نقش زنان در حماسه عاشورا (کتاب)
نقش زنان در حماسه عاشورا | |
---|---|
زبان | فارسی |
نویسنده | محمد صادق مزینانی |
موضوع | عاشورا |
مذهب | شیعه |
ناشر | انتشارات بوستان کتاب |
محل نشر | قم، ایران |
سال نشر | ۱۳۹۲ ش |
تعداد صفحه | ۳۹۲ |
شابک | ۹۶۴-۴۴۰-۱۴۱-۷ |
شماره ملی | ۲۴۸۱۳۴۳ |
نقش زنان در حماسه عاشورا، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی مباحثی پیرامون موضوع عاشورا و نقش زنان در قبال آن میپردازد. این کتاب به قلم محمد صادق مزینانی نگاشته شده است و انتشارات بوستان کتاب نشر این اثر را به عهده داشته است.[۱]
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «تاریخ نشان داده است که زنان صالح میتوانند در جهت رسیدن به والاترین مقام انسانی، همپای مردان گام بردارند و برای حفظ کیان اسلام و معرفی آن، مجاهدت کنند. نمونه برجسته چنین انسانها ی سرافراز، زنانی هستند که در حماسه عاشورا حضور داشتند و نقشی جاویدان از خود باقی گذاشتند. در اثر حاضر، نقش و حضور مسئولانه زنان در همه مراحل نهضت حسینی به روشنی نشان داده شده است؛ با این هدف که الگویی عملی برای همگان به ویژه دختران جوان ارائه داده باشد».[۱]
فهرست کتاب
مقدمه
- ماهیت زنان عاشورایی
- خاستگاه زنان عاشورایی
- گزینش یاران
- ضرورت و اهداف پژوهش
- دشواری کار
- محتوای این نوشتار
بخش اول: زنان عاشورایی کوفه و بصره
- بانوی شجاع (طوعه)
- ثبات قدم در دوستی اهل بیت (ع) (همسر میثم تمار)
- با همه توان در خدمت امام (ماریه سعدیه)
- ریزش و رویش (دلهم همسر زهیر بن قین)
- نکتههای مهم
- شیرزنی شیفته اهل بیت (ع) (همسر حبیب بن مظاهر)
- نکتههای برجسته
- هدایتگر شمشیر حق (دختر ابن عفیف)
بخش دوم: زنان حاضر غیر هاشمی در کربلا
- نکتههای برجسته
- ام وهب نخستین زن شهید در کربلا
- پادگان نخیله
- نکتههای برجسته و آمرزنده
- وهب بن عبدالله
- ام وهب دوم
- عبدالله بن عمیر یا وهب بن عبدالله بن حباب کلبی
- نقد و بررسی
- خانواده مسلم بن عوسجه
- همسر علی بن مظاهر اسدی
- همسر نافع بن هلال
- تحلیلی بر عملکرد بانوان عاشورایی
- بصیرت در دین
- عشق به اهل بیت (ع)
- تشویق همسران و فرزندان به یاری امام (ع)
- همراهی و همکامی با اهل بیت (ع)
- شجاعت و شهامت زنان عاشورایی
- دفاع از اهل بیت (ع)
- فداکاری و ایثار در را انجام وظیفه
- توجه به تربیت فرزندان
بخش سوم: نقش عمومی زنان هاشمی در نهضت حسینی
فصل اول: مسئولیتی دیگر
- سر حضور زنان
- چگونگی انجام مسئولیت
- ورود کاروان اسیران به کوفه
- موقعیت کوفه
- چگونگی استقبال مردم موفه از کاروان حسینی
- سخنانی همانند سخنان علی (ع)
- سرزنش مردم کوفه
- نتیجه عکس
- خطبه فاطمه دختر امام حسین (ع)
- سرزنش مردم کوفه
- نفرین مردم کوفه
- کینههای دیرینه امویان
- خطبه و سخنان ام کلثوم دختر امام علی (ع)
- واکنش زنان کوفه
- آثار خطبهها
- کاروان اسیران در مجلس ابن زیاد
- پاسخ زینب
- نگاه و پاسخ عارفانه زینب
- خشم ابن زیاد
- ام کلثوم در مجلس ابن زیاد
- حرکت کاروان اسیران به شام
- مجلس یزید
- اعتراض دختران امام حسین به یزید
- خطبه زینب در پاسخ به یزید
- جنایات یزید در حق اهل بیت
- تحقیر یزید
- سخنی دیگر از عقیله بنی هاشم در رویارویی با یزید
- نقش اهل بیت در تحول مردم شام
- شگرد جدید یزید
- برپایی عزا در شام
- چرایی حضور در خانه دشمن
- عملکرد کاروان اسیران
فصل دوم: نقش اهل بیت در تحریفستیزی
- تحریفستیزی کاروان اسیران
- آشوبگری و تفرقه اندازی
- اتهام خروج از دین به امام (ع)
- خروج علیه حاکمیت (ع)
- حرکت بر خلاف خواست خداوند
- دروغ گو خواندن امام حسین
- ساختن حدیث
بخش چهارم: نقش خاص اهل بیت (ع)
فصل اول: نقش زینب کبری در حماسه عاشورا
- میلاد و القاب حضرت زینب
- فضایل و مناقب حضرت زینب
- زینب و سرپرستی کاروان اسیران
- زینب و امامت
- پاسداری از جان امام معصوم
