کارگزاران حکومت علی
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل کارگزاران حکومت علی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- در حکومت پنج سالۀ امیر المؤمنین(ع) کسانی از سوی آن حضرت در مسؤولیتهای مختلفی مشغول بودند و کارگزاران او به شمار میآمدند، چه کسانی که به عنوان استاندار و فرماندار خدمت میکردند، چه آنانی که کارگزاران بیتالمال و گردآورندگان مالیات (صدقات و زکاتها) بودند، چه آنانکه به عنوان قضات و بازرسان، کاتبان و دبیران کار میکردند، چه به عنوان حاجبان و دربانان، چه فرماندهان سپاه و امیران لشکر. بهطور خلاصه: استانداران مکه عبارت بودند از: ابو قتاده و قثم بن عباس. فرمانداران مدینه عبارت بودند از: تمیم بن عمرو، سهل بن حنیف انصاری، تمّام بن عباس، ابو ایوب انصاری، حارث بن ربیع. کارگزاران کوفه چه به عنوان استاندار، یا جانشین آن حضرت در مقطعی خاصّ عبارت بودند از: ابو موسی اشعری، قرظة بن کعب انصاری، عقبة بن عمرو انصاری، هانی بن هوذه. کارگزاران یمن: حبیب بن منتجب، سعید بن نمران، عبید اللّه بن عباس. در نهروان و فرات نیز عبد اللّه بن خبّاب و عبیدۀ سلمانی خدمت میکردند. آنان هم که به فرمانداری مدائن گماشته شدند عبارت بودند از: حذیفة بن یمان، یزید بن قیس، لام بن زیاد، سعد بن مسعود ثقفی. در جزیره و اطراف آن نیز ابو حسان بن حسان بکری، مالک بن کعب ارحبی، کمیل بن زیاد نخعی، مالک اشتر و شبیب بن عامر فرماندار بودند. سلیمان بن صرد خزاعی، قدّابمه بن عجلان و قعقاع بن شور نیز در جبّل و کسکر کارگزار بودند. در منطقۀ بحرین، عمان و اهواز نیز کسانی همچون: عمر بن ابی سلمه، نعمان بن عجلان، عمرو بن سلمه، حلو بن عوف و خرّیت بن راشد فرماندار بودند. در فارس، فرمانداران او عبارت بودند از: منذر بن جارود، مصقلة بن هبیره، زیاد بن ابیه و در منطقۀ اصفهان، ری، قزوین و همدان: مخنف بن سلیم، یزید بن قیس، یزید بن حجیه و ربیع بن خثیم. در خراسان، سجستان و کرمان: جعدة بن هبیره، خلید بن قرّه، حریث بن جابر حنفی، عون بن جعده، ربعی بن کأس، عبد اللّه بن اهتم. در آذربایجان و حلوان: اشعث بن قیس، اسود بن قطبه، قیس بن سعد، عبد اللّه بن شبیل، سعد بن حارث. در مصر نیز محمّد بن ابی حذیفه، قیس بن سعد، مالک اشتر، محمّد بن ابی بکر استاندار بودند. عثمان بن حنیف، عبد اللّه بن عباس و ابو الأسود دوئلی هم از سوی آن حضرت در بصره در سمت استانداری بودند.[۱] بجز ۵۷ نفر استاندار و فرماندار، کسانی همچون: علی بن ابی رافع، ابو رافع و وهب بن عبد اللّه کارگزار بیتالمال بودند، مخنف بن سلیم، مصعب بن یزید، عبد اللّه بن زمعه، قرظة بن کعب، مسیب بن نجبه، عبد اللّه بن ابی کرب، از کارگزاران مالیات بودند، مالک بن کعب و سعد بازرس بودند، شریح، ابو الأسود و رفاعه از قضات بودند، و عبید اللّه بن ابی رافع، علی بن ابی رافع، سعید بن نمران، عبد اللّه بن جعفر، عبید اللّه بن عبد اللّه بن مسعود، عبد اللّه بن حسن، سمّاک بن حرب و ابو ثروان از کاتبان و دبیران بودند. سلمان فارسی، قنبر، میثم تمّار، سعد، نصر، غزوان، ثبیت، میمون و احمر هم از حاجبان و دربانان به شمار میروند. مجموع کارگزاران حضرت به ۹۱ تن میرسد، بدون احتساب افرادی که دارای دو سمت بودند.[۲][۳].
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ برگرفته از «سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب»، علی اکبر ذاکری، ج ۱ و ۲
- ↑ برگرفته از «سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب»، علی اکبر ذاکری، ج ۱ ص ۲۹
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص:۴۹۱.