مقاتل بن سلیمان
مقدمه
ابوالحسن مقاتل بن سلیمان بن بشیر خراسانی بلخی مروزی ازدی اهل بلخ بود،[۱] ولی به بصره رفت.[۲] از اصحاب امام باقر و امام صادق(ع) بود.[۳] از راویانی مانند ضحاک بن مزاحم، عطاء و ابن سیرین روایت نموده و در زمینه تفسیر از کلبی استفاده کرد.[۴]
در موضوعاتی که قرآن، یهود و نصاری را تأیید کرده، از عالمان یهود و نصاری استفاده کرده است. [۵] راویانی مانند عبدالرزاق بن همام[۶] و حسن بن محبوب[۷] از او روایت کرده‌اند. از عالمان جلیل‌القدر،[۸] محدث، قاری قرآن[۹] و بزرگ مفسّر عصر خویش[۱۰] بود و دیگران در زمینه تفسیر به او احتیاج داشتند. در بغداد حدیث نقل کرده است.[۱۱] وی در کتب رجالی شیعه تضعیف شده [۱۲] و رجال‌نویسان اهل سنت او را کذّاب و جاعل حدیث دانسته‌اند.[۱۳] کشی او را زیدی،[۱۴] و برقی او را از اهل سنت[۱۵] دانسته است. مقاتل در سال ۱۵۰هـ در بصره چشم از جهان فرو بست،[۱۶] آثار وی عبارت‌اند از: تفسیر القرآن (الکبیر)، تفسیر خمسماة آیة من القرآن، الآیات المتشابهات، التقدیم و التأخیر، کتاب القراءات الوجوه و النظائر متشابه، القرآن نوادر التفسیر، الردّ علی القدریة، الأقسام و اللّغات الجوابات فی القرآن و الناسخ والمنسوخ[۱۷].[۱۸]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ وفیات الاعیان ۵/۲۵۶
- ↑ تهذیب الکمال ۲۸/۴۵۰.
- ↑ رجال الطوسی ۳۱۳.
- ↑ تهذیب الکمال ۲۸/۴۴۰.
- ↑ وفیات الاعیان ۵/۲۵۷.
- ↑ الجرح و التعدیل ۸/۳۵۴.
- ↑ تنقیح المقال ۳/۲۴۴.
- ↑ وفیات الاعیان ۵/۱۵۵.
- ↑ الفهرست (الندیم) ۲۲۷.
- ↑ سیر اعلام النبلاء ۷/۲۰۱.
- ↑ وفیات الاعیان ۵/۲۵۵.
- ↑ خلاصة الاقوال ۲۶۰.
- ↑ تهذیب الکمال ۲۸/۴۴۹.
- ↑ اختیار معرفة الرجال ۳۹۰.
- ↑ رجال البرقی ۴۶.
- ↑ تهذیب الکمال ۲۸/۴۵۰.
- ↑ الفهرست (الندیم) ۲۲۷.
- ↑ فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص ۷۷۸.