احمد بن زیاد
احمد بن زیاد از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: احمد بن زیاد در تراجم و رجال - پرسش مرتبط نداردآشنایی اجمالی
احمد بن زیاد دو بار در سند روایات تفسیر کنز الدقائق[۱] و به نقل از کتاب الکافی و تفسیر قمی قرار گرفته است:
«حُمَيْدُ بْنُ زِيَادٍ، عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَمَاعَةَ، عَنْ غَيْرِ وَاحِدٍ، عَنْ أَبَانٍ، عَنِ الطَّيَّارِ: عَنْ أَحَدِهِمَا (ع)، قَالَ: «لَا يَأْكُلِ الْمُحْرِمُ طَيْرَ الْمَاءِ»[۲].
نام راوی در منبع اصلی، یعنی کتاب شریف الکافی[۳] به جای احمد بن زیاد، حمید بن زیاد ثبت شده و همین عنوان صحیح است، به چند دلیل:
- کلینی روایات فراوانی از حسن بن محمد بن سماعه، به واسطه حمید بن زیاد نقل کرده است.
- در میان مشایخ و اساتید کلینی، کسی به نام احمد بن زیاد وجود ندارد.
- در میان راویان و شاگردان حسن بن محمد بن سماعه، فردی به نام احمد بن زیاد دیده نشده است.
- حمید بن زیاد، راوی کتاب حسن بن محمد بن سماعه است[۴].
شایان ذکر است، با توجه به مباحث طرح شده، در نام راوی در سند روایت دوم تفسیر کنز الدقائق[۵] نیز تصحیف رخ داده؛ زیرا راوی از احمد بن زیاد در آن سند نیز، حسن بن محمد بن سماعه است؛ بنابراین هر دو سند مصحف‌اند.[۶]
منابع
پانویس
- ↑ تفسیر کنز الدقائق، ج۴، ص۲۴۱؛ ج۱۳، ص۱۴۱.
- ↑ تفسیر کنز الدقائق، ج۴، ص۲۴۱، به نقل از: الکافی، ج۴، ص۳۹۴، ح۹.
- ↑ «حُمَيْدُ بْنُ زِيَادٍ، عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ سَمَاعَةَ، عَنْ غَيْرِ وَاحِدٍ...»؛ الکافی، ج۴، ص۳۹۶، ح۹.
- ↑ ر. ک: رجال النجاشی، ص۴۲، ش۸۴.
- ↑ «حدثنا أحمد بن زیاد، عن الحسن بن محمد بن سماعة، عن صفوان، عن إبن مسکان، عن أبی بصیر، عن أبی جعفر (ع) قال:...»؛ تفسیر کنز الدقائق، ج۱۳، ص۱۴۱.
- ↑ جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری، ج۲ ص ۲۷۷-۲۷۸.