سراه

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

سراة جمع «السری» و از بزرگترین کوههای بلاد عرب است. هرگاه این واژه در شبه جزیره عربستان به طور مطلق استعمال گردد، مراد منطقه کوهستانی است واقع در جنوب طائف در نزدیکی ابها که هنوز هم از مساکن مردم قبایل ازد –که به سخاوت و شجاعت و بلاغت ممتازند،- به شمار می‌‌رود. برخی، سراة را کوهی گفته‌اند مشرف بر عرفه که تا صنعاء پیش می‌‌رود. آنان علت نامگذاری این کوه به سراة را، بلندی آن ذکر کرده‌اند. همچنین بعضی، از سراة به عنوان کوهی در نزدیکی طائف تا بلاد ارمنیه نام برده‌اند. برخی هم گفته‌اند سراة کوه‌ها و زمین حاجز بین تهامه و یمن است و آن سرزمینی است وسیع که بخش عمده آن در یمن قرار دارد. برخی نیز سراة را بزرگترین کوه‌های عرب گفته‌اند و آورده‌اند که از حدود یمن آغاز و تا اطراف وادی الشام می‌‌رسد و عرب بواسطه فاصله انداختن بین غور و نجد، بدان «حجاز» می‌‌گوید. عده‌ای هم -که «حموی» قول ایشان را بهترین اقوال معرفی کرده- بر این اعتقادند که حجاز کوه‌هایی است که بین تهامه و نجد فاصله انداخته است. به قسمت اعلای این کوه‌ها، «سراة» گفته می‌‌شود همان‌طور که به پشت شتر نیز، سراة گفته شده است.همدانی هم در بیانی مفصل، به تعیین حدود و ثغور این مکان پرداخته آورده: اما کوه سراتی که ما بین دورترین نقاط یمن و شام را به هم متصل می‌‌کند یک کوه نیست بلکه رشته کوه‌هایی است متصل به هم به عرض چهار روز راه. این سراة از سرزمین یمن از سرزمین معافر در مرز عدن که تپه‌ای است احاطه شده با آب، آغاز می‌‌شود و در آن مخلاف‌های دیحان، الجوّه، جبأ، صبر و... جمع می‌‌شوند تا این که به شام می‌‌رسد. حموی در ادامه بحث از سراة، به نقل از برخی، از وجود سه سراة در شبه جزیره خبر داده و آورده: سراة اول، سراتی است که بین تهامه و نجد قرار دارد و قسمت ادنای آن طائف و بخش أقصای آن نزدیک صنعاست. سراة دوم، «معدن البرم» است که در بلاد عدوان واقع است. سراة سوم، سرزمینی است مرتفع با کوه‌های بلند که از مغرب بر دریا و از مشرق، مشرف بر نجد است. در پایین سروات، دره‌هایی است که به دریا ختم می‌‌شوند که از جمله آن می‌‌توان به «اللیث»، قنوتی، الحسبه، ضنکان، عشم، بیش، مرکوب و نعما یاد کرد. نعما یا همان وادی عرفات نزدیکترین این دره‌ها به مکه است.

منابع

1. بلادی، عاتق بن غيث، معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة