وحی و خاتمیت تبیین و بررسی دیدگاه استاد مطهری و اقبال لاهوری (مقاله)
وحی و خاتمیت تبیین و بررسی دیدگاه استاد مطهری و اقبال لاهوری | |
---|---|
زبان | فارسی |
نویسنده | ولیالله عباسی |
موضوع | مجاری علم لدنی، وحی، الهام، وحی در فلسفه دین |
مذهب | شیعه |
منتشر شده در | فصلنامه طلوع |
وابسته به | مدرسه علمیه امام خمینی |
محل نشر | تهران، ایران |
تاریخ نشر | تابستان ۱۳۸۶ |
شماره | ۲۲ |
شماره صفحات | از صفحه ۱۴۱ تا ۱۷۶ مجله |
ناشر الکترونیک | پایگاه مجلات تخصصی نور |
وحی و خاتمیت تبیین و بررسی دیدگاه استاد مطهری و اقبال لاهوری عنوان مقالهای است که با زبان فارسی به بررسی ماهیت وحی و خاتمیت از منظر استاد مطهری و اقبال لاهوری میپردازد. این مقاله ۳۶ صفحهای به قلم ولیالله عباسی نگاشته شده و در فصلنامه طلوع (شماره ۲۲، تابستان ۱۳۸۶) منتشر گشته است.[۱]
چکیده مقاله
- نویسنده در ابتدای چکیده مقاله خود مینویسد: «دو واژه وحی و خاتمیت در دین اسلام از جایگاه ویژهای برخوردارند و از امهات مباحث دینی به شمار میروند. در دوره معاصر بحث از وحی و خاتمیت صورت تازهای به خود گرفت؛ روشنفکران دینی با رویکردی متمایز از نگاه سنتی و با پرسشهایی بر آمده از تفکر مدرنیستی، به تحلیل خاصی از وحی، نبوت و خاتمیت پرداختند».
- نویسنده در ادامه چکیده خود مینویسد: «این نوع نگرش به مسئله، در پاکستان با سخنان اقبال لاهوری آغاز شد و با نقدهای استاد مطهری، گسترش و تکامل یافت. در این مقاله که هدف اصلی آن تبیین و بررسی دیدگاه استاد مطهری و اقبال لاهوری پیرامون وحی و خاتمیت است، پس از بحث و بررسی نظریه تجربهگرایی وحی و لوازم آن، دیدگاه اقبال درباره خاتمیت و نقد استاد مطهری بر آن بیان شده است».[۱]
فهرست مقاله
- چکیده؛
- سرشت وحی (دیدگاه آسمانی و دیدگاه زمینی)؛
- همسانانگاری وحی و تجربه دینی؛
- نقد و بررسی؛
- سرشت تجربه دینی؛
- نقد نظریه نخست؛
- نقد نظریه دوم؛
- نقد نظریه سوم؛
- تفاوت وحی و تجربه دینی از دیدگاه استاد مطهری؛
- دیدگاه گزارهای زبانی در باب وحی؛
- ارکان وحی گزارهای؛
- دو دهان داریم گویا همچونی یک دهان پنهانست در لبهای وی؛
- مشخصات وحی انبیا از دیدگاه استاد مطهری:
- الف) درونی بودن؛
- ب) معلم داشتن؛
- ج) استشعار؛
- د) ادراک واسطه وحی؛
- وحیانی بودن الفاظ وکلمات قرآن؛
- وحی و خطاناپذیری از دیدگاه استاد مطهری؛
- بحث خاتمیت در کلام جدید؛
- عقل و خاتمیت؛
- دیدگاه اقبال در باب خاتمیت:
- الف) مرحله خداشناسی کلامی؛
- ب) مرحله مابعدالطبیعی فلسفی؛
- ج) مرحله اثباتی علمی؛
- نقد شهید مطهری بر اقبال:
- تبیین نادرست از سرشت وحی؛
- بینیازی بشر از دین؛
- عدم امکان تجارب درونی و عرفانی؛
- خاتمیت از دیدگاه استاد مطهری:
- تحریف؛
- نقص؛
- نیاز به تفسیر و تبلیغ؛
- پینوشتها.
دربارهٔ پدیدآورنده
آقای ولیالله عباسی، همکاری با پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی از جمله فعالیتهای وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی و دانشگاهی تا کنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «نواندیشی دینی»، «وحی و خاتمیت تبیین و بررسی دیدگاه استاد مطهری و اقبال لاهوری»، «نقد همسانانگاری وحی و تجربه دینی»، «سرشت وحی از دیدگاه استاد مطهری» و «نقد و بررسی نظریه نمادین در باب زبان وحی» برخی از این آثار است.[۲]