الطبقات الکبری ج۱ (کتاب)
الطبقات الکبری، جلد اول از مجموعهٔ هشت جلدی الطبقات الکبری است که با زبان عربی به نقل سیره رسول اکرم (ص) و شرح حال صحابه و تابعان می‌پردازد. پدیدآورنده این اثر ابوعبدالله محمد بن سعد است و انتشارات دار الکتب العلمیة و برخی دیگر از ناشران انتشار آن را به عهده داشته‌اند. این کتاب توسط ناشران مختلف در تعداد جلدهای مختلف به چاپ رسیده است.
| الطبقات الکبری ج۱ | |
|---|---|
 | |
| از مجموعه | الطبقات الکبری |
| زبان | عربی |
| نویسنده | ابن سعد |
| موضوع | تاریخ پیامبر خاتم، صحابه، تابعین |
| مذهب | اهل سنت |
| ناشر | انتشارات دار الکتب العلمیة |
| محل نشر | بیروت، لبنان |
| سال نشر | ۱۴۱۰ ق، ۱۳۶۹ ش |
| تعداد صفحه | ۵۰۷ |
| شماره ملی | ۵۷۶۱۳۰ |
دربارهٔ کتاب
در ابتدای معرفی این کتاب آمده است: «این کتاب که طبقات ابن سعد نیز نامیده می‌‌شود که توسط محمد بن سعد بن منیع هاشمی تألیف شده است. ابن سعد که شاگرد و کاتب واقدی بود همه دست‌نوشته‌های او را در دست داشته و توانست که با توسعه دانش حدیثی و تاریخی خود از طریق تحصیل در شهرهای مختلف عراق و حجاز، نوشته‌های استادش واقدی را تکمیل کند. اما تنظیم و منسجم کردن همه این مطالب توسط خودش مقدور نشد و پس از وفاتش توسط شاگرد مبرز وی یعنی حسین بن فهم تدوین شد. یعنی کتاب طبقات در واقع توسط ابن فهم تدوین شده است اگر چه محتوا و مطالب آن از ابن سعد است. این کتاب به بررسی سیره نبی اکرم و اصحاب ایشان، و همچنین بررسی شخصیت‌های مهم اسلام تا زمان خودش را دربردارد.
در این کتاب اطلاعاتی درباره حدود چهار هزار و دویست و پنجاه شخص که از آغاز اسلام تا دهه چهارم قرن سوم هجری قمری سهمی در روایت حدیث داشته‌اند آمده است. از این تعداد، ششصد نفر زن هستند و بقیه آنها مرد. جلد اول و بیش از نصف جلد دوم آن به پیامبر (ص) اختصاص دارد و سپس به صحابه و تابعین پرداخته است. البته در این کتاب شرح حال عده‌ای از راویان متأخر از ابن سعد نیز موجود است که نشانه تدوین کتاب توسط شاگردان ابن سعد می‌‌باشد. ابن سعد که یک سنی مذهب متعصب بوده است در بسیاری از موارد، در شرح حال شخصیت‌های شیعه و نقل وقایع مربوط به شیعه کینه‌ورزی خود به شیعیان را اظهار کرده است.
روش مؤلف در تألیف طبقات "حدیثی" بوده و حتی جزئی‌ترین مطالب را با نقل سند ذکر کرده است. هر طبقه از این کتاب تقریباً یک دوره بیست ساله را در بر می‌‌گیرد»[۱].
