وهب بن منبه: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
[[ابوعبدالله وهب بن منبه صنعانی]] | [[ابوعبدالله وهب بن منبه بن کامل بن سیج بن سیحان یمانی صنعانی ذماری أبناوی]] در [[زمان]] [[خلافت عثمان]]<ref>تاریخ مدینة دمشق ۶۳/۳۶۹.</ref> به سال ۳۴ هـ در [[سرزمین]] صنعاء زاده شد.<ref>الاعلام ۸/۱۲۵.</ref> او از نژاد [[فارس]] و پدرش منبّه از [[مردمان]] هرات، [[خراسان]] قدیم، به شمار میرفت. گویند که [[خسرو]]، [[پادشاه ایران]] وی را از آن سرزمین [[اخراج]] کرد، اما هنگامی که نزد [[پیامبر]]{{صل}} آمد [[اسلام]] آورد.<ref>سیر اعلام النبلاء ۴/۵۴۶ و۵۴۷.</ref> | ||
وهب از [[نیکان]] [[تابعین]]<ref>خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۱۱/۱۶۷.</ref> و مدت سیزده سال با [[ابن عباس]] ملازم و همراه بود.<ref> الاعلام ۸/۱۲۶.</ref> او [[دانش]] خویش را از بزرگانی چون ابن عباس، [[جابر بن عبدالله انصاری]] و [[عبدالله بن عمر]] آموخته و از ایشان [[روایت]] کرده است.<ref>تهذیب الکمال ۳۱/۱۴۰.</ref> کسان بسیاری نیز از وهب [[حدیث]] شنیده و روایت کردهاند که در آن میان نام افرادی چون [[عمرو بن دینار]]، [[مغیرة بن حکیم]] و [[منذر بن نعمان]] به چشم میخورد.<ref> تاریخ مدینة دمشق ۶۳/۳۶۹.</ref> [[ابن خلکان]] و یاقوت، وهب را تاریخشناس و فردی [[آگاه]] به [[اخبار]] گذشتگان، [[انبیا]] و [[پادشاهان]] دانسته و تأکید کردهاند که وهب در زمینه [[قصص]] گذشتگان بسیار [[مهارت]] داشت و اخبار و آثار بسیاری، از جمله [[اسرائیلیات]] را مورد بررسی و مطالعه قرار داده است.<ref>وفیات الاعیان ۶/۳۵ معجم الادباء ۱۹/۲۵۹.</ref> ابوزرعه و عجلی وی را فردی [[موثق]] دانستهاند.<ref>الجرح و التعدیل ۹/۲۴ تاریخ الثقات ۴۶۷.</ref> [[ذهبی]] مینویسد که وهب زمانی از [[مذهب]] قدریّه [[پیروی]] میکرد و حتی تألیفی نیز در این موضوع نوشته بود، ولی سرانجام از تألیف خود اظهار [[پشیمانی]] کرده است.<ref>تاریخ الاسلام ۷/۴۹۹.</ref> به علاوه، وی مدتی نیز در صنعاء عهدهدار کار [[قضاوت]] بود.<ref>تاریخ الاسلام ۷/۴۹۷.</ref> | |||
تاریخ درگذشت وهب به [[اختلاف]] نقل شده،<ref>الثقات ۵/۴۸۸ الطبقات الکبری ۵/۵۴۳ المنتظم ۷/۱۴۲.</ref> ولی [[بخاری]] آن را به سال ۱۱۴ هـ دانسته است.<ref>التاریخ الکبیر ۸/۱۶۴.</ref> او دارای آثار و تألیفاتی چند بوده که از آن جمله است: کتاب المبتدی<ref>الذریعه ۱۹/۴۷.</ref> کتاب فی ذکر [[ملوک]] [[حمیر]]<ref>وفیات الاعیان ۶/۳۵. </ref> قصص الانبیاء<ref>الاعلام ۸/۱۲۶. </ref> الاسرائیلیات [[تفسیر]] القرآن فتوح البلاد و قصص الاخیار.<ref>هدیة العارفین ۲/۵۰۱.</ref>.<ref> [[فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|فرهنگنامه مؤلفان اسلامی]]، ج۱ ص ۸۱۵.</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
