ابراهیم بن حسین بن خالد قرطبی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Wasity (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۲۹ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۹:۰۸ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

مقدمه

ابواسحاق ابراهیم بن حسین بن خالد بن مرتنیل اندلسی قرطبی. اهل قرطبه، از شهرهای بزرگ اندلس بود و از فقهای برجسته مالکیه به شمار می‌‌رفت. ابواسحاق طی مسافرتی که به مکه و انجام مراسم حج داشت، با بزرگانی چون علی بن معبد، عبدالملک بن هشام و مطرف بن عبدالله از یاران مالک بن انس ملاقات داشت و احتمالاً کسب دانش کرده است.[۱] همچنین با سحنون بن سعید، از فقهای نامور مالکی دیدار کرده و از وی روایاتی را نقل کرده است.[۲]

قاضی عیاض به نقل از ابن عبدالبر می‌‌نویسد که قرطبی فردی خیّر، فاضل، فقیه و عالم به تفسیر قرآن بود.[۳] حمیدی و ضبّی نیز در کتاب خود ابواسحاق را از محدثان اهل قرطبه ذکر می‌‌کنند.[۴] وی شخصی فهیم و دانا بود و در مناظره و استدلال آگاه می‌‌نمود و در صدور احکام، محکم و عادل بود.[۵] او مناظراتی با یحیی بن مزین، یحیی بن یحیی و سحنون بن سعید داشته است.[۶] ابن فرضی در تاریخ اندلس می‌‌نویسد که امیر قرطبه محمد بن عبدالرحمان مسئولیت امور انتظامی و امنیتی قرطبه را به او واگذار کرد.[۷] قرطبی دارای آثار و تألیفاتی نیز بوده که عبارت‌اند از: اسماء السحاب و الریاح و المطر تنمیق الاخبار کتاب الامثال کتاب النقط و الشکل شرح نکت کتاب سیبویه[۸] و تفسیری در قرآن.[۹] وی به سال ۲۴۰[۱۰] یا ۲۴۹ هـ در قرطبه درگذشت[۱۱][۱۲]

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. تاریخ العلماء والرواة للعلم بالأندلس ۱۶.
  2. ترتیب المدارک ۱/۴۴۴.
  3. ترتیب المدارک ۱/۴۴۴.
  4. بغیة الملتمس ۲۰۱ جذوة المقتبس ۱۴۵.
  5. طبقات المفسرین (داوودی)۱/۸.
  6. طبقات المفسرین (داوودی)۱/۸.
  7. تاریخ العلماء والرواة للعلم بالأندلس ۱۶.
  8. هدیة العارفین ۱/۳.
  9. ترتیب المدارک ۱/۴۴۴.
  10. معجم المؤلفین ۱/۲۳.
  11. جذوة المقتبس ۱۴۵.
  12. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص ۷۸.

مقدمه

ابومحمد عبدالحمید بن حمید بن نصر کشی، معروف به عبد بن حمید منصوب به کشّ، یکی از شهرهای ماوراءالنهر است[۱] که پس از سال ۱۷۰ﻫ به دنیا آمد. وی در حدود ۲۰۰ﻫ مسافرت‌های علمی خود را آغاز کرد و نزد کسانی چون یزید بن هارون، ابن ابی فدیک، علی بن عاصم، حسین بن علی جعفی و عبدالرزّاق حدیث فرا گرفت.[۲]

وی فردی مفسر و محدثی حافظ بود و کسانی مانند مسلم، ترمذی، بخاری، زاهد بن عبدالله صغدی، عمر بن محمد بن بجیر و حفص بن بوخاش از او روایت نقل کرده‌اند. وی در سال ۲۴۹ﻫ در سمرقند از دنیا رفت، گرچه عده‌ای به اشتباه فوت او را در دمشق ذکر کرده‌اند.[۳] آثار او عبارت‌اند از: تفسیر القرآن المسند الکبیر فی الحدیث[۴] ثلاثیات الموافقات[۵] و کتاب المنتخب[۶][۷]

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. الانساب ۵/۷۰.
  2. تاریخ الاسلام ۱۸/۳۴۱.
  3. سیر اعلام النبلاء ۱۲/۲۳۵.
  4. هدیة العارفین ۱/۴۳۷.
  5. کشف الظنون ۱/۵۲۲.
  6. المستدرک علی معجم المؤلفین ۳۴۱.
  7. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص ۴۳۲.