امامت‌پژوهی (کتاب)
 | این مقاله هماکنون در دست ویرایش است.
این برچسب در تاریخ ۲۵ ژانویه ۲۰۱۱ توسط [[کاربر:{{{کاربر}}}]] برای جلوگیری از تعارض ویرایشی اینجا گذاشته شده است. اگر بیش از پنج روز از آخرین ویرایش مقاله میگذرد میتوانید برچسب را بردارید. در غیر این صورت، شکیبایی کرده و تغییری در مقاله ایجاد نکنید. |
| امامت‌پژوهی: بررسی دیدگاه امامیه، معتزله و اشاعره | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسندگان | علی قربانی، محمد اسحاق عارفی، احد فرامرز قراملکی، عبدالکریم رضایی، میرحسین ضیایی، محمد قربان نیا |
| زیر نظر | محمود یزدی مطلق |
| ویراستار | محمد ربیع میرزایی |
| موضوع | امامت، امامت در حدیث، امامت از دیدگاه اهل سنت |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی|انتشارات انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی]][[رده:انتشارات انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی]] |
| وابسته به | دانشگاه علوم اسلامی رضوی |
| محل نشر | مشهد، ایران |
| سال نشر | ۱۳۸۷ ش |
| شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۷۶۷۳-۰۲-۰ |
| شماره ملی | ۲۴۷۴۰۴۷ |
امامت پژوهی: بررسی دیدگاه امامیه، معتزله و اشاعره کتابی است به زبان فارسی که به بررسی مسائل مختلف مربوط به امامت از نگاه دانشمندان مسلمان، به ویژه دانشمندان شیعه می‌پردازد. این کتاب به قلم جمعی از نویسندگان و زیر نظر محمود یزدی مطلق نوشته شده و توسط انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی به چاپ رسیده است.[۱]
درباره کتاب
کتاب حاضر، پژوهشى است جمعى، که با نگاهى کارشناسانه به مسائل مختلف مربوط به امامت از نگاه دانشمندان مسلمان، به ویژه شیعه به رشته تحریر در آمده است. این کتاب با رویکردی مقایسه ای میان دیدگاه هاى دو فرقه بزرگ کلامى یعنى اشاعره و معتزله نگاشته شده است. در این اثر بر روى آورد تفسیرى و روایى تأکید شده و روى‌آورد کلامى متکلمان امامیه، معتزله و اشاعره به روش مطالعه تطبیقى، مورد تأمل قرار گرفت و گزارش و نقد ماجراى مواجهه امت با مسأله امامت و خلافت پس از پیامبر گرامى اسلام، موضوعى است که با روى‌آورد تاریخى به آن پرداخته شده است.
بخشهاى اصلى کتاب درآمدى روش شناختى بر امامت‌پژوهى قرار دارد که طى آن گزارشى اجمالى از پیشینه امامت‌پژوهى، نزد شیعه ارائه و به روى‌آوردهاى متنوع فقهى، تحلیلى کلامى، عرفانى، تفسیرى روایى، تاریخى و میان‌رشته اى در این زمینه اشاره میگردد.
در بخش نخست، پنج مقاله «چیستى و حقیقت امامت»، «منزلت امامت نزد متکلمان امامیه، معتزله و اشاعره»، «جایگاه معرفتى امامت در اندیشه دینى»، «اثبات ضرورت امامت» و «اوصاف و ویژگیهاى شخصیتى امام» با رویکردی تحلیلى - کلامى طرح گردیده است. در بخش دوم، دو مقاله «ولایت در آینه وحى» و «امامت خاصه در قرآن» با رویکردی تفسیرى - روایى، مطرح شده است و در بخش سوم، نویسندگان به تحلیل مسأله امامت در دوران خلیفه اول، دوم، سوم و دوران زمامدارى امام على(ع) پرداخته اند.[۲]
برخی ویژگیهای اثر عبارت است از:
- مقایسه اقوال سه فرقه مهم کلامی: شیعه، معتزله و اشاعره.
- تنوع مباحث کلامی، تفسیری، روایی، تاریخی، تحلیلی، عرفانی.
- مسئله محور بودن اکثر مباحث، طرح و نقد و بررسی مباحث مربوط به امامت، فراوانی منابع (۲۶۳ منبع).[۳]
فهرست کتاب
- سخن ناشر؛
- مقدمه؛
- درآمد روش شناختی بر امامت‌پژوهی:
- پیشینه امامت‌پژوهی نزد شیعه (گزارش اجمالی)؛
- روی‌آوردهای متنوع در امامت‌پژوهی؛
- اهمیت روش شناختی امامت در اندیشه دینی؛
- نگاهی به مجموعه حاضر.