خط ۱۲: | خط ۱۴: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده: | # [[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۱''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
نسخهٔ ۲۵ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۲۶
مقدمه
ابوعبدالله وهب بن منبه بن کامل بن سیج بن سیحان یمانی صنعانی ذماری أبناوی در زمان خلافت عثمان[۱] به سال ۳۴ هـ در سرزمین صنعاء زاده شد.[۲] او از نژاد فارس و پدرش منبّه از مردمان هرات، خراسان قدیم، به شمار میرفت. گویند که خسرو، پادشاه ایران وی را از آن سرزمین اخراج کرد، اما هنگامی که نزد پیامبر(ص) آمد اسلام آورد.[۳]
وهب از نیکان تابعین[۴] و مدت سیزده سال با ابن عباس ملازم و همراه بود.[۵] او دانش خویش را از بزرگانی چون ابن عباس، جابر بن عبدالله انصاری و عبدالله بن عمر آموخته و از ایشان روایت کرده است.[۶] کسان بسیاری نیز از وهب حدیث شنیده و روایت کردهاند که در آن میان نام افرادی چون عمرو بن دینار، مغیرة بن حکیم و منذر بن نعمان به چشم میخورد.[۷] ابن خلکان و یاقوت، وهب را تاریخشناس و فردی آگاه به اخبار گذشتگان، انبیا و پادشاهان دانسته و تأکید کردهاند که وهب در زمینه قصص گذشتگان بسیار مهارت داشت و اخبار و آثار بسیاری، از جمله اسرائیلیات را مورد بررسی و مطالعه قرار داده است.[۸] ابوزرعه و عجلی وی را فردی موثق دانستهاند.[۹] ذهبی مینویسد که وهب زمانی از مذهب قدریّه پیروی میکرد و حتی تألیفی نیز در این موضوع نوشته بود، ولی سرانجام از تألیف خود اظهار پشیمانی کرده است.[۱۰] به علاوه، وی مدتی نیز در صنعاء عهدهدار کار قضاوت بود.[۱۱]
تاریخ درگذشت وهب به اختلاف نقل شده،[۱۲] ولی بخاری آن را به سال ۱۱۴ هـ دانسته است.[۱۳] او دارای آثار و تألیفاتی چند بوده که از آن جمله است: کتاب المبتدی[۱۴] کتاب فی ذکر ملوک حمیر[۱۵] قصص الانبیاء[۱۶] الاسرائیلیات تفسیر القرآن فتوح البلاد و قصص الاخیار.[۱۷].[۱۸]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ تاریخ مدینة دمشق ۶۳/۳۶۹.
- ↑ الاعلام ۸/۱۲۵.
- ↑ سیر اعلام النبلاء ۴/۵۴۶ و۵۴۷.
- ↑ خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۱۱/۱۶۷.
- ↑ الاعلام ۸/۱۲۶.
- ↑ تهذیب الکمال ۳۱/۱۴۰.
- ↑ تاریخ مدینة دمشق ۶۳/۳۶۹.
- ↑ وفیات الاعیان ۶/۳۵ معجم الادباء ۱۹/۲۵۹.
- ↑ الجرح و التعدیل ۹/۲۴ تاریخ الثقات ۴۶۷.
- ↑ تاریخ الاسلام ۷/۴۹۹.
- ↑ تاریخ الاسلام ۷/۴۹۷.
- ↑ الثقات ۵/۴۸۸ الطبقات الکبری ۵/۵۴۳ المنتظم ۷/۱۴۲.
- ↑ التاریخ الکبیر ۸/۱۶۴.
- ↑ الذریعه ۱۹/۴۷.
- ↑ وفیات الاعیان ۶/۳۵.
- ↑ الاعلام ۸/۱۲۶.
- ↑ هدیة العارفین ۲/۵۰۱.
- ↑ فرهنگنامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص ۸۱۵.