توحید در عبادت
- این مدخل از زیرشاخههای توحید است. "توحید در عبادت" از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل توحید در عبادت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- کسانی که فقط خدا را معبود خویش میدانند، در برابر موجوداتی چون خورشید و ماه که با همه عظمت و حشمتشان در وجود و بقا به اراده خدا وابستهاند و از خود هیچ ندارند و مطیع و فرمانبر اویند سجده و اظهار ذلت و خضوع و کرنش نمیکنند. خشوع و خضوع ویژه خدایی است که شب و روز و خورشید و ماه را آفریده است: ﴿وَمِنْ آيَاتِهِ اللَّيْلُ وَالنَّهَارُ وَالشَّمْسُ وَالْقَمَرُ لا تَسْجُدُوا لِلشَّمْسِ وَلا لِلْقَمَرِ وَاسْجُدُوا لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَهُنَّ إِن كُنتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ﴾ }}[۱] مشرکان گمان میکردند که با سجده برای اینها نزد خدا قرب و منزلت مییابند و خدا برای تنبه میفرماید: اگر غرض شما از این سجده نزدیکی به حق و عبادت اوست، این کار را نکنید، بلکه مرا سجده کنید که آفریننده و پروردگار آنهایم[۲]. جمله ﴿إِن كُنتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ﴾ }} اشاره دارد که اگر میخواهید خدا را عبادت کنید، غیر را کنار نهید و کسی را در عبادت او شریک نسازید، زیرا عبادت خدا با عبادت غیر جمع نمیشود[۳]. برخی با توجه به تأویل و معنای باطنی، "شمس" و "قمر" را پیامبر(ص) و جانشین یا جانشینان او (ع) یا عقل و نفس اعم از جزئی و کلی و نیز هر معلّم و متعلّمی دانسته و سپس ناروایی سجده بر همه آنها را از آیه مزبور استنباط کردهاند[۴][۵].
منابع
پانویس
- ↑ و از نشانههای او شب و روز و خورشید و ماه است، به خورشید و ماه سجده نبرید و به خداوندی که آنها را آفریده است سجده برید اگر او را میپرستید؛ سوره فصلت، آیه: ۳۷.
- ↑ مخزن العرفان، ج ۱۱، ص ۳۳۴.
- ↑ نمونه، ج ۲۰، ص ۲۹۱.
- ↑ بیان السعاده، ج ۴، ص ۳۸.
- ↑ رمضانی، حسن، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۹، ص:۷۲ - ۱۱۵.