موضوع متوقف مانده و تأیید یا ردی بر آن ثبت نکرده است. بنا بر قرینه‌های تاریخی این نامه مربوط به سال ۴۰ ق است.

فرازی از نامه

• از تو به من خبری رسیده است. اگر چنان کرده باشی، پروردگار خود را به خشم آورده باشی و امام خویش را نافرمانی کرده و امانت خود را از دست داده. به من خبر داده‌اند تو کشت زمین را برداشته و آنچه پایت بدان رسیده برای خود نگاه داشته‌ای و آنچه در دستت بوده، خورده‌ای. حساب خود را به من باز پس بده و بدان که حساب خدا بزرگ‌تر از حساب مردمان است.

منابع

• دانشنامه نهج البلاغه ج۲