اهل بیت پیامبر خاتم در عرفان اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۷: خط ۷:
}}
}}
== دو نکته [[عرفانی]]، معنوی و [[معرفتی]] درباره {{متن حدیث|أهل بیت النبوه}} ==
== دو نکته [[عرفانی]]، معنوی و [[معرفتی]] درباره {{متن حدیث|أهل بیت النبوه}} ==
الف) برخی عرفا برآنند که مراد از {{متن حدیث|بیت النبوه}} [[شهر]] و خانۀ [[علم]] است که آن وجود [[مقدس]] رسول‌اکرم{{صل}} است و مراد از «[[اهل]] خانۀ علم»، علی{{ع}} دانستۀ [[هدی]]{{عم}} هستند و در این معنای لطیف اشاره به روایتی از [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} کرده‌اند که فرمود: ماییم خانه‌هایی که [[خدای متعال]] امر فرمود از درهای آن وارد شوند<ref>{{متن حدیث|نحن البیوت التی امر الله ان یوتی من ابوابها}}، ابن شهر آشوب مازندرانی، محمد بن علی، «مناقب آل ابی طالب{{عم}}»، ج۲، فصل فی المسابقة بالعلم، ص۳۴.</ref> و این شاید اشاره به همان [[حدیث مشهور]] باشد که رسول‌اکرم{{صل}} فرمودند: «من [[شهر علم]] هستم و علی درب آن شهر است»<ref>{{متن حدیث|قال رسول الله{{صل}}: انا مدینة العلم و علیّ بابها}}. ابن شعبه حرانی، حسن بن علی، «تحف العقول عن آل الرسول»، ص۴۳۰؛ ابن بابویه، محمد بن علی، «الامالی»، ص۳۴۵؛ ابن بابویه، محمد بن علی، «عیون اخبار الرضا{{ع}}»، ج۲، ص۶۶.</ref> و به مصداق آیۀ شریفۀ {{متن قرآن|وَأْتُوا الْبُیُوتَ مِنْ أَبْوابِها}}<ref>سوره بقره، آیه ۱۸۹.</ref> چنانکه رسول‌اکرم، خانۀ علم باشد، درهای آن [[خانه]]، ائمّۀ هدی{{عم}} هستند که باید از آن درها داخل آن [[مقام]] گردید. پس می‌توان در ترجمۀ {{متن حدیث|السلام علیکم یا أهل بیت النبوّه}} با [[عنایت]] به نکتۀ فوق گفت: [[سلام]] بر شما ای اهل‌ خانۀ علم! و سلام بر شما که باب علم را به روی [[مشتاقان]] خود می‌گشایید<ref>[[احمد زمردیان|زمردیان، احمد]]، [[مقام ولایت در شرح زیارت جامعه کبیره (کتاب)|مقام ولایت در شرح زیارت جامعه کبیره]]، ص۲۶-۲۷.</ref>.
الف) برخی عرفا برآنند که مراد از {{متن حدیث|بیت النبوه}} [[شهر]] و خانۀ [[علم]] است که آن وجود [[مقدس]] رسول‌اکرم{{صل}} است و مراد از «[[اهل]] خانۀ علم»، علی{{ع}} دانستۀ [[هدی]]{{عم}} هستند و در این معنای لطیف اشاره به روایتی از [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} کرده‌اند که فرمود: ماییم خانه‌هایی که [[خدای متعال]] امر فرمود از درهای آن وارد شوند<ref>{{متن حدیث|نحن البیوت التی امر الله ان یوتی من ابوابها}}، ابن شهر آشوب مازندرانی، محمد بن علی، «مناقب آل ابی طالب{{عم}}»، ج۲، فصل فی المسابقة بالعلم، ص۳۴.</ref> و این شاید اشاره به همان [[حدیث مشهور]] باشد که رسول‌اکرم{{صل}} فرمودند: «من [[شهر علم]] هستم و علی درب آن شهر است»<ref>{{متن حدیث|قال رسول الله{{صل}}: انا مدینة العلم و علیّ بابها}}. ابن شعبه حرانی، حسن بن علی، «تحف العقول عن آل الرسول»، ص۴۳۰؛ ابن بابویه، محمد بن علی، «الامالی»، ص۳۴۵؛ ابن بابویه، محمد بن علی، «عیون اخبار الرضا{{ع}}»، ج۲، ص۶۶.</ref> و به مصداق آیۀ شریفۀ {{متن قرآن|وَأْتُواْ الْبُيُوتَ مِنْ أَبْوَابِهَا}}<ref>سوره بقره، آیه ۱۸۹.</ref> چنانکه رسول‌اکرم، خانۀ علم باشد، درهای آن [[خانه]]، ائمّۀ هدی{{عم}} هستند که باید از آن درها داخل آن [[مقام]] گردید. پس می‌توان در ترجمۀ {{متن حدیث|السلام علیکم یا أهل بیت النبوّه}} با [[عنایت]] به نکتۀ فوق گفت: [[سلام]] بر شما ای اهل‌ خانۀ علم! و سلام بر شما که باب علم را به روی [[مشتاقان]] خود می‌گشایید<ref>[[احمد زمردیان|زمردیان، احمد]]، [[مقام ولایت در شرح زیارت جامعه کبیره (کتاب)|مقام ولایت در شرح زیارت جامعه کبیره]]، ص۲۶-۲۷.</ref>.


