خباب بن الارت در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' لیکن ' به ' لکن '
جز (جایگزینی متن - '</div> <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">' به '</div>')
جز (جایگزینی متن - ' لیکن ' به ' لکن ')
خط ۲۳: خط ۲۳:
خباب در همه [[غزوات]] رسول خدا{{صل}} شرکت داشت<ref>الطبقات، ج ۳، ص ۱۲۳؛ انساب الاشراف، ج ۱، ص ۲۰۱.</ref> و [[حضرت]] او را در جنگ بدر به نگهداری [[غنایم]] گمارد.<ref>المغازی، ج ۱، ص ۱۰۰؛ المنمق، ص ۲۴۴؛ امتاع الاسماع، ج ۱، ص ۱۱۲.</ref> در رخداد [[پیمان برادری]] میان [[مهاجران]] و [[انصار]] در [[سال دوم هجری]]، [[رسول خدا]]{{صل}} میان او و [[جبر بن عتیک]] از [[اوس]]، [[عقد برادری]] بست.<ref> الطبقات، ج ۳، ص ۱۲۳.</ref> بر اساس گزارشی، [[خباب]] و گروهی از همراهان را که در شمار [[پیروان]] [[فقیر]] [[پیامبر]]{{صل}} بودند، [[هیئت]] [[قبیله]] [[تمیم]] ریشخند می‌کردند که در اواخر دوره [[حضرت]] به [[مدینه]] آمده بودند تا با رسول خدا{{صل}} [[بیعت]] کنند. در این زمینه [[آیه]] نازل شد و آنان را از [[تمسخر]] دیگران [[نهی]] و به [[توبه]] امر کرد: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا يَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ عَسَى أَنْ يَكُونُوا خَيْرًا مِنْهُمْ وَلَا نِسَاءٌ مِنْ نِسَاءٍ عَسَى أَنْ يَكُنَّ خَيْرًا مِنْهُنَّ وَلَا تَلْمِزُوا أَنْفُسَكُمْ وَلَا تَنَابَزُوا بِالْأَلْقَابِ بِئْسَ الِاسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِيمَانِ وَمَنْ لَمْ يَتُبْ فَأُولَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ}}<ref>«ای مؤمنان! هیچ گروهی گروه دیگر را به ریشخند نگیرد، بسا آنان از اینان بهتر باشند؛ و نه زنانی زنانی دیگر را، بسا آنان از اینان بهتر باشند و از یکدیگر عیبجویی مکنید و (همدیگر را) با لقب‌های ناپسند مخوانید! پس از ایمان، بزهکاری نامگذاری ناپسندی است و آنان که (از این کارها) بازنگردند ستمکارند» سوره حجرات، آیه ۱۱.</ref>.<ref> تفسیر ضحاک، ج ۲، ص ۷۷۶ ـ ۷۷۷.</ref> [[مفسران]] همواره به [[ناتوانی]] [[مالی]] مسلمانانی چون خباب اهتمام داشته‌اند که گاه سبب شده است [[آیات]] مکیِ نازل شده درباره [[فقر]] خباب را نیز در دوره مدینه بدانند. به [[روایت]] [[مقاتل]]، آیه {{متن قرآن|وَإِمَّا تُعْرِضَنَّ عَنْهُمُ ابْتِغَاءَ رَحْمَةٍ مِنْ رَبِّكَ تَرْجُوهَا فَقُلْ لَهُمْ قَوْلًا مَيْسُورًا}}<ref>«و اگر در جست و جوی بخشایشی که از پروردگارت امید داری (روزی چند) از آنان روی می‌گردانی با آنان سخن به نرمی گو» سوره اسراء، آیه ۲۸.</ref> زمانی نازل شد که دسته‌ای از [[فقیران]] ساکن [[مسجد]] ([[اصحاب صفه]]) از جمله خباب از پیامبر{{صل}} [[یاری]] خواستند؛ ولی ایشان مالی در [[اختیار]] نداشتند و از [[شرم]] خاموش بوده و از آنها روی برگرداندند.<ref>تفسیر مقاتل، ج ۲، ص ۵۲۹.</ref> این آیه از حضرت می‌خواهد از این گروه روی برنگرداند و با آنان با [[ملایمت]] [[سخن]] بگوید. البته این [[سوره]] مکی است و نمی‌تواند درباره فقرای مسجد نازل شده باشد.
خباب در همه [[غزوات]] رسول خدا{{صل}} شرکت داشت<ref>الطبقات، ج ۳، ص ۱۲۳؛ انساب الاشراف، ج ۱، ص ۲۰۱.</ref> و [[حضرت]] او را در جنگ بدر به نگهداری [[غنایم]] گمارد.<ref>المغازی، ج ۱، ص ۱۰۰؛ المنمق، ص ۲۴۴؛ امتاع الاسماع، ج ۱، ص ۱۱۲.</ref> در رخداد [[پیمان برادری]] میان [[مهاجران]] و [[انصار]] در [[سال دوم هجری]]، [[رسول خدا]]{{صل}} میان او و [[جبر بن عتیک]] از [[اوس]]، [[عقد برادری]] بست.<ref> الطبقات، ج ۳، ص ۱۲۳.</ref> بر اساس گزارشی، [[خباب]] و گروهی از همراهان را که در شمار [[پیروان]] [[فقیر]] [[پیامبر]]{{صل}} بودند، [[هیئت]] [[قبیله]] [[تمیم]] ریشخند می‌کردند که در اواخر دوره [[حضرت]] به [[مدینه]] آمده بودند تا با رسول خدا{{صل}} [[بیعت]] کنند. در این زمینه [[آیه]] نازل شد و آنان را از [[تمسخر]] دیگران [[نهی]] و به [[توبه]] امر کرد: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا يَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ عَسَى أَنْ يَكُونُوا خَيْرًا مِنْهُمْ وَلَا نِسَاءٌ مِنْ نِسَاءٍ عَسَى أَنْ يَكُنَّ خَيْرًا مِنْهُنَّ وَلَا تَلْمِزُوا أَنْفُسَكُمْ وَلَا تَنَابَزُوا بِالْأَلْقَابِ بِئْسَ الِاسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِيمَانِ وَمَنْ لَمْ يَتُبْ فَأُولَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ}}<ref>«ای مؤمنان! هیچ گروهی گروه دیگر را به ریشخند نگیرد، بسا آنان از اینان بهتر باشند؛ و نه زنانی زنانی دیگر را، بسا آنان از اینان بهتر باشند و از یکدیگر عیبجویی مکنید و (همدیگر را) با لقب‌های ناپسند مخوانید! پس از ایمان، بزهکاری نامگذاری ناپسندی است و آنان که (از این کارها) بازنگردند ستمکارند» سوره حجرات، آیه ۱۱.</ref>.<ref> تفسیر ضحاک، ج ۲، ص ۷۷۶ ـ ۷۷۷.</ref> [[مفسران]] همواره به [[ناتوانی]] [[مالی]] مسلمانانی چون خباب اهتمام داشته‌اند که گاه سبب شده است [[آیات]] مکیِ نازل شده درباره [[فقر]] خباب را نیز در دوره مدینه بدانند. به [[روایت]] [[مقاتل]]، آیه {{متن قرآن|وَإِمَّا تُعْرِضَنَّ عَنْهُمُ ابْتِغَاءَ رَحْمَةٍ مِنْ رَبِّكَ تَرْجُوهَا فَقُلْ لَهُمْ قَوْلًا مَيْسُورًا}}<ref>«و اگر در جست و جوی بخشایشی که از پروردگارت امید داری (روزی چند) از آنان روی می‌گردانی با آنان سخن به نرمی گو» سوره اسراء، آیه ۲۸.</ref> زمانی نازل شد که دسته‌ای از [[فقیران]] ساکن [[مسجد]] ([[اصحاب صفه]]) از جمله خباب از پیامبر{{صل}} [[یاری]] خواستند؛ ولی ایشان مالی در [[اختیار]] نداشتند و از [[شرم]] خاموش بوده و از آنها روی برگرداندند.<ref>تفسیر مقاتل، ج ۲، ص ۵۲۹.</ref> این آیه از حضرت می‌خواهد از این گروه روی برنگرداند و با آنان با [[ملایمت]] [[سخن]] بگوید. البته این [[سوره]] مکی است و نمی‌تواند درباره فقرای مسجد نازل شده باشد.


