ابومنقعه انماری

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

ابومنقعه انماری به صورت ابومنقیعه انصاری[۱]، أبومیفعه انصاری [۲] و أبوعبدالسمیع[۳] نیز آمده است و ابن اثیر[۴] و ذهبی[۵] به نقل از این دباغ اندلسی، این شخص را ساکن حمص معرفی کرده‌اند.

ابن عبدالبر[۶] با استناد به گفته احمد بن محمد بن عیسی در کتاب تاریخ حمصیین، نام وی را نصر بن حارث و او را از صحابه ساکن مصر دانسته است، ذهبی[۷] وی را نصر بن حارث و به قولی بکر بن حارث و اهل حمص معرفی می‌کند.

قابل توجه اینکه کنیه یاد شده، در متن کتاب الاستیعاب، ابومنقعه آمده است و مصححان کتاب، در عنوان و داخل قلاب، أبومنفعه آورده‌اند[۸]. همچنین ابن قانع [۹] کنیه وی را ابومنفعه أنماری و نام وی را بکر بن حارث آورده است و می‌گوید: معاذ بن مثنی از بکر بن محمد بن أبی هارون از ضمضم بن عمرو ابوالاسود حنفی از کلیب بن منفعه از جدش نقل می‌کند که از رسول خدا (ص) پرسیدم: "به چه کسانی نیکی کنم؟" فرمود: "مادر و پدر و برادر و غلامت را که این حق و صله رحم است". ابن حجر[۱۰] نیز از این قانع همین را گزارش کرده است. ابن حجر به نقل از ترمذی و ابن شاهین، وی را صحابی می‌داند و نام بکر بن حارث و با اختلاف نسخه، بکر بن حباب را برای وی می‌آورد.

با توجه به مشابهت فراوان اخبار و گزارش‌های مربوط به أبو منفعه حنفی، ابومنفعه ثقفی و ابومنقعه انماری، احتمال تصحیف منفعه به منفعه و حنفی به ثقفی زیاد است و ممکن است اینها یک نفر باشند، اما احتمال تصحیف حنفی به انماری بعید می‌نماید؛ ضمن آنکه نام بکر بن حارث و نصر بن حارث، تنها در ابومنقعه انماری مطرح می‌شود و شاید بتوان گفت این، شخصیتی مستقل از آنان است. که نام وی را بکر بن حارث می‌گویند.[۱۱]

منابع

پانویس

  1. ذهبی، ج۱، ص۵۵.
  2. ابن اثیر، ج۱، ص۴۱۱.
  3. ابن حجر، ج۱، ص۴۵۲.
  4. ابن اثیر، ج۱، ص۴۱۱.
  5. ذهبی، ج۱، ص۵۵.
  6. ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۲۶.
  7. ذهبی، ج۲، ص۲۰۶.
  8. ابن عبدالبر، ج۴، ص۳۲۶.
  9. ابن قانع، ج۱، ص۱۰۳-۱۰۲.
  10. ابن حجر، ج۱، ص۴۵۲.
  11. حیدری آقایی، محمود، مقاله «ابومنقعه انماری»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۵۳۲-۵۳۳.