محمد بن مسلم زهری
مقدمه
ابوبکر محمد بن مسلم بن عبدالله بن عبدالله بن شهاب زهری قرشی مدنی در سال ۵۲هـ متولد شد.[۱] او اهل مدینه و ساکن شام بود و از خاندان بنی زهرة بن کلاب، از قبیله قریش[۲] و جزء تابعین به شمار می‌‌رفت.[۳] برخی زمان ولادت او را مختلف ذکر کرده‌اند.[۴] او از اصحاب و یاران امام زین العابدین و امام صادق(ع) بود[۵] و از امام سجاد(ع) و افرادی مانند عطاء بن ابی رباح، عروة بن زبیر و عقبة بن سوید انصاری روایت کرده است.[۶]
زهری فردی فقیه،[۷] مؤرخ[۸] و از راویان و حافظان حدیث بوده[۹] و آنچه می‌‌شنید، ثبت می‌‌نمود.[۱۰] نسائی او را از راویان برتر دانسته است. او فردی موثق و دارای احادیث بسیار بود. روایت‌گرانی همچون سفیان بن عیینة، صالح بن کیسان، ایوب سختیانی و خالد بن یزید مصری از او روایت کرده‌اند.[۱۱] او به دربار سلاطین اموی مانند عبدالملک، ولید، سلیمان و عمر بن عبدالعزیز رفت وآمد داشت و از جانب یزید بن عبدالملک به منصب قضاوت منصوب گردید. او در زمان هشام بن عبدالملک تعلیم فرزندان وی را به عهده داشت.
برخی او را فردی نظامی و در رتبه فرماندهان دانسته‌اند.[۱۲] او فردی سخاوتمند بود.[۱۳] مامقانی حال او را معلوم ندانسته و رأی و عقیده او را مستقیم نمی‌داند و به اخبار او اعتماد نمی‌کند.[۱۴] شیخ طوسی نیز درباره او اصطلاح «عدوّ» را به کار برده است[۱۵] و در مقابل، تستری او را از موالی امام سجاد(ع) دانسته و کلام شیخ طوسی را قبول ندارد.[۱۶] کتاب مغازی رسول الله(ص) اثر اوست.[۱۷] وی در سال ۱۲۴هـ [۱۸] در شغب، ناحیه‌ای در مرز حجاز و فلسطین درگذشت.[۱۹] زمان فوت او را مختلف آورده‌اند[۲۰].[۲۱]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ رجال الطوسی ۳۰۰.
- ↑ وفیات الاعیان ۴/۱۷۷ و۱۷۸.
- ↑ رجال ابن داود ۳۳۶.
- ↑ خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۹/۴۵۰ معجم المؤلفین ۱۲/۲۱ تهذیب الکمال ۲۶/۴۴۰.
- ↑ رجال الطوسی ۱۱۹ و۲۹۹.
- ↑ تهذیب الکمال ۲۶/۴۲۶.
- ↑ وفیات الاعیان ۴/۱۷۷.
- ↑ معجم المؤلفین ۱۲/۲۱.
- ↑ تقریب التهذیب ۲/۲۰۷.
- ↑ غایة النهایه ۲/۲۶۲.
- ↑ تهذیب الکمال ۲۶/۴۲۷، ۴۲۸، ۴۳۱ و ۴۳۵.
- ↑ سیر اعلام النبلاء ۵/۳۳۱ و۳۴۱.
- ↑ خلاصة تهذیب تهذیب الکمال ۹/۴۴۹.
- ↑ تنقیح المقال ۳/۱۸۷.
- ↑ رجال الطوسی ۱۱۹.
- ↑ قاموس الرجال ۸/۳۷۷ و ۳۸۶.
- ↑ کشف الظنون ۲/۱۷۴۷.
- ↑ رجال الطوسی ۲۹۹.
- ↑ معجم المؤلفین ۱۲/۲۱.
- ↑ وفیات الاعیان ۴/۱۷۸.
- ↑ فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص ۷۰۲.