بر پایه روایتی از خباب، آیه {{متن قرآن|وَلَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرِّزْقَ لِعِبَادِهِ لَبَغَوْا فِي الْأَرْضِ وَلَكِنْ يُنَزِّلُ بِقَدَرٍ مَا يَشَاءُ إِنَّهُ بِعِبَادِهِ خَبِيرٌ بَصِيرٌ}}<ref>«و اگر خداوند روزی را برای (همه) بندگانش فراخ می‌داشت در زمین سرکشی می‌ورزیدند اما هر چه را بخواهد به اندازه‌ای فرو می‌فرستد که او به بندگانش آگاهی بیناست» سوره شوری، آیه ۲۷.</ref> که [[گشایش]] و فراخی در روزی را مایه [[فساد]] و [[سرکشی]] می‌شمرد، درباره کسانی مانند وی فرود آمده است که [[اموال]] [[بنی قریظه]] و [[بنی نضیر]] را [[آرزو]] می‌کردند<ref> تفسیر بغوی، ج ۴، ص ۱۴۷.</ref>؛ لیکن مکی بودن این [[آیه]] نیز مانع از پذیرش چنین [[شأن]] نزولی است.<ref>[[منصور داداش‌نژاد|داداش‌نژاد، منصور]]، [[خباب بن ارت زهری (مقاله)|مقاله «خباب بن ارت زهری»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۲.</ref>
بر پایه روایتی از خباب، آیه {{متن قرآن|وَلَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرِّزْقَ لِعِبَادِهِ لَبَغَوْا فِي الْأَرْضِ وَلَكِنْ يُنَزِّلُ بِقَدَرٍ مَا يَشَاءُ إِنَّهُ بِعِبَادِهِ خَبِيرٌ بَصِيرٌ}}<ref>«و اگر خداوند روزی را برای (همه) بندگانش فراخ می‌داشت در زمین سرکشی می‌ورزیدند اما هر چه را بخواهد به اندازه‌ای فرو می‌فرستد که او به بندگانش آگاهی بیناست» سوره شوری، آیه ۲۷.</ref> که [[گشایش]] و فراخی در روزی را مایه [[فساد]] و [[سرکشی]] می‌شمرد، درباره کسانی مانند وی فرود آمده است که [[اموال]] [[بنی قریظه]] و [[بنی نضیر]] را [[آرزو]] می‌کردند<ref> تفسیر بغوی، ج ۴، ص ۱۴۷.</ref>؛ لکن مکی بودن این [[آیه]] نیز مانع از پذیرش چنین [[شأن]] نزولی است.<ref>[[منصور داداش‌نژاد|داداش‌نژاد، منصور]]، [[خباب بن ارت زهری (مقاله)|مقاله «خباب بن ارت زهری»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۱۲ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۱۲.</ref>


==[[خباب]] در دوره [[خلفا]]==
==[[خباب]] در دوره [[خلفا]]==
۲۱۸٬۸۸۹

ویرایش