آب در فقه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۳۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ دسامبر ۲۰۲۱
جز
خنثی‌سازی ویرایش 749817 از Heydari (بحث)
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-\=\=\=(.*) +=== ))
جز (خنثی‌سازی ویرایش 749817 از Heydari (بحث))
برچسب: خنثی‌سازی
خط ۷: خط ۷:
آب به لحاظ ماهیّت آن به مطلق و مضاف، به لحاظ [[انفعال]] و عدم انفعالِ به [[نجاست]] به کثیر و قلیل و به لحاظ عوارض خارجی به مشکوک و غیر مشکوک، مشتبه و غیر مشتبه و مستعمل و غیر مستعمل تقسیم می‏‌شود. <ref>العروة الوثقی، ج۱، ص: ۲۶ ـ ۵۴.</ref>  
آب به لحاظ ماهیّت آن به مطلق و مضاف، به لحاظ [[انفعال]] و عدم انفعالِ به [[نجاست]] به کثیر و قلیل و به لحاظ عوارض خارجی به مشکوک و غیر مشکوک، مشتبه و غیر مشتبه و مستعمل و غیر مستعمل تقسیم می‏‌شود. <ref>العروة الوثقی، ج۱، ص: ۲۶ ـ ۵۴.</ref>  


===  
===طهارت و نجاست===
آب مطلق، [[پاک]] و پاک کننده هر چیز نجسی است که قابل پاک شدن است، و نیز بر طرف کننده [[حدث]] می‌‏باشد. <ref>العروة الوثقی، ج۱، ص: ۲۶.</ref> آب با [[تغییر]] رنگ، بو یا مزه آن به سبب نجاست [[نجس]] می‏‌شود. آب قلیل بنابر مشهور با ملاقاتِ نجاست نیز نجس می‏‌گردد <ref>الروضة البهیة، ج۱، ص:۲۵۱ و ۲۵۸؛ العروة الوثقی، ج۱، ص:۳۰ و ۳۴.</ref>
آب مطلق، [[پاک]] و پاک کننده هر چیز نجسی است که قابل پاک شدن است، و نیز بر طرف کننده [[حدث]] می‌‏باشد. <ref>العروة الوثقی، ج۱، ص: ۲۶.</ref> آب با [[تغییر]] رنگ، بو یا مزه آن به سبب نجاست [[نجس]] می‏‌شود. آب قلیل بنابر مشهور با ملاقاتِ نجاست نیز نجس می‏‌گردد <ref>الروضة البهیة، ج۱، ص:۲۵۱ و ۲۵۸؛ العروة الوثقی، ج۱، ص:۳۰ و ۳۴.</ref>


===  
===[[عبادات]]===
[[وضو]] و [[غسل]] جز با آب صحیح نیست. <ref>تحریر الوسیلة، ج۱، ص:۱۰۱ ـ ۱۰۳</ref> ادرار کردن در آب، [[مکروه]] است. <ref>جواهر الکلام، ج۲، ص:۶۸</ref> [[نماز]] گزاردن در گذرگاه آب <ref>جواهر الکلام، ج۸، ص:۳۴۴</ref> و نیز آب بستن به منطقه [[دشمن]] در حال [[جهاد]] [[کراهت]] دارد. <ref>جواهر الکلام، ج۸، ص:۲۱ ـ ۶۶</ref> به قول مشهور، فروبردن سر در آب برای روزه‏دار در [[روزه]] [[واجب]] معیّن <ref>مستمسک العروة، ج۸، ص:۲۶۲.</ref> و نیز قضای روزه [[ماه رمضان]] در بعد از ظهر، [[حرام]] است؛ لکن در بطلان روزه به آن [[اختلاف]] است <ref>جواهر الکلام، ج۱۷، ص:۵۲ و ج۱۶، ص:۲۲۷ ـ ۲۲۸.</ref>
[[وضو]] و [[غسل]] جز با آب صحیح نیست. <ref>تحریر الوسیلة، ج۱، ص:۱۰۱ ـ ۱۰۳</ref> ادرار کردن در آب، [[مکروه]] است. <ref>جواهر الکلام، ج۲، ص:۶۸</ref> [[نماز]] گزاردن در گذرگاه آب <ref>جواهر الکلام، ج۸، ص:۳۴۴</ref> و نیز آب بستن به منطقه [[دشمن]] در حال [[جهاد]] [[کراهت]] دارد. <ref>جواهر الکلام، ج۸، ص:۲۱ ـ ۶۶</ref> به قول مشهور، فروبردن سر در آب برای روزه‏دار در [[روزه]] [[واجب]] معیّن <ref>مستمسک العروة، ج۸، ص:۲۶۲.</ref> و نیز قضای روزه [[ماه رمضان]] در بعد از ظهر، [[حرام]] است؛ لکن در بطلان روزه به آن [[اختلاف]] است <ref>جواهر الکلام، ج۱۷، ص:۵۲ و ج۱۶، ص:۲۲۷ ـ ۲۲۸.</ref>