ب) رسول‌اکرم{{صل}} دارای دو نوع خانه است: یکی خانه ظاهری ـ مانند بقیه افراد ـ که از خِشت و [[گِل]] است و دیگری خانۀ [[نبوّت]] است. این خانۀ نبوّت، محلّ تجلّی و [[ظهور]] [[اسماء و صفات]] [[خداوند]] است این خانه دارای دو در است: یک درش به سوی عالم [[وحدت]] و احدّیت [[غیب]] الغیوب [[ذات باری تعالی]] و در دیگرش به سوی عالم کثرت یعنی: [[خلق]] و ما سوی [[الله]] است؛ لذا فرمود: {{متن حدیث|اُوتیتُ جوامعَ الکَلِم}}<ref>«جوامع‌الکلم»‌ ترکیبی‌ وصفی‌ است‌ که‌ در آن‌ جای‌ صفت‌ و موصوف‌ عوض‌ و صفت‌ به‌ موصوف‌ اضافه‌ شده‌، صورت‌ اصلی‌ آن‌ «الکَلِمُ الجامعه» بوده‌ است‌. جوامع‌، جمعِ جامعه‌ است‌ و کَلِم‌، جمعِ کلمه‌، و کلمه‌ هم‌ یک‌ لفظ‌ و هم‌ مجموعه‌ای‌ از الفاظ‌ را در بر می‌گیرد. در زبان‌ عربی‌ واژه کلمه‌ را به‌کار می‌برند و از آن‌ مجموعه‌ای‌ از کلمات‌، نظیر یک‌ خطبه‌ و یک‌ قصیده‌، را قصد می‌کنند. کَلِم‌ هم‌ کمتر از سه‌ کلمه‌ را در بر نمی‌گیرد. بنابراین‌، منظور از «جوامع‌الکلم‌«، مجموعه‌ای‌ از جملات‌ و سخنان‌ جامع‌ و فراگیر است‌. دیلمی، حسن بن محمد، «ارشاد القلوب الی الصواب»، ج۱، الجزء الاول، ص۱۲.</ref>. برای [[ظهور]] [[اسماء و صفات]] [[حق تعالی]] خلیفه‌ای لازم بود که در ظهور، [[جانشین]] او گردد و بنابراین [[نور]] او در آینۀ [[خلافت]] و [[ولایت]] و [[نبوّت]] منعکس گردید و درهای [[برکت]] گشوده شد.
ب) رسول‌اکرم{{صل}} دارای دو نوع خانه است: یکی خانه ظاهری ـ مانند بقیه افراد ـ که از خِشت و [[گِل]] است و دیگری خانۀ [[نبوّت]] است. این خانۀ نبوّت، محلّ تجلّی و [[ظهور]] [[اسماء و صفات]] [[خداوند]] است این خانه دارای دو در است: یک درش به سوی عالم [[وحدت]] و احدّیت [[غیب]] الغیوب [[ذات باری تعالی]] و در دیگرش به سوی عالم کثرت یعنی: [[خلق]] و ما سوی [[الله]] است؛ لذا فرمود: {{متن حدیث|اُوتیتُ جوامعَ الکَلِم}}<ref>«جوامع‌الکلم»‌ ترکیبی‌ وصفی‌ است‌ که‌ در آن‌ جای‌ صفت‌ و موصوف‌ عوض‌ و صفت‌ به‌ موصوف‌ اضافه‌ شده‌، صورت‌ اصلی‌ آن‌ «الکَلِمُ الجامعه» بوده‌ است‌. جوامع‌، جمعِ جامعه‌ است‌ و کَلِم‌، جمعِ کلمه‌، و کلمه‌ هم‌ یک‌ لفظ‌ و هم‌ مجموعه‌ای‌ از الفاظ‌ را در بر می‌گیرد. در زبان‌ عربی‌ واژه کلمه‌ را به‌کار می‌برند و از آن‌ مجموعه‌ای‌ از کلمات‌، نظیر یک‌ خطبه‌ و یک‌ قصیده‌، را قصد می‌کنند. کَلِم‌ هم‌ کمتر از سه‌ کلمه‌ را در بر نمی‌گیرد. بنابراین‌، منظور از «جوامع‌الکلم‌«، مجموعه‌ای‌ از جملات‌ و سخنان‌ جامع‌ و فراگیر است‌. دیلمی، حسن بن محمد، «ارشاد القلوب الی الصواب»، ج۱، الجزء الاول، ص۱۲.</ref>. برای [[ظهور]] [[اسماء و صفات]] [[حق تعالی]] خلیفه‌ای لازم بود که در ظهور، [[جانشین]] او گردد و بنابراین [[نور]] او در آینۀ [[خلافت]] و [[ولایت]] و [[نبوّت]] منعکس گردید و درهای [[برکت]] گشوده شد.
۱۱۷٬۸۸۰

ویرایش