تفسیر مأثور در علوم قرآنی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۷ ژوئن ۲۰۲۲
جز
جایگزینی متن - 'شیخ بهائی' به 'شیخ بهائی'
جز (جایگزینی متن - '\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(252\,\s252\,\s233\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\[\[(.*)\]\](.*)\"\'\'\'(.*)\'\'\'\"(.*)\<\/div\>\n\<div\sstyle\=\"background\-color\:\srgb\(255\,\s245\,\s227\)\;\stext\-align\:center\;\sfont\-size\:\s85\%\;\sfont\-weight\:\snormal\;\"\>(.*)\<\/div\>\n\n' به '{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = $2 | عنوان مدخل = $4 | مداخل مرتبط = $6 | پرسش مرتبط = }} ')
جز (جایگزینی متن - 'شیخ بهائی' به 'شیخ بهائی')
خط ۱۵: خط ۱۵:
زبیدی نیز نوشته است: [[پیشوایان]] [[حدیث]] بین خبر و اثر فرق نهاده‌اند؛ بدین‌سان که گفته‌اند: خبر آن است که از [[پیامبر]]{{صل}} نقل شود و اثر آن است که از صحابه گزارش شود<ref>تاج العروس، ج ۶، ص۶، «اثر».</ref>. این، شایع‌ترین تعریف از اثر است؛ اما از دقت و [[استواری]] لازم برخوردار نیست. به گفته [[نورالدین عتر]] [[فقیهان]] [[خراسان]] «اثر» را ویژه «موقوف» اصطلاحی (منقول از صحابه) می‌‌دانستند و گروهی خبر را ویژه منقول از پیامبر{{صل}} دانستند؛ امّا سخن معتمدی که محدثان برآن‌اند این است که همه آنچه یاد شد را اثر می‌‌توان گفت، چون از «اثرت الحدیث» (آن را [[روایت]] کردم) گرفته شده است<ref>منهج النقد، ص۲۸. </ref>. بر همین اساس [[ابن حجر عسقلانی]]، نام کتابش در مصطلح الحدیث را [[نخبة الفکر فی مصطلح اهل الاثر (کتاب)| نخبة الفکر فی مصطلح اهل الاثر]] نامیده و [[طبری]] کتاب عظیمش در [[حدیث]] را [[تهذیب الآثار (کتاب)| تهذیب الآثار]] و [[تفصیل معانی الثابت عن رسول الله من الاخبار (کتاب)| تفصیل معانی الثابت عن رسول الله من الاخبار]] نامیده است. [[صبحی صالح]] نیز [[معتقد]] است هیچ دلیل توجیه کننده ای بر اختصاص اثر به صحابه و [[تابعان]] ارائه نشده است<ref>علوم الحدیث و مصطلحه، ص۱۲۲.</ref>.
زبیدی نیز نوشته است: [[پیشوایان]] [[حدیث]] بین خبر و اثر فرق نهاده‌اند؛ بدین‌سان که گفته‌اند: خبر آن است که از [[پیامبر]]{{صل}} نقل شود و اثر آن است که از صحابه گزارش شود<ref>تاج العروس، ج ۶، ص۶، «اثر».</ref>. این، شایع‌ترین تعریف از اثر است؛ اما از دقت و [[استواری]] لازم برخوردار نیست. به گفته [[نورالدین عتر]] [[فقیهان]] [[خراسان]] «اثر» را ویژه «موقوف» اصطلاحی (منقول از صحابه) می‌‌دانستند و گروهی خبر را ویژه منقول از پیامبر{{صل}} دانستند؛ امّا سخن معتمدی که محدثان برآن‌اند این است که همه آنچه یاد شد را اثر می‌‌توان گفت، چون از «اثرت الحدیث» (آن را [[روایت]] کردم) گرفته شده است<ref>منهج النقد، ص۲۸. </ref>. بر همین اساس [[ابن حجر عسقلانی]]، نام کتابش در مصطلح الحدیث را [[نخبة الفکر فی مصطلح اهل الاثر (کتاب)| نخبة الفکر فی مصطلح اهل الاثر]] نامیده و [[طبری]] کتاب عظیمش در [[حدیث]] را [[تهذیب الآثار (کتاب)| تهذیب الآثار]] و [[تفصیل معانی الثابت عن رسول الله من الاخبار (کتاب)| تفصیل معانی الثابت عن رسول الله من الاخبار]] نامیده است. [[صبحی صالح]] نیز [[معتقد]] است هیچ دلیل توجیه کننده ای بر اختصاص اثر به صحابه و [[تابعان]] ارائه نشده است<ref>علوم الحدیث و مصطلحه، ص۱۲۲.</ref>.


