علم غیب در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از دیگر [[دلایل]] [[علامه جوادی آملی]] بر احاطه مطلق [[علم امام]] به تمام [[عالم هستی]] این است که ائمه{{عم}} معلم ملائکه محسوب می‌شوند و چون ملائکه به [[اذن الهی]] مدیر عالم امکانند، ائمه‌{{عم}} نیز به طریق اولی بر تمام عالم، علم خواهند داشت. [[باور]] ایشان با توجه به آیاتی که در این زمینه وجود دارد، بر این امر [[استوار]] است که [[انسان کامل]] ([[امام]] [[معصوم]]) چنان که در عالم [[طبیعت]] معلم [[انسان‌ها]] به حساب می‌آید، در عالم تجرد نیز معلم [[فرشتگان]] است و فرشتگان رهنمودهای خود را برای [[اداره امور]] از انسان کامل دریافت می‌نمایند<ref>عبدالله جوادی آملی، سرچشمه اندیشه، ص۲۱۳؛ همو، امام مهدی{{ع}} موجود موعود، ص۲۷ و ۱۱۰.</ref>. به عبارت دیگر به نظر ایشان، انسان کامل شخصیتی است که بلاواسطه از [[محضر الهی]] کسب [[فیض]] می‌کند و سپس آن فیوضات توسط ایشان به عالم تجرد و عالم طبیعت می‌رسد و به همین سبب، ملائکه در برابر انسان کامل، [[خاضع]] و ساجدند<ref>عبدالله جوادی آملی، زن در آینه جلال و جمال، ص۱۳۳.</ref>.<ref>[[زهرا یوسفی|یوسفی، زهرا]]، [[علم امام از دیدگاه شیخ مفید و آیت‌الله جوادی آملی (کتاب)|علم امام از دیدگاه شیخ مفید و آیت‌الله جوادی آملی]]، ص ۷۹.</ref>

چون انسان‌های کاملی مانند [[ائمه اطهار]]{{عم}} فیض اول و صادر نخستین [[خدای متعال]] می‌باشند و در بالاترین مرتبه وجودی قرار دارند، از این جهت هر چه در عین مرتبه آنها یا [[پایین‌تر]] قرار دارد، مشهود آنان است و به واسطه آنها ایجاد می‌شود؛ زیرا معنا ندارد موجودی بر موجود دیگر اشراف وجودی داشته باشد (یعنی از حیث رتبه وجودی بالاتر از آن باشد)، ولی بدان [[احاطه علمی]] نداشته باشد<ref>عبدالله جوادی آملی، ادب فنای مقربان، ج۳، ص۴۲۴؛ همو، سیره پیامبران در قرآن، ج۶، ص۱۶۲؛ همو، تفسیر تسنیم، ج۱۴، ص۴۱.</ref>. به [[عقیده]] ایشان انسان کامل، یعنی [[امامان معصوم]] چون بر تمام ممکنات و [[انبیای الهی]] تقدم وجودی دارند، پس تمام [[کمالات وجودی]] آنها را نیز دارا می‌باشند.<ref>[[زهرا یوسفی|یوسفی، زهرا]]، [[علم امام از دیدگاه شیخ مفید و آیت‌الله جوادی آملی (کتاب)|علم امام از دیدگاه شیخ مفید و آیت‌الله جوادی آملی]]، ص ۷۹.</ref>

از نظر [[قرآن کریم]]، سه بخش برای [[جهان آفرینش]] متصور است: عالم [[طبیعت]]، [[عالم مثال]] و عالم مجردات تامه. موجودات امکانی به جهت [[منزلت]] و مرتبه خاصی که دارند، تا افق هستی خود به موجودات [[جهان]] [[آگاهی]] می‌یابند و از آن [[تجاوز]] نمی‌کنند، اما [[انسان کامل]] که «کون جامع»<ref>مراد از «کون جامع»، وجود جمعی موجودات عالم است؛ یعنی اگر عالم آفرینش به صورت گسترده و منتشر باشد، موجودات عالم محقق می‌شوند و اگر به صورت لفی و جمع شده باشد، او انسان کامل است.</ref> است، منزلتش اقتضا می‌کند در قوس صعود از عالم طبیعت تاعالم [[عقل]] و در [[قوس نزول]] از عالم عقل تا عالم طبیعت را در احاطه وجودی و [[شهودی]] خود در آورد و همه مراحل جهان امکان را یک جا در خود جمع کند؛ یعنی نه تنها از نظر طبیعت با موجودات طبیعی، از نظر [[ملکوت]] باعالم مثال و از نظر تجرد [[عقلی]] با موجودهای مجرد تام همسان است، بلکه از همه آنها [[برتر]] است. پس انسان کامل وجود لفّی و جمعی موجودات عالم است و به تفصیل از [[سعادت بشر]] و نیز حوادث عالم، [[آگاه]] و با [[حقایق]] عینی [[متحد]] است<ref>عبدالله جوادی آملی، سرچشمه اندیشه، ج۱، ص۲۳۱؛ همو، سیره پیامبران در قرآن، ج۷، ص۱۷؛ همو، شمیم ولایت، ص۴۳۷.</ref>.<ref>[[زهرا یوسفی|یوسفی، زهرا]]، [[علم امام از دیدگاه شیخ مفید و آیت‌الله جوادی آملی (کتاب)|علم امام از دیدگاه شیخ مفید و آیت‌الله جوادی آملی]]، ص ۸۰.</ref>