خوالف در فقه سیاسی

مقدمه

خانه‌نشینان، افرادی که به دلیل عجز و ناتوانی در پشت جبهه بر جای می‌مانند؛ مانند کودکان، پیرمردان عاجز و زنان^[۱].
﴿رَضُوا بِأَنْ يَكُونُوا مَعَ الْخَوَالِفِ وَطُبِعَ عَلَى قُلُوبِهِمْ﴾^[۲].
در این آیه شریفه، اغنیای مدینه به دلیل حضور نیافتن در جهاد و خانه‌نشینی توبیخ شده‌اند. از پست‌ترین و خوارکننده‌ترین اهانت‌ها برای مرد عرب، برشمردن او در کنار زنان و کودکان و عجایز در هنگام نبرد و دلاوری است که اغنیا برای حفظ جان و مال حاضر بودند، این عار و ننگ را بپذیرند^[۳].
ابن‌خلدون، مؤرخ شهیر مسلمان، در بیان علل اضمحلال دولت‌ها، سلسله اوصاف و حالاتی را برای دولتمردان و مردم آنها می‌شمارد و در این میان دو علت را که میان آنها ملازمه برقرار است، علت سقوط دولت‌ها و تمدن‌ها می‌داند: مال‌پرستی و گنج‌اندوزی و ملازمه آن با رفاه‌طلبی (خانه‌نشینی) و جهادگریزی^[۴]، دو وصفی است که به عنوان لازم و ملزوم در آیه شریفه پیش‌گفته بدان اشاره شده است^[۵].

منابع

نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس

↑ احمد بن یوسف سمین حلبی، عمدة الحفاظ، ج۱، ص۵۲۴.
↑ «راضی شده‌اند که با واپس‌ماندگان (جهاد، از زنان و کودکان) باشند و بر دل‌هایشان مهر نهاده شده است از این رو در نمی‌یابند» سوره توبه، آیه ۸۷.
↑ وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۱۱، ص۵-۶.
↑ ابن‌خلدون، مقدمه ابن‌خلدون، ص۴۲۴-۴۲۷.
↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۲۶۴-۲۶۵.

[1] احمد بن یوسف سمین حلبی، عمدة الحفاظ، ج۱، ص۵۲۴.

[2] «راضی شده‌اند که با واپس‌ماندگان (جهاد، از زنان و کودکان) باشند و بر دل‌هایشان مهر نهاده شده است از این رو در نمی‌یابند» سوره توبه، آیه ۸۷.

[3] وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۱۱، ص۵-۶.

[4] ابن‌خلدون، مقدمه ابن‌خلدون، ص۴۲۴-۴۲۷.

[5] نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۲۶۴-۲۶۵.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]