الکامل فی التاریخ ج۴ (کتاب)
الکامل فی التاریخ، جلد چهارم از مجموعهٔ دوازده جلدی الکامل فی التاریخ است که با زبان عربی به بررسی رویدادهای غرب و شرق جهان اسلام می‌پردازد. این کتاب اثر ابن اثیر می‌باشد و انتشارات دار صادر انتشار آن را به عهده داشته است [۱].
| الکامل فی التاریخ ج۴ | |
|---|---|
 | |
| از مجموعه | الکامل فی التاریخ |
| زبان | عربی |
| نویسنده | ابن اثیر |
| موضوع | تاریخ |
| مذهب | شیعه |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات دار صادر|انتشارات انتشارات دار صادر]][[رده:انتشارات انتشارات دار صادر]] |
| محل نشر | بیروت، لبنان |
| سال نشر | ۱۴۲۸ ق، ۱۳۸۶ ش |
| تعداد صفحه | ۵۹۲ |
| شماره ملی | ۲۹۵۴۸۹۴ |
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «کتاب حاضر؛ رویدادهای تاریخی را بر حسب اولویت و عظمت ظاهری آن نقل نکرده بلکه آنچه را موافق عقل یافته برگزیده و با مطالبی که بر آن افزوده تألیف و تحریر تازه‌ای کرده است.
ابن اثیر تنها حوادثی را نقد و بررسی کرده که به نقل آنها پرداخته است و هر حادثه‌ا‌ی که درست نمی‌‌یابد نقل نمی‌کند.
مؤلف با دید انتقادی که در آن عصر شگفت می‌نمود برای تألیف اثر بزرگ خویش از هر جا مآخذی گرد آورده و در مواردی که دچار تردید شده آرای گوناگون را یاد کرده و در نقد منابعی که به آنها دسترسی داشته ذوق نقادانه خود را نشان داده است.
از ویژگی‌های این کتاب، ضبط بعضی از اسامی اشخاص و امکنه است که در پایان وقایع هر سال یا هر فصل از کتاب نام‌ها را با حرکات یا إعراب آورده و ابهام در تلفظ آن واژه را برطرف کرده است، همچنین وقتی فتح شهر یا ناحیتی را بیان می‌کند نام آنجا را شرح می‌دهد و وجه تسمیه آن را بیان می‌کند»[۱]
فهرست کتاب
- ذکر نسبه وکنیته وأزواجه وأولاده
- ذکر بعض سیرته وأخباره وقضاته وکتابه
- ذکر بیعة یزید
- ذکر عزل الولید عن المدینة وولایة عمر بن سعید
- ذکر الخبر عن مراسلة الکوفیین الحسین بن علی لیسیر إلیهم وقتل مسلم بن عقیل
- ذکر مسیر الحسین إلی الکوفة
- ذکر عدة حوادث
- ذکر أسماء من قتل معه
- ذکر مقتل أبی بلال مرداس بن حدیر الحنظلی
- ذکر ولایة سلم بن زیاد علی خراسان، وسجستان
- ذکر ولایة یزید بن زیاد وطلحة الطلحات سجستان
- ذکر ولایة الولید بن عتبة المدینة الحجاز وعزل عمرو بن سعید
- ذکر عدة حوادث
- ذکر ولایة عقبة بن نافع إفریقیة ثانیة وما افتتحه فیها وقتله
- ذکر خروج کسیلة بن کمرم البربری علی عقبة
- ذکر ولایة زهیر بن قیس إفریقیة وقتله، وقتل کسیلة
- ذکر عدة حوادث
- ذکر عدة حوادث
- ذکر وفاة یزید بن معاویة
- ذکر بعض سیرته وأخباره
- ذکر بیعة معاویة بن یزید بن معاویة وعبد الله بن الزبیر
- ذکر حال ابن زیاد بعد موت یزید
- ذکر خلاًف أهل الری
- ذکر بیعة مروان بن الحکم
- ذکر وقعة مرج راهط وقتل الضحاک، والنعمان بن بشیر
- ذکر أمر التوابین
- ذکر فراق الخوارج عبد الله بن الزبیر وما کان منهم
- ذکر قدوم المختار الکوفة
- ذکر عدة حوادث
- ذکر بیعة عبد الملک وعبد العزیز ابنی مروان بولایة العهد
- ذکر بعث ابن زیاد وحبیش
- ذکر موت مروان بن الحکم وولایة ابنه عبد الملک
- ذکر صفته ونسبه وأخباره
- ذکر نجدة بن عامر الحنفی
- ذکر الاختلاف علی نجدة وقتله وولایة أبی فدیک
- ذکر استعمال مصعب علی المدینة
- ذکر عدة حوادث
- ذکر قتل المختار قتلة الحسین(ع)
- ذکر مقتل عمر بن سعد وغیره ممن شهد قتل الحسین
- ذکر بیعة المثنی العبدی للمختار بالبصرة
- ذکر مکر المختار بابن الزبیر
- ذکر حال ابن الحنفیة مع ابن الزبیر ومسیر الجیش من الکوفة
- ذکر الفتنة بخراسان
