اوس بن عبدالله بن حجر اسلمی
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
مقدمه
برخی او را به پدر یا جدش نسبت داده‌اند[۱]. در نام جدش به «حجر» و «محجن»[۲]اختلاف است که مورد اخیر تصحیف شده است[۳]. به همین دلیل، بعضی از صحابه‌نگاران دو مدخل جداگانه برای او آورده‌اند. برخی دیگر از تراجم نگاران، مدخلی با نام تمیم بن حجر اسلمی یا تمیم بن اوس اسلمی آورده‌اند و سپس شرح حال او را به اوس بن عبد الله بن حجر ارجاع داده‌اند[۴]؛ زیرا در هر یک از مدخل‌های یاد شده، راوی روایت اوس بن عبد الله بن حجر است. کنیه او را ابوتمیم و ابواوس گفته‌اند[۵].
پس از آنکه رسول خدا(ص) به مدینه آمد، وی اسلام آورد و در عرج ساکن شد[۶]؛ گرچه برخی گویند: او در فتح مکه اسلام آورد[۷]. از وی گزارش شده است که هنگام هجرت رسول خدا(ص) به مدینه، حضرت به همراه ابوبکر در منطقه قحذوات (میان جُحَفه و هرشی) به او برخوردند، در حالی که پیامبر و أبو بکر سوار بر شتر بودند و به سوی مدینه می‌رفتند. اوس غلامش مسعود بن هنید را همراه آنان فرستاد و به او گفت: راه‌هایی که می‌د‌انی با آنان بپیما، و از آنان جدا نشوی تا نیاز آن دو به تو و شتر برطرف شود. سپس از جاهای گوناگونی عبور کردند تا اینکه به مدینه رسیدند. آنان از شتر و غلام بی‌نیاز شدند. آنگاه رسول خدا(ص) به مسعود فرمود: به مولایت بگو، بر گردن شتر علامتی بگذارد[۸].
زمانی که مشرکان برای جنگ احد به طرف مدینه حرکت کردند، اوس، غلامش مسعود بن هنید را نزد رسول خدا(ص) فرستاد تا حضرت را از آمدن قریش که با نیرو و اسب و سلاح بودند، آگاه کند[۹]. از مسعود بن هنید نقل شده است که رسول خدا(ص) را ملاقات کرد. آن حضرت به او فرمود: ای مسعود! کجا می‌روی؟ گفت: آمدم بر شما سلام کنم؛ زیرا ابوتمیم اوس بن حجر مرا آزاد کرده است. فرمود: مبارک باشد[۱۰]. راویان او، فرزند و ذریه او هستند[۱۱].[۱۲]
منابع
پانویس
- ↑ ابونعیم، ج۱، ص۳۰۹؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۱۱؛ ابن اثیر، ج۱، ص۳۲۴؛ ابن حجر، ج۱، ص۳۰۴.
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۳۲۸؛ ابن حجر، ج۱، ص۳۹۴.
- ↑ ابن حجر، ج۱، ص۳۹۴.
- ↑ ابونعیم، ج۱، ص۴۵۶؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۷۲؛ ابن اثیر، ج۱، ص۴۳۰؛ ابن حجر، ج۱، ص۲۸۷ و ۴۸۹.
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۳۲۴.
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۳۲۴؛ ذهبی، ج۱، ص۳۶.
- ↑ ابن سعد، ج۴، ص۲۳۴.
- ↑ ابونعیم، ج۱، ص۳۱۰؛ ابن قانع، ج۱، ص۳۷؛ ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۱۱؛ ابن اثیر، ج۱، ص۳۲۵؛ ابن حجر، ج۱، ص۳۰۴.
- ↑ ابن سعد، ج۴، ص۲۳۲؛ ابن اثیر، ج۱، ص۳۲۵.
- ↑ با اندکی اختلاف، ابن حجر، ج۱، ص۳۰۴.
- ↑ ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۱۱.
- ↑ مرادی‌نسب، حسین، مقاله «اوس بن عبدالله بن حجر اسلمی»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص:۱۷۰.