سرشت وحی از دیدگاه استاد مطهری (مقاله)
| سرشت وحی از دیدگاه استاد مطهری | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | ولی‌الله عباسی |
| موضوع | مجاری علم لدنی امام، وحی، الهام، وحی در حکمت اسلامی |
| مذهب | شیعه |
| منتشر شده در | فصلنامه کتاب نقد |
| وابسته به | پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی |
| محل نشر | تهران، ایران |
| تاریخ نشر | زمستان ۱۳۸۷ |
| شماره | ۴۹ |
| شماره صفحات | از صفحه ۴۱ تا ۹۲ مجله |
| ناشر الکترونیک | پایگاه مجلات تخصصی نور |
سرشت وحی از دیدگاه استاد مطهری عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی ماهیت وحی از منظر استاد مطهری می‌پردازد. این مقاله ۵۲ صفحه‌ای به قلم ولی‌الله عباسی نگاشته شده و در فصلنامه کتاب نقد (شماره ۴۹، زمستان ۱۳۸۷) منتشر گشته است.[۱]
چکیده مقاله
- نویسنده در ابتدای چکیده مقاله خود می‌نویسد: «درباره ماهیت وحی دو دیدگاه متفاوت وجود دارد: ۱. دیدگاه گزاره‌ای که بر اساس آن وحی مجموعه‌ای از حقایق است که در احکام یا قضایا بیان گردیده است. این حقایق از نوع گزاره‌اند؛ یعنی مجموعه‌ای از آموزه‌ها که به صورت گزاره‌هایی تقریر شده‌اند. استاد مطهری، که این دیدگاه را پذیرفته است، درونی‌بودن عمل وحی، وجود معلمی در این تجربه برای پیامبران (یعنی خدا)، آگاهی انبیا به حالت خود، ادراک واسطهٔ وحی را چهار ویژگی وحی پیامبران دانسته است».
- نویسنده در ادامه چکیده خود می‌نویسد: «۲. دیدگاه تجربهٔ دینی که بر اساس آن وحی مجموعه‌ای از حقایق دربارهٔ خداوند نیست، بلکه خداوند از راه تأثیرگذاشتن در تاریخ به قلمرو تجربهٔ بشری وارد می‌شود. از دیدگاه استاد مطهری تفاوت‌های بسیاری میان وحی و تجربهٔ دینی وجود دارد که بعضی از آنها عبارتند از: ۱. وحی از نیروی خارق‌العاده‌ای برخوردار است که گواهی است بر راستین‌بودن دعوت پیامبر و الهی‌بودن وحی (معجزه)؛ ۲. وحی از فرهنگ و باورهای پیشین تأثیر نمی‌پذیرد، بلکه عقاید و فرهنگ زمانه خود را دگرگون می‌کند، اما تجربهٔ دینی متأثر از فرهنگ زمانه خود است؛ ۳. لازمهٔ وحی پیامبر، رهبری است؛ حال آنکه در تجربهٔ دینی وحی، وحیانی نبودن ساختار قرآن، نفی عصمت پیامبر، انکار خاتمیت و نفی کمال فقه و شریعت‌زدایی است».[۱]
فهرست مقاله
- چکیده؛
- مقدمه؛
- ماهیت وحی:
- دیدگاه گزاره‌ای؛
- دیدگاه تجربه دینی؛
- تفاوت وحی و تجربه دینی از دیدگاه استاد مطهری؛
- لوازم‌ها و پیامدهای نظریه تجربه دینی بودن وحی:
- وحیانی یا الهی نبودن ساختار قرآن (نفی سرشت زبانی وحی)؛
- نفی عصمت پیامبر، (خطاپذیری در وحی)؛
- نفی قطع شدن وحی (انکار خاتمیت)؛
- شریعت‌زدایی و نفی کمال فقه؛
- تجربه دینی و کثرت‌گرایی؛
- تجربه دینی و ایمان دینی؛
- منابع و مآخذ.
دربارهٔ پدیدآورنده
آقای ولی‌الله عباسی، همکاری با پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی و دانشگاهی تا کنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «نواندیشی دینی»، «وحی و خاتمیت تبیین و بررسی دیدگاه استاد مطهری و اقبال لاهوری»، «نقد همسان‌انگاری وحی و تجربه دینی»، «سرشت وحی از دیدگاه استاد مطهری» و «نقد و بررسی نظریه نمادین در باب زبان وحی» برخی از این آثار است.[۲]