بخش اول: رویکرد تحلیلی-کلامی
- چیستی و حقیقت امامت:
- اهمیت بحث از تعریف امامت؛
- گزارش تاریخی تعاریف امامت؛
- شرح اللفظ امامت و واژه‌های وابسته؛
- تعریف امام وامامت؛
- تفاوت شیعه و سنی در تعریف امامت؛
- مراتب امامت؛
- نسبت بین نبوت و امامت؛
- منزلت امامت نزد متکلمان امامیه، معتزله و اشاعره :
- مقدمه؛
- دیگاه اشاعره و معتزله نسبت به منزلت امامت؛
- اهمیت مقام امام در مکتب امامیه؛
- جایگاه معرفتی امامت در اندیشه دینی:
- مقدمه؛
- تمایز دین و مذهب؛
- تمایز اصل و فرع؛
- فرع‌انگاری امامت؛
- امامت،به مثابه یک اصل دینی؛
- امامت، به منزله اصل در مذهب؛
- اثبات ضرورت امامت :
- مقدمه؛
- اشاعره و ضرورت امامت؛
- معتزله و ضرورت امامت؛
- امامه و ضرورت امامت؛
- اوصاف و ویژگیهای شخصیتی امام:
- مقدمه؛
- اوصاف امام از نظر اشاعره و معتزله؛
- اوصاف امام از نظر شیعه؛
- ۱. عصمت؛
- ۲. افضلیت؛
- ۳. علم؛
- ۴. معجزه؛
- ۵. ایمان؛
- ۶. شجاعت.
بخش دوم : رویکرد تفسیری-روایی
- ولایت در آینه وحی:
- پیشگفتار؛
- پیشینه بحث؛
- طرح مساله؛
- اهمیت ولایت؛
- واژه «ولایت» و ساختار معنایی آن در لغت؛
- ساختار مفهومی «ولایت» در قرآن؛
- اهمیت «ولایت» در قرآن؛
- ولایت امامت؛
- فرق نبی و امام؛
- دلایل انفکاک نبوت از امامت؛
- حقیقت امامت در قرآن؛
- سبب امامت؛
- امام کیست؛
- ولایت و امامت عامه در قرآن؛
- صفات و ویژگیهای امام در قرآن؛
- عصمت در قرآن؛
- امامت، منصب انتخابی یا انتصاب؛
- امامت خاصه در قرآن:
- مقدمه؛
- بررسی معانی کلمات؛
- دیدگاههای مفسران و بررسی ادله آنان؛
- نقد و بررسی اشکالات و شبهات بر قول مختار.
بخش سوم: رویکرد تاریخی
- امامت در دوران خلفا:
- امامت در دوران خلیفه اول؛
- امامت در دوران خلیفه دوم؛
- امامت در دوران خلیفه سوم؛
- دوران زمامداری امام علی(ع):
- مقدمه؛
- چگونگی به خلافت رسیدن امام علی(ع)؛
- وضعیت جامعه اسلامی در آغاز زمامداری امام علی(ع)؛
- اقدامهای امام(ع) در دوران زمامداری؛
- دلایل عدم تداوم حکومت امام علی(ع)؛
- پیام وداع.[۴]
درباره پدیدآورنده
حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمود یزدی مطلق (متولد ۱۳۱۲ مشهد) - معروف به فاضل – فارغ التحصیل مقطع دکتری در رشته فلسفه وحکمت اسلامی از دانشگاه تهران می باشد. وی تحصیلات خود را نزد اساتیدی همچون: ادیب نیشابوری، میرزا احمد مدرس یزدی، هاشمی قزوینی، بدیع الزمان فروزان فر، دکتر مهدی حائری، شهید مرتضی مطهری و حسینعلی راشد به اتمام رساند. از جملاه فعالیت های ایشان عبارتند از: عضو هیئت علمی و استاد دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد؛ معاون پژوهشی دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد؛ مدیر گروه کلام وحمکت فلسفه دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد؛ تدریس کلام، فلسفه اسلامی وعرفان در دانشگاهای مختلف داخلی و خارجی. ایشان در کنار تدریس، به تحقیق، پژوهش، تصحیح، احیای نسخ خطی، هدایت و راهنمایی بیش از ۲۰۰ پایان نامه دکتری و غیره نیز اشتغال داشته است.
همچنین او بیش از ۱۶۰ مقاله و بیش از ۳۰ جلد کتاب را به رشته تحریر درآورده است. از آن جمله است: کتاب بررسی و تحقیق در بیان احوال، افکار و آثار معتزله.[۵]
پانویس
پیوند به بیرون
- صفحههای دارای پیوند خراب به پرونده
- کتابشناسی جامع امامت و ولایت
- کتابشناسی امامت
- کتابشناسی امامت محمود یزدانی مطلق
- کتابشناسی امامت با تعداد صفحات بیش از ۱۰۰
- کتابشناسی کتابهای امامت به زبان فارسی
- کتابشناسی کتابهای امامت منتشر شده در ۱۳۸۷
- کتابشناسی کتابهای امامت انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی
- کتابشناسی کتابهای متضمن علم امام
- کتابشناسی کتابهای متضمن علم امام به زبان فارسی