===  
===[[تملّک]]===
آب‌های عمومی، مانند دریاها که همگان در بهره‏‌برداری از آن یکسانند، از [[مشترکات]] و با حیازت تملّک‏پذیر است. همچنین به قول مشهور، کندن [[چاه]] در [[زمین]] [[مباح]] به قصد تملّک یا در [[ملک]] خود، سبب تملّک آب آن می‏‌شود. <ref>جواهر الکلام، ج۳۸، ص:۱۱۶-۱۲۱</ref> آبهای مباح، مانند چشمه و [[باران]] که در جوی‌های شخصی جمع می‏‌شود، به قول مشهور از آنِ [[مالک]] آن است <ref>جواهر الکلام، ج۳۸، ص:۱۲۶</ref>
آب‌های عمومی، مانند دریاها که همگان در بهره‏‌برداری از آن یکسانند، از [[مشترکات]] و با حیازت تملّک‏پذیر است. همچنین به قول مشهور، کندن [[چاه]] در [[زمین]] [[مباح]] به قصد تملّک یا در [[ملک]] خود، سبب تملّک آب آن می‏‌شود. <ref>جواهر الکلام، ج۳۸، ص:۱۱۶-۱۲۱</ref> آبهای مباح، مانند چشمه و [[باران]] که در جوی‌های شخصی جمع می‏‌شود، به قول مشهور از آنِ [[مالک]] آن است <ref>جواهر الکلام، ج۳۸، ص:۱۲۶</ref>


===  
===[[خرید و فروش]]===
فروختن آب با پیمانه، وزن یا [[مشاهده]] در صورت محصور بودن، مانند آب [[حوض]] جایز است؛ <ref>جواهر الکلام، ج۳۸، ص:۱۲۰</ref> لکن در صحّت خرید و فروش مثل آب چاه که دارای جوشش است و دائم آب تازه با آب قبلی مخلوط می‏‌شود [[اختلاف]] است. در آب، [[ربا]] نیست. <ref>جواهر الکلام، ج۲۳، ص:۳۶۱</ref>
فروختن آب با پیمانه، وزن یا [[مشاهده]] در صورت محصور بودن، مانند آب [[حوض]] جایز است؛ <ref>جواهر الکلام، ج۳۸، ص:۱۲۰</ref> لکن در صحّت خرید و فروش مثل آب چاه که دارای جوشش است و دائم آب تازه با آب قبلی مخلوط می‏‌شود [[اختلاف]] است. در آب، [[ربا]] نیست. <ref>جواهر الکلام، ج۲۳، ص:۳۶۱</ref>


===  
===[[نوشیدن]]===
برای [[نوشیدن آب]] آدابی ذکر شده است، مانند گفتن {{متن قرآن|بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ}}<ref>«به نام خداوند بخشنده بخشاینده» سوره فاتحه، آیه ۱.</ref>، نشسته نوشیدن در شب و ایستاده نوشیدن در [[روز]] <ref>جواهر الکلام، ج۳۶، ص:۵۰۵-۵۰۸</ref>
برای [[نوشیدن آب]] آدابی ذکر شده است، مانند گفتن {{متن قرآن|بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ}}<ref>«به نام خداوند بخشنده بخشاینده» سوره فاتحه، آیه ۱.</ref>، نشسته نوشیدن در شب و ایستاده نوشیدن در [[روز]] <ref>جواهر الکلام، ج۳۶، ص:۵۰۵-۵۰۸</ref>


===  
===مزارعه===
از شرایط صحّت [[عقد]] مزارعه، قابلیّت زمین برای بهره‏‌برداری به دلیل داشتن آب ـ هرچند به امکان رساندن آب چشمه یا نهر به آن ـ است <ref>جواهر الکلام، ج۲۰، ص:۲۷.</ref>
از شرایط صحّت [[عقد]] مزارعه، قابلیّت زمین برای بهره‏‌برداری به دلیل داشتن آب ـ هرچند به امکان رساندن آب چشمه یا نهر به آن ـ است <ref>جواهر الکلام، ج۲۰، ص:۲۷.</ref>


===  
===حیوان===
دادن آب به حیوان پیش از [[ذبح]] آن [[مستحب]] است. <ref>جواهر الکلام، ج۳۶، ص:۱۳۳</ref> عرضه آب بر حیوان هنگام رسیدن به آب از [[حقوق]] چارپا بر صاحبش شمرده شده است<ref>العروة الوثقی، ج۲، ص:۴۱۵.</ref>.<ref>[[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۱، صفحه ۸۹-۹۰.</ref>
دادن آب به حیوان پیش از [[ذبح]] آن [[مستحب]] است. <ref>جواهر الکلام، ج۳۶، ص:۱۳۳</ref> عرضه آب بر حیوان هنگام رسیدن به آب از [[حقوق]] چارپا بر صاحبش شمرده شده است<ref>العروة الوثقی، ج۲، ص:۴۱۵.</ref>.<ref>[[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۱، صفحه ۸۹-۹۰.</ref>


۴۱۵٬۰۷۸

ویرایش