ریع
جغرافیای ریع، در سوره مبارکه شعراء
﴿أَتَبْنُونَ بِكُلِّ رِيعٍ آيَةً تَعْبَثُونَ﴾[۱] واژه مورد پژوهش، در این آیه مبارکه، کلمه ﴿رِيعٍ﴾ است؛ که نمایانگر مکانی است. برای شناخت این مکان، ابتدا به معنی لغوی آن اشاره مینماییم و سپس به جغرافیای آن میپردازیم. برخی از پژوهشگران، درباره معنی ریع مینویسند: «ریع، به معنی مکان مرتفع، که از دور دیده میشود و به نقل از اقرب گوید: ریع به معنی صومعه، برج کبوتر و تپه بلند است».[۲] از ترجمه آیه، چنان بر میآید قومی که مورد خطاب قرار گرفتهاند؛ کسانی بودند که نشانههایی را از روی هوی و هوس، بر مکانهای مرتفعی احداث مینمودند؛ که ما با شناخت آن قوم و محل سکونت آنان؛ میتوانیم آن نشانههای مورد اشاره قرآن را شناسایی کنیم و به علت احداث آنها، از لابهلای اوراق تاریخ، دست یابیم.[۳]
قوم مورد خطاب قرآن
قوم طرف خطاب قرآن، با استفاده از منابع تفسیری، قوم عاد میباشند، که: «مردمی از غرب بسیار قدیم و عرب - اوایل پیدایش این نژاد- بودند؛ که در احقاف، از جزیره العرب زندگی میکردند و دارای تمدنی مترقی و سرزمینهای خرم و دیاری معمور بودند»[۴]. و: «این قوم متمکن و ثروتمند؛ برای خودنمایی و تفاخر بر دیگران؛ بناهایی بر نقاط مرتفع کوهها و تپهها - همچون برج و مانند آن - میساختند؛ که هیچ هدف صحیحی، برای آن نبود؛ جز این که توجه دیگران را به خود جلب کنند و قدرت و نیروی خود را، به رخ سایرین بکشند»[۵].[۶]
نتیجه سخن
نتیجه سخن، آنکه قوم عاد، طرف خطاب قرآن است؛ قومی که، در احقاف زندگی مرفهی داشتند و به منظور خودنمایی و تکبر، بر تپههای بلند محل سکونت خویش نشانههایی از روی هوی و هوس، بر پا میکردند تا اقتدار و توانایی خود را به نمایش بگذارند.[۷]
منابع
پانویس
- ↑ «آیا بر هر بلندی بنایی از سر بازی (و بیهوده) میسازید؟» سوره شعراء، آیه ۱۲۸.
- ↑ راغب اصفهانی، مفردات قرآن
- ↑ عرب، محمد حسن، دانشنامه اماکن جغرافیایی قرآن مجید، ص ۳۰۱.
- ↑ ناصر مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۱۵، ص۲۹۲.
- ↑ محمدحسین طباطبایی، تفسیر المیزان، مترجم محمد باقر موسوی همدانی، ج۳۰، ص۱۷۳.
- ↑ عرب، محمد حسن، دانشنامه اماکن جغرافیایی قرآن مجید، ص ۳۰۱.
- ↑ عرب، محمد حسن، دانشنامه اماکن جغرافیایی قرآن مجید، ص ۳۰۲.