اسماعیل بن عبدالله بن جعفر

مقدمه

اسماعیل فرزند عبدالله بن جعفر بن ابی طالب (ع) ملقب به زاهد^[۱] از تابعان و راویان مورد وثوق می‌‌باشد^[۲]. در این که او از شهدای کربلاست یا نه، بین مورخان و سیره‌نویسان اختلاف است. برخی از متاخرین او را در زمره شهدای کربلا به شمار آورده و گفته‌اند: مادرش حضرت زینب کبری بوده است^[۳].

اما اکثر مؤرخان و سیره نویسان نام او را در زمره یاران امام حسین (ع) و شهدای کربلا ذکر نکرده‌اند.

مرحوم شیخ طوسی، اسماعیل بن عبدالله بن جعفر را از اصحاب امام صادق (ع) به شمار آورده است^[۴].

مرحوم مامقانی درباره اسماعیل بن عبدالله سخن بسیار گفته و در آخر او را از اصحاب امام باقر (ع) و امام صادق به شمار آورده است و می‌‌نویسد: وی در سال ۱۴۵ه‍.ق چون با محمد بن عبد الله بن حسن مثنی بیعت نکرد، در سن نود سالگی توسط معاویة بن عبدالله فرزند برادر محمد بن عبدالله به قتل رسید^[۵]. و با توجه به انقراض بنی‌امیه پیش از این دوران، قتل او توسط بنی‌امیه سخن نادرستی است. سپس می‌گوید: به گمان من تصحیف واژۀ «بنی‌اخیه» به «بنی‌امیه» موجب پیدایش چنین پنداری شده است^[۶]^[۷]

با توجه به این نظر تحقیقی، معلوم نیست که اسماعیل بن عبدالله جزء یاران امام حسین (ع) و شهدای کربلا بوده باشد.

به علاوه فرزندان عبدالله بن جعفر که از حضرت زینب کبری در کربلا به شهادت رسیده‌اند تنها نام دو نفر آمده یکی محمد بن عبدالله بن جعفر و دیگری عون بن عبدالله بن جعفر^[۸]. و نامی از اسماعیل به میان نیامده است. والله العالم^[۹]

↑ عمدة الطالب، ابن عنبه، ص۳۸.
↑ تقریب التهذیب، ابن حجر، ج۱، ص۸۲.
↑ یاران پایدار امام حسین‌(ع)، ج۷، ص۳۱.
↑ رجال الطوسی، ص۱۴۷.
↑ ر. ک: تنقیح المقال، ج۱، ص۱۳۸.
↑ تنقیح المقال، ج۱، ص۱۳۸.
↑ جمعی از نویسندگان، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ص:۹۷.
↑ ر. ک: مقاتل الطالبیین، ص۹۱ در همین اثر، ترجمه محمد بن عبدالله بن جعفر و عون بن عبدالله بن جعفر خواهد آمد.
↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام حسین، ص:۱۳۱-۱۳۲.