- اوج ایثار و عرفان
- حضور در صحنههای گوناگون سیاسی و اجتماعی
- دانش و بینش
- فصاحت و بلاغت
- اشعار زینب کبری
- بصیرت و روشن بینی
- الگوی عبادت و بندگی
- زینب الگوی شهامت و شجاعت
- زینب الگوی صبر و پایداری
- ساده زیستی و پرهیز از تجملگرایی
- عفاف و حجاب
- مدفن زینب کبری
- رفع شبهه و تحریف
- گریبان چاک دادن
- کوبیدن سر به چوبه محمل
- تفسیر «کهیعص»
- نگرانی از زینب کبری در شب عاشورا
- نقد و بررسی
- روضه منسوب به امام زمان (ع)
فصل دوم: نقش دیگر زنان هاشمی در حماسه عاشورا
- ام کلثوم دختر امام علی (ع)
- ام کلثوم با کاروان حسینی
- ام کلثوم در کوفه و شام
- با کاروان اسیران از کوفه تا شام
- ام کلثوم در شام
- ام کلثوم رویارویی یزید و مرد شامی
- ام کلثوم در برابر سخنان یزید
- هنگام ورود به مدینه
- فاطمه دختر امام علی (ع)
- رقیه دختر امام علی (ع)
- خدیجه دختر امام علی (ع)
- صفیه دختر امام علی (ع)
- دختران و اهل بیت امام حسن (ع)
- ام عبدالله
- رمله
- دختر سلبل بن عبدالله
- فاطمه دختر امام حسین (ع)
- درخواست مرد شامی از یزید
- سکینه دختر امام حسین (ع)
- نقش سکینه در نهضت حسینی
- سخنی مشهور ولی نادرست به نقل از سکینه
- سکینه با کاروان اسیران
- ورود کاروان اسیران به شام
- سکینه در مجلس یزید
- خواب سکینه در شام
- نکتهای مهم
- سکینه در مدینه
- دختران دیگر امام حسین (ع)
- فاطمه صغری
- رباب همسر امام حسین (ع)
- ام اسحاق
- ام محسن
- شهربانو
- حضور لیلا در کربلا
- خاندان عقیل و جعفر و نقش آنان در حماسه عاشورا
فصل سوم: نقش خدمت کاران اهل بیت: در نهضت حسینی
بخش پنجم: واکنش زنان به شهادت امام حسین (ع)
فصل اول: زنان با فضیلت
- فریاد خونخواهی
- نوار همسر خولی
- همسر کعب بن جابر
- ام عبدالله دختر حارث
- ام حبیبه
- درة الصدف
- هند همسر یزید
- زنان بنی اسد
- یاری زنان به نهضت مختار
فصل دوم: مرثیه سرایی
- اهل بیت و مرثیه سرایی
- نقش اهل بیت بیت (ع) در مدینه
- خطبه امام سجاد
- عزاداری اهل بیت (ع) در مدینه
- سوگواری مردم مدینه بر امام حسین (ع)
- واکنش ام سلمه
- نمایندگان یزید در مدینه
- ام سلمه و برپایی عزای امام حسین (ع)
- ام سلمه، حافظ ودایع امامت
- نخستین مجلس عزا در مدینه
- ابن عباس و ام سلمه
- ام البنین
- مرثیه سرایی ام البنین برای فرزندانش
- توسل به ام البنین
- دختران عقیل بن ابی طالب
- مرثیه سرایی کنیزی گمنام بر امام حسین (ع)
بخش ششم: نقش زبان حال در بازگویی رویداد عاشورا
- مفهوم زبان حال
- زبان حال و رویداد عاشورا
- دیدگاهها
- دلیلها
- آیات
- روایات
- تقریر امامان معصوم (ع)
- مرثیه خانههای خالی
- سیره عالمان دین
- شرایط روایی بازگویی عاشورا به زبان حال
- پرهیز از آمیختگی زبان حال به زبان قال
- سازگاری با مقام و قیام امام (ع)
- تحریف نکردن عاشورا به نام زبان حال
- شایستگیهای لازم برای بازگویی عاشورا به زبان حال
- قلمرو بهرهگیری از زبان حال
- شعر
- قصه، نمایشنامه و...
- هنرهای نمایشی
- نتیجهگیری
- کتابنامه
دربارهٔ پدیدآورنده
حجت الاسلام و المسلمین محمد صادق مزینانی (۱۳۳۶ ش، مزینان)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: حسین وحید خراسانی، حسین نوری همدانی و عبدالله جوادی آملی پیگیری کرد. محقق و پژوهشگر دفتر تبلیغات اسلامی و نمایندگی ولی فقیه و حاکم شرع استان سیستان و بلوچستان از جمله فعالیتهای وی است. او علاوه بر تدریس در حوزه علمیه، تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله را به رشته تحریر درآورده است. «ولایت مطلقه فقیه در اندیشه و عمل آخوند خراسانی»، «حکومت علوی، کارگزاران»، «نقش زنان در حماسه عاشورا»، «ماهیت حکومت نبوی»، «حکومت اسلامی در عصر انتظار»، «کارکرد روحانیت در نظام ولایت فقیه»، «روایت عاشورا و روایی زبان حال» و «جاذبههای دعوت پیامبر اعظم» برخی از این آثار است.[۲]