ابوطالب
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل ابوطالب (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
ابوطالب پدر ارجمند حضرت علی(ع)، که نامش عمران بود و بزرگ قریش و زعیم مکّه بهشمار میرفت و شخصیت اجتماعی او نزد عرب بالا بود[۱].
مقدمه
- پس از فوت عبد المطلب، حامی و سرپرست برادرزادهاش حضرت محمّد(ص) شد و در سفرهای تجاری او را با خود همراه میبرد و از وی مواظبت کامل میکرد، چون هم مقام والای برادرزاده را میدانست، هم از دشمنی دشمنان نسبت به آن حضرت باخبر بود. وقتی رسول خدا(ص) به نبوت مبعوث شد، حمایت ابوطالب یکی از قویترین پشتوانههای وی بود و همۀ توان او در راه محمد(ص) و دین او صرف شد، هرچند صلاح نمیدید گرایش خود را به اسلام، علنی و اظهار کند، ولی در باطن به اسلام ایمان آورده بود و این از اشعار،[۲] عملکرد، مواضع و زندگی او آشکار است. پیامبر خدا(ص)، سال از دست دادن او را به عنوان فقدان قویترین پشتیبان، سال حزن و اندوه نامید و پس از آن نتوانست در مکّه بماند و مقدّمات هجرت به مدینه را فراهم آورد. علامه امینی در الغدیر،[۳] ایمان ابوطالب را مسلم میداند و مینویسد: مغرضان چون نتوانستند دربارۀ فرزندش علی(ع) نقطۀ ضعف و عیبی بیابند، به پدر او پرداختند و از طریق تشکیک در ایمان او خواستند علی(ع) را بیالایند، در حالی که روحیات و باطن هرکس را از سخنان و سیره و زندگیش و نیز آنچه نزدیکان و بستگانش دربارۀ او میگویند بهتر میتوان شناخت. آنگاه به نقل انبوهی از اشعار و کلمات ابوطالب و سخن دیگران دربارۀ وی و احادیثی که دربارۀ اوست میپردازد تا چهرۀ نورانی سیّد ابطح و بزرگ قریش را بنمایاند و به برشمردن تألیفاتی میپردازد که دربارۀ اثبات ایمان او نگاشته شده است و به نقل سخنانی از بزرگان دین اشاره میکند که "ایمان ابوطالب" را از مسلّمات اعتقادی شیعه و اهل بیت دانستهاند.[۴] امام باقر(ع) فرموده است: مات أبو طالب بن عبد المطّلب مسلما مؤمنا...[۵]. از آنجا که مغرضان با ایجاد شک در ایمان وی یا در نسبت کفر دادن به او، قصد سست کردن پایههای اوّلیۀ اسلام یا ایجاد وهن و عیب دربارۀ حضرت امیر(ع) داشتهاند، عالمان دین به دفاع از کیان مذهب و اثبات پاک و مؤمن بودن دودمان و اجداد علی(ع) پرداخته و در این موضوع، کتابهایی تألیف کردهاند. در مقدمۀ کتاب "ایمان ابی طالب"[۶] نام ۳۷ کتاب از کهنترین زمانها تا عصر حاضر آورده شده که به این موضوع پرداخته است و همۀ اینها نوعی دفاع از ساحت امیر ولایت، علی بن ابی طالب(ع) است[۷].
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۴۸.
- ↑ اشعار او در «دیوان ابی طالب بن عبد المطلب» ، تحقیق شیخ محمّد حسن آل یاسین گرد آمده و چاپ شده است
- ↑ الغدیر، ج ۷ ص ۳۳۰
- ↑ الغدیر، ج ۷ ص ۳۸۴
- ↑ «ابوطالب مسلمان و باایمان از دنیا رفت.» الغدیر، ج ۷ ص ۳۹۰
- ↑ از مجموعه آثار شیخ مفید، چاپ کنگرۀ هزارۀ شیخ مفید)
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۴۸.