اقسام و انواع غیب کدام‌اند؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۸۹: خط ۱۸۹:
::::::غیب مطلق آن اموری است که انسان توانایی احاطه علمی بر آن ندارد و غیب نسبی اموری است که انسان قدرت و احاطه بر آن دارد اما به دلیل آماده نبودن شرایط فعلا از او غایب است»<ref>پایان‌نامه [[علم ائمه از نظر عقل و نقل (پایان‌نامه)|علم ائمه از نظر عقل و نقل]]، ص۱۰۲.</ref>.
::::::غیب مطلق آن اموری است که انسان توانایی احاطه علمی بر آن ندارد و غیب نسبی اموری است که انسان قدرت و احاطه بر آن دارد اما به دلیل آماده نبودن شرایط فعلا از او غایب است»<ref>پایان‌نامه [[علم ائمه از نظر عقل و نقل (پایان‌نامه)|علم ائمه از نظر عقل و نقل]]، ص۱۰۲.</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}
 
{{جمع شدن|۱۳. آقای رهبری (پژوهشگر دانشگاه علمی کاربردی تبریز)؛}}
[[پرونده:11012314343.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[حسن رهبری]]]]
::::::آقای '''[[حسن رهبری]]''' در کتاب ''«[[بازاندیشی در علم امام (کتاب)|بازاندیشی در علم امام]]»'' در این‌باره گفته‌ است:
::::::«از برخی از روایات چنین برمی‌آید که علم غیب دو گونه است: علم غیبی که مخصوص خداوند متعال بوده و هیچ‌کس را از آن آگاه نمی‌کند؛ و دیگری علم غیبی است که در اختیار [[پیامبران]]{{صل}} و [[امامان]]{{عم}} قرار داده و یا در وقت مقتضی قرار می‌دهد. به نمونه‌هایی از این روایات توجّه فرمایید:
*حضرت [[امام صادق]]{{ع}} می‎فرمود: به عیسی بن مریم دو حرف داده شد که با آن کار می‌کرد. به موسی چهار حرف، به ابراهیم هشت حرف، به نوح پانزده حرف و به آدم بیست و پنج حرف داده شد. خدای تعالی تمام این حروف را برای [[پیامبر خاتم|محمّد]]{{صل}} جمع کرد؛ {{عربی|اندازه=155%|"ان اسم الله الاعظم ثلاثة و سبعون حرفا اعطی محمد{{صل}} اثنین و سبعین حرفا و حجب عنه حرف واحد"}} <ref>«همانا اسم اعظم خدا هفتاد و سه حرف است و هفتاد و د حرف آن به محمد{{صل}} داده شد، و یک حرف از او پنهان شد».اصول کافی، ۱، ۳۳۴.</ref>
:::::*حضرت امام حسن عسگری {{ع}} هم می‌فرمایند:{{عربی|اندازه=155%|"اسم الله الاعظم ثلاثه و سبعون حرفا.... و عندنا منه اثنان و سبعون حرفا و حرف عندالله مستاثر به فی علم غیب"}}<ref>«اسم اعظم خدا هفتاد و سه حرف است؛ .... و نزد ما هفتاد و دو حرف از آن است و یک حرف نزد خداست که در علم غیب به خود اختصاص داده است.» الکافی، ۱، ۲۳۰ .</ref>
:::::* حضرت [[امام صادق]]{{ع}} می‌فرماید: {{عربی|اندازه=155%|"إن لله عزوجل علمین علما عنده لم یطلع علیه احدا من خلقه و علما نبذه الی ملائکته و رسله فما نبذه الی ملائکته و رسله فقد انتهی إلینا."}}<ref>«همانا اسم اعظم خدا هفتاد و سه حرف است و هفتاد و دو حرف آن به محمد{{صل}} داده شد، و یک حرف از او پنهان شد».اصول کافی، ۱، ۳۳۴. </ref><ref>خدای عزوجل را دوگونه علم است: ۱) علمی که نزد خود اوست و هیچ‌کس از مخلوقش را از آن آگاه نساخته است. ۲) علمی که به سوی ملائکه و رسولانش افکنده، آنچه به سوی ملائکه و رسولانش افکنده، به ما رسیده است.</ref>
