جهم بن قثم عبدی
آشنایی اجمالی
وی منسوب به عبد القیس[۱] از ربیعة بن نزار[۲] است. او همراه زارع عبدی در وفد عبد القیس (به سال هشتم) خدمت رسول خدا (ص) آمد[۳]. البته برخی با عبارت "إِن صَحّ"، در درستی این خبر تردید کرده‌اند[۴]. گفته‌اند هنگامی که عبدالقیس درباره نوشیدنی‌ها از رسول خدا (ص) پرسیدند، ایشان برخی نوشیدنی‌ها را حرام دانست و فرمود: این حکم چنان است که یکی از شما پسر عموی خود را میزند و در میان شما کسی است که در این مورد مجروح شده است؛ گفته‌اند این مرد مجروح جهم بن قشم بود[۵]. بنا بر نقلی، رسول خدا (ص) یکی از دخترانی را که مقوقس به ایشان بخشیده بود، به جهم بن قثم هدیه کرد که خواهر ماریه - همسر رسول خدا (ص)- و مادر زکریا بن جهم، جانشین عمرو بن عاص (حاکم مصر) بود[۶]. هرچند مشهور آن است که حضرت، آن دختر را به حسان بن ثابت بخشید[۷]. البته در پاره‌ای از منابع آمده است که آن دختران سه تن بودند که رسول خدا (ص) را به یکی از آنان را به ابوجهم بن حذیفه بخشید[۸]. بنا بر این احتمال تصحیف «ابوجهم» به «جهم» با افتادگی برخی اجزای نام اصلی و تبدیل شدن آن به «جهم بن قثم» وجود دارد.[۹]
جستارهای وابسته
- عبد القیس (قبیله)
- ربیعة بن نزار (قبیله)
منابع
پانویس
- ↑ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۷۸.
- ↑ ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۶۹.
- ↑ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۷۸؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۲۳.
- ↑ ابونعیم، معرفة الصحابه، ص۶۳۶؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۷۷.
- ↑ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۵۷۸؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۲۵؛ نیز با اندکی تغییر، ر. ک: هیثمی، مجمع الزوائد، ج۹، ص۳۹۰.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۳۳.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۲۳.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۶۲۴.
- ↑ خانجانی، قاسم، مقاله «جهم بن قثم عبدی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص ۴۳۶-۴۳۷.