بحث:ام‌کلثوم دختر امام علی
نقش ام کلثوم دختر امام علی در حماسه عاشورا
ام کلثوم دختر امام علی(ع) و فاطمه زهرا(س) است[۱]. تاریخ ولادت او به طور دقیق روشن نیست. نوشته‌اند پیش از رحلت پیامبر اکرم(ص) متولد شده است.
مؤرخان و محدثان اهل سنت بر آن هستند که عُمر خلیفه دوم او را از علی(ع) خواستگاری کرد و با مِهر چهل هزار درهم به همسری خود درآورد.
اکثر علمای شیعه ازدواج امّ کلثوم را با عمر آن هم با مهر چهل هزار درهم که با مهرالسنه سازگاری ندارد درست نمی‌دانند. برخی بر این باورند که علی(ع) دو دختر به نام امّ کلثوم داشته است: یکی از فاطمه زهراست که در زمان امام حسن، یعنی پیش از سال ۵۰ هجری از دنیا رفته است[۲]. ولی ابن‌شهرآشوب گفته است که امّ کلثوم پس از عمر، با عون، محمد و عبدالله پسران جعفر طیار یکی پس از مرگ دیگری ازدواج کرده است که بدون تردید ازدواجش با عبدالله همسر زینب کبری پس از وفات آن بانو بوده است[۳]. این دو تاریخ وفات باید متعلق به این دو امّ کلثوم باشد، نه یکی از آنها، اما کدام یک زودتر درگذشته‌اند؟ سید محسن امین می‌گوید: علی(ع) دو دختر به نام امّ کلثوم داشته است: ام کلثوم کبری دختر فاطمه که پیش از واقعه کربلا از دنیا رفته است و امّ کلثوم دیگر که به زینب صغری موسوم بوده است[۴]. بنابراین ام کلثومی که همراه کاروان حسینی بوده از یکی دیگر از همسران علی(ع) بوده است [۵].[۶]
پانویس
- ↑ الفصول المهمه، ج۱، ص۶۴۱؛ تاریخ طبری، ج۴، ص۱۱۸؛ انساب الاشراف، ج۲، ص۴۱۱؛ الارشاد، ج۱، ص۳۵۳.
- ↑ اسدالغابه، ج۷، ص۳۸۷؛ الاصابه، ج۴، ص۴۶۸؛ الاستیعاب، ج۴، ص۴۶۹، حاشیه.
- ↑ بحارالانوار، ج۲، ص۹۰.
- ↑ اعیان الشیعه، ج۱، ص۳۲۷.
- ↑ الملهوف، ص۲۰۰.
- ↑ مزینانی، محمد صادق، نقش زنان در حماسه عاشورا، ص۲۰۸-۲۰۹.