فهرست کتاب
- مقدمة
- ذکر من انتمی إلیه رسول الله (ص)
- ذکر من ولد رسول الله (ص)
- ذکر حواء
- ذکر إبراهیم خلیل الرحمن
- ذکر إسماعیل (ع)
- ذکر القرون والسنین التی بین آدم و محمد علیهما الصلاة والسلام
- ذکر تسمیه الأنبیاء وأنسابهم (ص)
- ذکر نسب رسول الله (ص) وتسمیه من ولده إلی آدم
- ذکر أمهات رسول الله (ص)
- ذکر الفواطم والعواتک اللاتی ولدن رسول الله (ص)
- ذکر أمهات اباء رسول الله (ص)
- ذکر قصی بن کلاب
- ذکر عبد مناف بن قصی
- ذکر هاشم بن عبد مناف
- ذکر عبد المطلب بن هاشم
- ذکر نذر عبد المطلب أن ینحر ابنه
- ذکر تزوج عبد الله بن عبد المطلب امنه بنت وهب أم رسول الله (ص)
- ذکر المرأة التی عرضت نفسها علی عبد الله ابن عبد المطلب
- ذکر حمل امنه برسول الله (ص) کثیرا
- ذکر وفاة عبد الله بن عبد المطلب
- ذکر مولد رسول الله (ص)
- ذکر أسماء الرسول (ص) وکنیته
- ذکر کنیه رسول الله (ص)
- ذکر من ارضع رسول الله (ص) وتسمیه اخوته وأخواته من الرضاعة
- ذکر وفاة امنه أم رسول الله (ص)
- ذکر ضم عبد المطلب رسول الله (ص) الیه بعد وفاة أمه
- ذکر وفاة عبد المطلب ووصیه أبی طالب برسول الله (ص)
- ذکر أبی طالب وضمه رسول الله (ص) الیه وخروجه معه إلی الشام فی المرة الأولی
- ذکر رعیه رسول الله (ص) الغنم بمکة
- ذکر حضور رسول الله (ص) حرب الفجار
- ذکر حضور رسول الله (ص) حلف الفضول
- ذکر خروج رسول الله (ص) إلی الشام فی المرة الثانیة
- ذکر تزویج رسول الله (ص) خدیجة بنت خویلد
- ذکر أولاد رسول الله (ص) وتسمیتهم
- ذکر إبراهیم ابن رسول الله صلی الله علیه وسلم تسلیما
- ذکر حضور رسول الله (ص) هدم قریش الکعبة وبناءها
- ذکر نبوة رسول الله (ص)
- ذکر علاما النبوة فی رسول الله (ص) قبل أن یوحی إلیه
- ذکر من تسمی فی الجاهلیة بمحمد رجاء أن تدرکه النبوة للذی کان من خبرها
- ذکر علامات النبوة بعد نزول الوحی علی رسول الله (ص)
- ذکر مبعث رسول الله (ص) وما بعث به
- ذکر الیوم الذی بعث فیه رسول الله (ص)
- ذکر نزول الوحی علی رسول الله (ص)
- ذکر أول ما نزل علیه من القرآن وما قیل له (ص)
- ذکر شدة نزول الوحی علی النبی (ص)
- ذکر دعاء رسول الله (ص) الناس إلی الاسلام
- ذکر ممشی قریش إلی أبی طالب فی أمره (ص)
- ذکر هجرة من هاجر من أصحاب رسول الله (ص) إلی أرض الحبشة فی المرة الأولی
- ذکر سبب رجوع أصحاب النبی (ص) من أرض الحبشة
- ذکر الهجرة الثانیة إلی أرض الحبشة
- ذکر حصر قریش رسول الله (ص) وبنی هاشم فی الشعب
- ذکر خروج رسول الله (ص) إلی الطائف
- ذکر دعاء رسول الله (ص) قبائل العرب فی المواسم
- ذکر دعاء رسول الله (ص) الأوس والخزرج
- ذکر العقبة الأولی الاثنی عشر
- ذکر العقبة الآخرة وهم السبعون الذین بایعوا رسول الله (ص)
- ذکر مقام رسول الله (ص) بمکة من حین تنبأ إلی الهجرة
- ذکر اذن رسول الله (ص) للمسلمین فی الهجرة إلی المدینة
- ذکر خروج رسول الله (ص) وأبی بکر إلی المدینة للهجرة
- ذکرة مؤاخاة رسول الله (ص) بین المهاجرین والأنصار