برخی [[عالمان]] و [[محدثان]] [[شیعه]] نیز همگونی این دو را [[باور]] دارند؛ مانند شیخ [[بهائی]] و [[شهید ثانی]] که آورده است: اثر، اعم از حدیث و خبر است و به هر دو اثر گفته می‌‌شود؛ برخلاف عکس آن<ref>الرعایة فی علم الدرایه، ص۵۰؛ نهایة الدرایه، ص۸۲.</ref>. به گزارش [[میرداماد]]، برخی از [[عالمان شیعه]] از این عنوان تنها منقول از [[امامان]]{{ع}} را مراد می‌‌کردند؛ اما [[شیخ صدوق]]، [[رییس]] محدثان شیعه، مراد از عنوان «آثار صحیح» را تنها [[احادیث]] [[رسول خدا]]{{صل}} و اوصیای صادق آن بزرگوار{{ع}} دانسته است<ref>الرواشح السماویه، ص۶۷.</ref>. آنچه از تتبع در نگاشته‌های [[علمای شیعه]] برمی آید این است که اثر با حدیث مترادف است و آنان از «آثار» همان احادیث منقول از [[معصوم]]{{ع}} را مراد می‌‌کرده‌اند و این اصطلاحات اگر هم در میان آثار [[شیعی]] یافت شوند نو ظهورند.
برخی [[عالمان]] و [[محدثان]] [[شیعه]] نیز همگونی این دو را [[باور]] دارند؛ مانند [[شیخ بهائی]] و [[شهید ثانی]] که آورده است: اثر، اعم از حدیث و خبر است و به هر دو اثر گفته می‌‌شود؛ برخلاف عکس آن<ref>الرعایة فی علم الدرایه، ص۵۰؛ نهایة الدرایه، ص۸۲.</ref>. به گزارش [[میرداماد]]، برخی از [[عالمان شیعه]] از این عنوان تنها منقول از [[امامان]]{{ع}} را مراد می‌‌کردند؛ اما [[شیخ صدوق]]، [[رییس]] محدثان شیعه، مراد از عنوان «آثار صحیح» را تنها [[احادیث]] [[رسول خدا]]{{صل}} و اوصیای صادق آن بزرگوار{{ع}} دانسته است<ref>الرواشح السماویه، ص۶۷.</ref>. آنچه از تتبع در نگاشته‌های [[علمای شیعه]] برمی آید این است که اثر با حدیث مترادف است و آنان از «آثار» همان احادیث منقول از [[معصوم]]{{ع}} را مراد می‌‌کرده‌اند و این اصطلاحات اگر هم در میان آثار [[شیعی]] یافت شوند نو ظهورند.


در [[روایات]] و لسان [[ائمه]]{{ع}} گاهی از احادیث [[پیامبر]]{{صل}} با عنوان اثر یاد شده است<ref>الاحتجاج، ج ۱، ص۲۹۴؛ بحار الانوار، ج ۶۰، ص۱۹۳؛ ج ۶۷، ص۴۷، ج ۹۸، ص۲۵۶.</ref>. [[شیخ مفید]] نیز اثر را بر حدیث و احادیث اطلاق کرده است<ref>برای نمونه نک: الارشاد، ج ۱، ص۳۲۰، ۳۳۰ و.... </ref>. [[ابوحنیفه نعمان بن محمد]] یکی از آثارش را [[الاقتصار بصحیح الآثار عن الائمه الاطهار (کتاب)|الاقتصار بصحیح الآثار عن الائمه الاطهار]] نامیده است. [[علی بن محمد بن علی خزاز رازی]]، نیز کتابش درباره [[روایت]] [[امامت]] امامان{{ع}} را [[کفایة الاثر فی النص علی الائمة الاثنی عشر (کتاب)| کفایة الاثر فی النص علی الائمة الاثنی عشر]] و [[احمد بن محمد بن عیّاش جوهری]] [[مقتضب الاثر فی النص علی عدد الائمة الاثنی عشر (کتاب)| مقتضب الاثر فی النص علی عدد الائمة الاثنی عشر]] نامیده است.
در [[روایات]] و لسان [[ائمه]]{{ع}} گاهی از احادیث [[پیامبر]]{{صل}} با عنوان اثر یاد شده است<ref>الاحتجاج، ج ۱، ص۲۹۴؛ بحار الانوار، ج ۶۰، ص۱۹۳؛ ج ۶۷، ص۴۷، ج ۹۸، ص۲۵۶.</ref>. [[شیخ مفید]] نیز اثر را بر حدیث و احادیث اطلاق کرده است<ref>برای نمونه نک: الارشاد، ج ۱، ص۳۲۰، ۳۳۰ و.... </ref>. [[ابوحنیفه نعمان بن محمد]] یکی از آثارش را [[الاقتصار بصحیح الآثار عن الائمه الاطهار (کتاب)|الاقتصار بصحیح الآثار عن الائمه الاطهار]] نامیده است. [[علی بن محمد بن علی خزاز رازی]]، نیز کتابش درباره [[روایت]] [[امامت]] امامان{{ع}} را [[کفایة الاثر فی النص علی الائمة الاثنی عشر (کتاب)| کفایة الاثر فی النص علی الائمة الاثنی عشر]] و [[احمد بن محمد بن عیّاش جوهری]] [[مقتضب الاثر فی النص علی عدد الائمة الاثنی عشر (کتاب)| مقتضب الاثر فی النص علی عدد الائمة الاثنی عشر]] نامیده است.
۲۱۸٬۲۱۰

ویرایش