قثم بن عباس
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
مقدمه
- قُثَم بن عباس بن عبدالمطلب صحابی و از شیعیان امیر المؤمنین بود.
- مادر او لبابه دختر حارث بن حزم هلالی معروف به ام فضل از اولین زنانی بود که مسلمان شد[۱]. قثم را فردی ثقه و مورد اطمینان امام علی(ع) دانسته‌اند. او مردی سخاوتمند بود که در نقل‌های تاریخی، روایاتی در این خصوص آمده است.
- قثم بن عباس جزو معدود افرادی بود که در جنگ حنین تا پای جان در دفاع از پیامبر اکرم(ص) ایستادگی کردند. او در تشییع و تدفین پیامبر اکرم(ص) حضور داشت و بنا بر گواهی امام علی(ع) آخرین فردی بود که از قبر پیامبر بیرون آمد. امام علی(ع) قثم بن عباس را پس از عزل ابوقتاده انصاری به عنوان والی مکه گماشت و او تا پایان عمر امام(ع) کارگزار مکه بود.
- امام علی(ع) در فرازهایی از نهج البلاغه او را مخاطب قرار می‌دهد[۲]. سال چهلم هجری، مقارن با حمله بسر بن ابی‌ارطاه به مکه، قثم بن عباس از مکه گریخت وبسر شیبة بن عثمان را بر مکه گماشت، اما بعد قثم به مکه بازگشت و بر شیبة بن عثمان پیروز شد. قثم بن عباس در سال ۵۷ هجری در سمرقند درگذشت[۳]، و در همان دیار به خاک سپرده شد[۴].
منابع
پانویس
- ↑ علیاری تبریزی، علی بن عبدالله، بهجة الأمال فی شرح زبدة المقال، ج ۷، ص ۵۶۸.
- ↑ نهج البلاغه، نامه های ۳۳ و ۶۷
- ↑ ابن سعد، محمد بن سعد، طبقات الکبری ج ۴، ص ۴.
- ↑ دانشنامه نهج البلاغه، ج۲، ص ۶۳۵-۶۳۶.