- ذکر بناء رسول الله (ص) المسجد بالمدینة
- ذکر صرف القبلة عن بیت المقدس إلی الکعبة
- ذکر المسجد الذی أسس علی التقوی
- ذکر الاذان
- ذکر فرض شهر رمضان وزکاة الفطر وصلاة العیدین وسنه الأضحیة
- ذکر منبر رسول الله (ص)
- ذکر الصفة ومن کان فیها من أصحاب النبی (ص)
- ذکر الموضع الذی کان یصلی فیه رسول الله (ص) علی الجنائز
- ذکر بعثة رسول الله (ص) الرسل بکتبه إلی الملوک یدعوهم إلی الاسلام وما کتب به رسول الله (ص) لناس من العرب وغیرهم
- ذکر وفادات العرب علی رسول الله (ص)
- وفد مزینة
- وفد أسد
- وفد تمیم
- وفد عبس
- وفد ثعلبة
- وفد محارب
- وفد قشیر بن کعب
- وفد بنی البکاء
- وفد سلیم
- وفد هلال بن عامر
- وفد عامر بن صعصعة
- وفد ثقیف
وفود ربیعة عبد القیس
- وفد حنیفة
- وفد شیبان
وفادات أهل الیمن ** وفد طیء
- وفد جعفی
- وفد صداء
- وفد سعد هذیم
- وفد عذرة
- وفد سلامان
- وفد کلب
- وفد جرم
- وفد الأزد
- وفد غسان
- وفد الحارث بن کعب
- وفد همدان
- وفد الداریین
- وفد الرهاویین حی من مذحج
- وفد غامد
- وفد النخع
- وفد بجیلة
- وفد حضرموت
- وفد أزد عمان
- وفد مهرة
- وفد حمیر
- وفد نجران
- ذکر صفة رسول الله (ص) فی التوراة والإنجیل
- ذکر صفة أخلاق رسول الله (ص)
- ذکر صفته (ص) فی خطبته
- ذکر حسن خلقه وعشرته (ص)
- ذکر صفته فی مشیه (ص)
- ذکر صفته فی مأکله
- ذکر من محاسن أخلاقه (ص)
- ذکر صلاة رسول الله (ص)
- ذکر قبول رسول الله (ص) الهدیة وترکه الصدقة
- ذکر طعام رسول الله (ص) وما کان یعجبه منه
- ذکر ما کان یعاف رسول الله (ص) من طعام والشراب
- ذکر ما حبب إلی رسول الله (ص) من النساء والطیب
- ذکر شدة العیش علی رسول الله (ص)
- ذکر صفة خلق رسول الله (ص)
- ذکر خاتم النبوة الذی کان بین کتفی رسول الله (ص)
- ذکر شعر رسول الله (ص)
- ذکر شیب رسول الله (ص)
- ذکر من قال خضب رسول الله (ص)
- ذکر ما قال رسول الله (ص) وأصحابه فی تغییر الشیب وکراهة الخضاب بالسواد
- ذکر من قال اطلی رسول الله (ص) بالنورة
- ذکر حجامة رسول الله (ص)
- ذکر أصناف لباسه (ص) أیضاً وطولها وعرضها
- ذکر قناعته (ص) بثوبه ولباسه القمیص وما کان یقول إذا لبس ثوبا علیه
- ذکر صلاة رسول الله (ص) فی ثوب واحد ولبسه إیاه
- ذکر ضجاع رسول الله (ص) وافتراشه
- ذکر الخمرة التی کان یصلی علیها رسول الله (ص)
- ذکر خاتم رسول الله (ص) الذهب
- ذکر خاتم رسول الله (ص) الفضة
- ذکر خاتم رسول الله (ص) الملوی علیه فضة
- ذکر نقش خاتم رسول الله (ص)
- ذکر ما صار إلیه أمر خاتم (ص)
- ذکر نعل رسول الله (ص)
- ذکر خف رسول الله (ص)
- ذکر سواک رسول الله (ص)
- ذکر مشط رسول الله (ص) ومکحلته ومرآته وقدحه
- ذکر سیوف رسول الله (ص)
- ذکر درع رسول الله (ص)
- ذکر إبل رسول الله (ص)
- ذکر لقاح رسول الله (ص)
- ذکر منایح رسول الله (ص) من الغنم
- ذکر خدم رسول الله (ص) وموالیه
- ذکر بیوت رسول الله (ص) وحجر أزواجه
- ذکر صدقات رسول الله (ص)
- ذکر البئار التی شرب منها رسول الله (ص)