:::::* حضرت [[امام باقر]]{{ع}} هم در عبارتی همانند چنین فرمود:
::::::{{عربی|اندازه=155%|"ان لله عزوجل علمین علم لا یعلمه الا هو و علم علمه ملائکته و رسله فما علمه ملائکته و رسله{{عم}} فنحن نعلمه"}}<ref>خداوند متعال دو گونه علم دارد: ۱) علمی که جز خود او کس دیگری از آن آگاه نیست. ۲) علمی که به ملائکه و رسولانش آموخته است.</ref> <ref>  الکافی، ۲۵۶ .</ref>
::::::آن علمی را که به ملائکه و رسولانش {{عم}} آموخته است، ما آن را می‌دانیم. کتاب "[[دانشنامه امام علی (کتاب)|دانشنامه امام علی]]{{ع}}" دوگانگی علم غیب را چنین جمع‌بندی می‌نماید: "علم غیب دو گونه است: علم به کلیّات؛ علم به جزئیات. منظور از کلیّات، قواعد و قوانین کلّی بر جهان و نیز همه قوانین مسلّم علوم مختلف است که بخشی از آن، علوم و معارف اسلامی است. مراد از جزئیّات، علم به احوال جزئیّه اعیان خارجیّه و نیز حوادث گذشته و آینده (علم به ما کان و ما یکون) است. علم غیب در تعریف این دو بخش می‌تواند موجبه کلیّه یا موجبه جزئیّه باشد. محل نزاع، علم غیب امام در هر دو بخش، موجبه کلیّه است که در این هنگام علم امام مساوی با علم باری خواهد بود. در این جهت، تقسیم علم غیب به استقلالی و ذاتی –که علم غیب خداوند است- و به علم غیب غیر ذاتی و غیر استقلالی –که علم پیامبر و امام است- تأثیری ندارد؛ زیرا غالیان نیز قائل به علم غیب استقلالی برای امام نشده‌اند. به عبارت دیگر، بحث ما در این جا تنها بر سر علم غیب فعلی به صورت موجبه کلیّه و غیر استقلالی امام است. گفتنی است بسیاری از قائلان به این نوع علم، هنگام ارائه استدلال، به اموری همچون: وجود جفر، جامعه، صحیفه امام علی {{ع}} و مصحف فاطمه زهرا {{س}} تکیه می‌کنند؛ یا مواردی را که ائمه {{عم}} از امور غیبیه خبر داده‌اند، شاهد می‌آورند؛ و یا عالم بودن ائمه {{عم}} را به علم بلایا و منایا و فصل الخطاب و نیز گشوده شدن یک میلیون باب علم از سوی پیامبر برای حضرت علی{{ع}} و سپس به ارث رسیدن آن برای امامان بعدی را مثال می‌آورند؛ یا به اموری همچون علم ایشان به زبان‌های مختلف دنیا استدلال می‌کنند. هیچ یک از این امور، نمی‌توانند دلیل علم غیب کلی فعلی باشند و تنها در علم غیب، به صورت موجبه جزئیّه جای می‌گیرند<ref>[[دانشنامه امام علی (کتاب)|دانشنامه امام علی]]{{ع}}، ۳، ۳۸۶.</ref>»<ref>[[بازاندیشی در علم امام (کتاب)|بازاندیشی در علم امام]]، ص۵۵  الی ۵۷.</ref>
{{پایان جمع شدن}}
{{جمع شدن|۱۸. آقای عرفانی (پژوهشگر جامعة المصطفی العالمیة)؛}}
{{جمع شدن|۱۸. آقای عرفانی (پژوهشگر جامعة المصطفی العالمیة)؛}}
[[پرونده:11273.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[محمد نظیر عرفانی|عرفانی]]]]
[[پرونده:11273.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[محمد نظیر عرفانی|عرفانی]]]]
۵۳٬۳۷۰

ویرایش