نخله

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Wasity (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۲۰ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۳۸ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

آشنایی اجمالی

«نخیل» دره‌ای است که شهر الحناکیه در صد کیلومتری شرق مدینه، در آن واقع است. متقدمان از این موضع با اختلاف یاد کرده‌اند. بعضی آن را منزلی از منازل بنی مرة بن عوف گفته[۱] به فاصله دو شب راه از مدینه،[۲] برخی هم از آن به عنوان منزلی از منازل بنی ثعلبه نام برده به فاصله دو مرحله‌ای از مدینه.[۳] ضمن آنکه بعضی هم، نخل را موضعی در نجد و از سرزمین‌های غطفان - قبیله مادری بنی ثعلبه - دانسته، آن را موضعی در طریق شام و در نواحی مصر و محل وقوع غزوه ذات الرقاع گفته‌اند.[۴] از نخل، در برخی دیگر از منابع به عنوان آبی بین القصه و الثاملیه[۵] و در بعض دیگر، روستایی در وادی‌ای به نام شدخ از آن فزاره، اشجع، انمار، قریش و انصار یاد شده است.[۶] سمهودی هم در کتاب خود، فاصله نخل تا مدینه را دو روز راه عنوان کرده است.[۷] غزوه ذات الرقاع[۸] و نیز سریه القرطاء[۹] از مهمترین وقایع به وقوع پیوسته در نخل است.[۱۰]

نَخله

از دو موضع با نام نخله نام برده شده است: یکی نخلة الشامیه و دیگر نخلة الیمانیه. نخلة الیمانیه دره‌ای است که به بطن قرن المنازل - که بر طریق یمن به مکه واقع است - منتهی می‌‌شود.[۱۱] این نخله، همان بستان عبیدالله بن معمر است که مردم عادی به اشتباه آن را بستان ابن عامر می‌‌خوانند.[۱۲] نخلة الشامیه هم در واقع دو وادی‌اند از آن هذیل، که به فاصله دو شب راه تا مکه قرار دارند.[۱۳] این دره‌ها در بطن مر و سبوحه به هم می‌‌رسند[۱۴] و سپس در وادی الغمیر خاتمه می‌‌یابند.[۱۵] دو نخله الشامیه و الیمانیه در محلی به نام بستان ابن عامر (ابن معمر) به هم می‌‌رسند و با اجتماع شان، وادی واحدی را به نام مر الظهران شکل می‌‌دهند.[۱۶] از مهمترین وقایع تاریخی که در آن ذکری از نخله به میان آمده، می‌‌توان به واقعه سریه عبدالله بن جحش اشاره کرد.[۱۷] علاوه بر این دو نخله، برخی منابع از دو نخله دیگر به اسامی نخلة القصوی و نخله محمود – موضعی در حجاز و نزدیک مکه - در شمار مناطقی که نام نخله را یدک می‌‌کشند، نام برده‌اند.[۱۸].[۱۹]

منابع

پانویس

  1. بکری به نقل از برخی منابع، این وادی را از آن بنی فزارة بن عوف عنوان کرده است. (بکری، معجم ما استعجم، ج۴، ص۱۳۰۳.)
  2. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۷۷. نیز ر. ک. بکری، معجم ما استعجم، ج۴، ص۱۳۰۳.
  3. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۷۶.
  4. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۷۶.
  5. بکری، معجم ما استعجم، ج۴، ص۱۳۰۳.
  6. بکری، معجم ما استعجم، ج۴، ص۱۳۰۳.
  7. سمهودی، وفاء الوفاء، ج۲، ص۳۸۱.
  8. ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۲۰۴.
  9. واقدی، المغازی، ج۲، ص۵۳۴-۵۳۵.
  10. بلادی، عاتق بن غیث، معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة ص۳۱۷.
  11. بکری، معجم ما استعجم، ج۴، ص۱۳۰۴؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۷۷.
  12. بکری، معجم ما استعجم، ج۴، ص۱۳۰۴.
  13. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۷۷.
  14. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۷۷. بکری فاصله این موضع تا مکه را یک شب راه گفته و در ادامه متذکر شده که دو نخله الشامیه و الیمانیه پس از اجتماع با هم، دره وادی واحدی را به نام المسد شکل می‌‌دهند و سپس به بطن مر ضمیمه می‌‌شوند. (بکری، معجم ما استعجم، ج۴، ص۱۳۰۴)
  15. بکری، معجم ما استعجم، ج۴، ص۱۳۰۴؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۷۷.
  16. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۷۷.
  17. ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۶۰۲.
  18. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۲۷۷.
  19. بلادی، عاتق بن غیث، معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة ص۳۱۸.