حسن بن علی بن یوسف بن بقاح
حسن بن علی بن یوسف بن بقاح از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: حسن بن علی بن یوسف بن بقاح در تراجم و رجال - پرسش مرتبط نداردحسن بن علی بن سیف
الحسن بن علی بن سیف، در یکی از اسناد تفسیر کنز الدقائق به گزارش از تفسیر فرات الکوفی قرار دارد:
«وفي تفسير فرات بن إبراهيم الكوفي: قال: حدثني علي بن محمد الزهري قال: حدثني محمد بن عبدالله، يعني ابن غالب قال: حدثني الحسن بن علي بن سيف قال: حدثني مالك بن عطية قال: حدثني يزيد بن فرقد النهدي أنه قال: قال جعفر بن محمد(ص) [في قوله -تعالی-: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَلَا تُبْطِلُوا أَعْمَالَكُمْ﴾[۱] يعني إذا أطاعوا الله و أطاعوا الرسول ما تبطل أعمالكم. قال: إن عداوتنا تبطل أعمالهم»[۲].[۳]
شرح حال راوی
سند در منبع دریافت آن (تفسیر فرات الکوفی): قال حدثني علي بن محمد الزهري قال: حدثني محمد بن عبدالله يعني ابن أبي غالب قال: حدثني ابن حمزة الحسن بن علي بن سيف قال: حدثني مالك بن عطية قال: حدثني يزيد بن فرقد النهدي أنه قال: قال جعفر بن محمد(ص)...[۴].
نشانه‌هایی، احتمال تصحیف در عنوان راوی را می‌رساند:
- محمد بن عبدالله بن غالب، استاد حدیثی علی بن محمد زهری است: حدثني علي بن محمد الزهري حدثنا محمد بن عبدالله بن غالب، عن محمد بن إسماعيل، عن حماد عن إبراهيم، عن المغيرة، قال: سمعت أبا جعفر يقول:...[۵].
- محمد بن عبدالله بن غالب شاگرد حدیثیِ الحسن بن علی بن یوسف بن بقاح است، در طریق روایی نجاشی به عبدالسلام بن سالم البجلی: له کتاب أخبرنا محمد بن جعفر النحوی قال: حدثنا أحمد بن محمد بن سعید قال: حدثنا محمد بن عبدالله بن غالب قال: حدثنا الحسن بن علی بن یوسف بن بقاح عن عبدالسلام بکتابه[۶]. نیز در سند تهذیب الاحکام، مراد از الحسن بن علی در این سند ابن بقاح است: محمد بن أحمد بن داوود القمی قال: أخبرنا أحمد بن محمد بن سعید عن محمد بن عبدالله بن غالب عن الحسن بن علی عن عبدالسلام بن سالم عن أبی عبدالله(ع)[۷].
- در میان روایت‌گران، کسی به نام الحسن بن علی بن سیف نیست.
این بررسی نشان می‌دهد عنوان راوی در سند تفسیر کنز الدقائق، نیز در منبع آن، مصحّف است و عبارت درست، الحسن بن علی بن یوسف است، که متحد با ابن بقاح است. بررسی و شرح حال الحسن بن علی بن یوسف بن بقاح در جای خود انجام می‌پذیرد.[۸]
منابع
پانویس
- ↑ ای مؤمنان! از خداوند فرمانبرداری کنید و از پیامبر فرمان برید و کردارهایتان را تباه نگردانید سوره محمد، آیه ۳۳.
- ↑ تفسیر کنز الدقائق، ج۱۲، ص۲۵۱.
- ↑ جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۷، ص 408.
- ↑ تفسیر فرات الکوفی، ص۴۱۸، ح۵۵۵.
- ↑ شواهد التنزیل، ج۲، ص۳۵۴، ح۹۹۹.
- ↑ رجال النجاشی، ص۲۴۵، ش۶۴۴.
- ↑ تهذیب الأحکام، ج۴، ص۱۶۴، ح۳۷.
- ↑ جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۷، ص 408-410.