علی بن یقطین
علی بن یقطین از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: علی بن یقطین در معارف و سیره رضوی - پرسش مرتبط نداردآشنایی اجمالی
ابوالحسن علی بن یقطین بن موسی بن عبدالرحیم بغدادی اسدی کوفی به سال ۱۲۴هـ در کوفه به دنیا آمد و همراه پدر به مدینه هجرت کرد و پس از آن به بغداد آمد.[۱] در آغاز به داد و ستد ابزار (نوعی ادویه یا دیگ افزار) پرداخت،[۲] سپس به دستگاه خلافت عباسیان راه یافت و از کارگزاران مهدی عباسی[۳] و از نزدیکان هارون الرشید گردید.
در شیعی بودن او تردید نیست، اما مذهب او همانند پدرش از نظر عباسیان پنهان بود.[۴] علی از اصحاب امام کاظم(ع) بود[۵] و با امام ارتباط نزدیک داشت و نزد حضرت از اعتبار بسیاری برخوردار بود[۶] و از راویان موثقی است که یک حدیث از امام صادق(ع)، و احادیث بسیاری از امام کاظم(ع) نقل کرده است.[۷] راویان متعددی از وی روایت کرده‌اند که از آن میان کسانی چون برادرش یعقوب بن یقطین، فرزندش حسن بن علی بن یقطین و محمد بن ابی عمیر را می‌‌توان نام برد.[۸] او از دوستان ابوالعتاهیه، شاعر معروف بود و سالانه کمک مالی فراوانی به ابوالعتاهیه می‌‌نمود.[۹]
وی فردی محدث، فقیه، متکلم و از بزرگان شیعه بود[۱۰] و نویسندگان شیعی بر این باورند که او به توصیه امام کاظم(ع) در دستگاه خلافت باقی ماند تا از ستمدیدگان پشتیبانی کند و یاور شیعیان باشد، از این رو بارها درباره مذهب و ارتباط او با امام کاظم(ع) به هارون سعایت شد، ولی گزندی به او نرسید.[۱۱] در مورد ایمان و پارسایی علی بن یقطین، روایات بسیاری آمده است از جمله اینکه امام کاظم(ع) بهشت را برای او تضمین کرده است.[۱۲]
او دارای آثار و تألیفاتی نیز بوده که از آن جمله است: «کتاب ما سئل عنه الصادق من امور الملاحم»، «کتاب مناظرته للشاک بحضرة جعفر»(ع)[۱۳] و «مسائل عن ابی الحسن موسی بن جعفر»(ع).[۱۴] سرانجام او به سال ۱۸۲هـ در زمانی که امام کاظم(ع) زندانی بود، در بغداد درگذشت[۱۵] و محمد امین بر جنازه‌اش نماز گزارد.[۱۶].[۱۷]
جستارهای وابسته
- حسن بن علی بن یقطین (فرزند)
- یعقوب بن یقطین (برادر)
منابع
جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱
پانویس
- ↑ الفهرست (طوسی)، ص۹۰.
- ↑ اختیار معرفة الرجال، ص۴۳۰.
- ↑ تاریخ الطبری، ج۸، ص۴۱۰ و۴۱۱.
- ↑ اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۷۱.
- ↑ رجال الطوسی، ص۳۵۴؛ رجال البرقی، ص۴۸.
- ↑ الفهرست (طوسی)، ص۹۰.
- ↑ رجال النجاشی، ج۲، ص۱۰۸.
- ↑ جامع الرواة، ج۱، ص۶۰۹.
- ↑ الاغانی، ج۴، ص۵۰.
- ↑ دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲، ص۱۸۴.
- ↑ اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۷۱.
- ↑ اختیار معرفة الرجال، ص۲۶۹ و۴۳۰ ـ ۴۳۷.
- ↑ الفهرست (الندیم)، ص۲۷۹.
- ↑ الفهرست (طوسی)، ص۹۰.
- ↑ رجال النجاشی، ج۲، ص۱۰۸؛ تنقیح المقال، ج۲، ص۳۱۵.
- ↑ الفهرست (الندیم)، ص۲۷۹؛ الفهرست (طوسی)، ص۹۰.
- ↑ جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص۵۲۶-۵۲۷.