- ذکر مسیر ابن الأشر إلی قتال ابن زیاد
- ذکر حال الکرسی الذی کان المختار یستنصر به
- ذکر عدة حوادث
- ذکر ولایة مصعب بن الزبیر البصرة
- ذکر مسیر مصعب إلی المختار وقتل المختار
- ذکر عزل مصعب بن الزبیر وولایة حمزة بن عبد الله بن الزبیر
- ذکر عدة حوادث
- ذکر قتل ابن الماحوز وإمارة قطری بن الفجاءة
- ذکر عدة حوادث
- ذکر مقتل عمیر بن الحباب بن جعدة السلمی
- یوم ماکسین
- یوم الثرثار الأول
- یوم الثرثار الثانی
- یوم الکحیل
- یوم البشر
- ذکر ولایة خالد بن عبد الله البصرة
- ذکر أمر عبد الملک وزفر بن الحرث
- ذکر عدة حوادث
- ذکر قتل عبد الله بن خازم
- ذکر عدة حوادث
- ذکر عمر ابن الزبیر وسیرته
- ذکر ولایة محمد بن مروان الجزیرة وأرمینیة
- ذکر قتل أبی فدیک الخارجی
- ذکر عدة حوادث
- ذکر عزل بکیر عن خراسان وولایة أمیة بن عبد الله بن خالد
- ذکر ولایة عبد الله بن أمیة سجستان
- ذکر ولایة حسان بن النعمان إفریقیة
- ذکر تخریب إفریقیة
- ذکر عدة حوادث
- ذکر شیر زنجی والزنج معه
- ذکر إجلاء الخوارج عن رامهرمز وقتل ابن مخنف
- ذکر بیعة شبیب الخارجی ومحاربة الحرث بن عمیرة
- ذکر الحرب بین أصحاب شبیب وغیره
- ذکر مسیر شبیب إلی بنی شیبان وإیقاعه بهم
- ذکر الوقعة بین شبیب وسفیان الخثعمی
- ذکر الوقعة بین شبیب وسورة بن الحر
- ذکر الحرب بین شبیب والجزل بن سعید وقتل سعید بن مجالد
- ذکر مسیر شبیب إلی الکوفة
- ذکر محاربة شبیب أهل البادیة
- ذکر دخول شبیب الکوفة
- ذکر محاربة شبیب زحر بن قیس
- ذکر محاربة الأمراء المقدم *ذکر هم وقتل محمد بن موسی بن طلحة
- ذکر محاربة شبیب عبد الرحمن بن محمد بن الأشعث وقتل عثمان قطن
- ذکر ضرب الدراهم والدنانیر الِإسلامیة
- ذکر عدة حوادث
- ذکر قدوم شبیب الکوفة أیضاً وانهزامه عنها
- ذکر مهلک شبیب
- ذکر خروج مطرف بن المغیرة بن شعبة
- ذکر الاختلاف بین الأزارقة
- ذکر مقتل عبد ربه الکبیر
- ذکر قتل قطری بن الفجاءة، وعبیدة بن هلال
- ذکر قتل بکیر بن وساج
- ذکر عدة حوادث
- ذکر تسییر الجنود إلی رتبیل مع عبد الرحمن بن محمد بن الأشعث
- ذکر عدة حوادث
- ذکر دخول الدیلم قزوین وما کان منهم
- ذکر خلاف عبد الرحمن بن محمد بن الأشعث علی الحجاج
- ذکر عدة حوادث
- ذکر وقعة دیر الجماجم
- ذکر وفاة المنیرة بن المهلب
- ذکر صلح المهلب أهل کش
- ذکر وفاة المهلب بن أبی صفرة وولایة ابنه یزید خراسان
- ذکر مسیر عبد الرحمن إلی رتبیل وما جری له ولأصحابه
- ذکر ما جری للشعبی مع الحجاج
- ذکر خلع عمر بن أبی الصلت بالری وما کان منه
- ذکر بناء مدینة واسط
- ذکر عدة حوادث
- ذکر عدة حوادث
- ذکر عزل یزید بن المهلب عن خراسان وولایة أخیه المفضل
- ذکر موت عبد العزیز بن مروان والبیعة للولید بولایة العهد
- ذکر عدة حوادث
- ذکر نسبه وأولاده وأزواجه
- ذکر بعض أخباره
- ذکر خلافة الولید بن عبد الملک
- ذکر ولایة قتیبة خراسان وما کان منه هذه السنة
- ذکر عدة حوادث
- ذکر صلح قتیبة ونیزک
- ذکر عدة حوادث
- ذکر عمارة مسجد النبی صلّی الله علیه وسلّم
- ذکر غزوة نومشکث ورامثنة
- ذکر استعمال موسی بن نصیر علی إفریقیة
- ذکر عدة حوادث
- ذکر صلح قتیبة مع الصغد
- ذکر غدر نیزک وفتح الطالقان
- ذکر هرب یزید بن المهلب واخوته من سجن الحجاج
- ذکر عدة حوادث
- ذکر غزوة شومان وکش ونسف
- ذکر عدة حوادث
- ذکر غزوة جزیرة سردا نیة
- ذکر فتح طلیطلة من الأندلس
- ذکر عزل عمر بن عبد العزیز عن الحجاز
- ذکر عدة حوادث
- ذکر غزوة الشاش وفرغانة
- ذکر عدة حوادث
- ذکر نسبه وشئ من سیرته
- ذکر ما فعله محمد بن القاسم بعد موت الحجاج وقتله
- ذکر عدة حوادث
دربارهٔ پدیدآورنده
