ابوشبیب
این مدخل زیرشاخهٔ بحث صحابه است. ابوشبیب از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابوشبیب در تراجم و رجال - ابوشبیب در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط ندارد| ابوشبیب | |
|---|---|
 تصویر کهنی از مدینه | |
| نام کامل | ابوشبیب |
| جنسیت | مرد |
| از اصحاب | پیامبر خاتم |
مقدمه
ابن حجر[۱] نام و نسبی برای وی نیافته و شرح حال وی را در قسمت کنیه‌ها و بخش اول (صحابه) آورده است. با اینکه ابن حجر به نقل از کتاب تجرید ذهبی نوشته که وی حدیثی در مسند بقی بن مَخلَد داشته، ولی شرح حالی از ابوشبیب در قسمت کنیه‌های تجرید نیامده است. صحابه‌نگاران در بخش نام‌ها، از فردی با نام غرقده و کنیه ابوشبیب یاد و تصریح می‌کنند که وی صحابی نیست، ولی به اشتباه از صحابه شمرده شده است[۲]. این فرد می‌تواند همان ابوشبیب بی‌نام مورد بحث در این مدخل باشد؛ زیرا غرقده، فرزندی به نام شبیب داشته که راوی حدیث وی است[۳]. سند برخی احادیث نقل شده از غرقده، تقطیع گردیده و چنین گمان شده که وی روایت را از خود رسول خدا (ص) شنیده است. شاید بی‌توجهی به همین موضوع، سبب شده است تا برخی مانند ابن قانع، وی را صحابی پندارند. اما با توجه به متن مشترک روایات غرقه در منابع روشن می‌شود در سلسله اسناد روایات وی، برخی واسطه‌ها حذف شده‌اند[۴]. ابن قانع همچنین حدیث مشهور عروه بارقی را که بر اساس آن، رسول خدا (ص) دیناری برای خرید گوسفند به عروه داد، به غرقده مربوط ندانسته و این مطلب را که برخی گمان کرده‌اند رسول خدا (ص) آن دینار را به غرقده داد، اشتباه دانسته است. ابن حجر با نقل این مطلب از ابن قانع، نام صحیح عروه را، عروة بن جعد بارقی نوشته است[۵]؛ مطلبی که گویا ابن قانع متوجه آن نبوده است. نام شبیب بن غرقده در روایات و گزارش‌های بسیاری آمده که در همه آنها، مطالبی را با واسطه از صحابه و از جمله امام علی (ع) نقل می‌کند[۶][۷]
منابع
پانویس
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۱۷۱.
- ↑ ابونعیم، ج۴، ص۲۳۹۶؛ ابن اثیر، ج۴، ص۳۲۳.
- ↑ ذهبی، ج۲، ص۲.
- ↑ ابن حجر، ج۲، ص۲۶۲.
- ↑ ابن حجر، ج۵، ص۳۶۲.
- ↑ برای نمونه ر. ک: شافعی، ج۱، ص۹۳؛ ثقفی، ج۱، ص۳۲؛ احمد بن حنبل، ج۳، ص۴۲۶؛ بخاری، ج۴، ص۱۸۷؛ عبدالرزاق صنعانی، ج۴، ص۲۳۱.
- ↑ داداش‌نژاد، منصور، مقاله «ابوشبیب»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۳۶۹.