علو

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۲۵ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۹:۳۸ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل علو (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

سرکشی و برتری‌طلبی[۱]. اصل آن به معنای سمّو و بزرگی[۲] و رفعت[۳] در مقابل سُفْل و پستی[۴].

﴿إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلَا فِي الْأَرْضِ وَجَعَلَ أَهْلَهَا شِيَعًا[۵].

"رفعت و بزرگی" در قرآن کریم دو حالت ممدوح و مذموم دارد. حالت مذموم آن، برتری‌طلبی و طغیان انسان در مقابل خداوند و همچنین سایر انسان‌هاست؛ مانند ﴿إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلَا فِي الْأَرْضِ[۶] و ﴿فَاسْتَكْبَرُوا وَكَانُوا قَوْمًا عَالِينَ[۷]. حالت ممدوح آن درباره خداوند و مؤمنان است؛ مانند ﴿سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا يَقُولُونَ عُلُوًّا كَبِيرًا[۸] و ﴿وَهُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ[۹] و ﴿وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ[۱۰].[۱۱]

منابع

پانویس

  1. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۷۸.
  2. ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۴، ص۱۱۲.
  3. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۸، ص۲۱۴.
  4. حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۵۸۲.
  5. «بی‌گمان فرعون در زمین (مصر) گردنکشی ورزید و مردم آنجا را دسته‌دسته کرد. دسته‌ای از آنان را به ناتوانی می‌کشاند، پسرانشان را سر می‌برید و زنانشان را زنده وا می‌نهاد، به یقین او از تبهکاران بود» سوره قصص، آیه ۴.
  6. «بی‌گمان فرعون در زمین (مصر) گردنکشی ورزید » سوره قصص، آیه ۴.
  7. «به سوی فرعون و سرکردگانش ولی گردنفرازی کردند و قومی برتری جوی بودند» سوره مؤمنون، آیه ۴۶.
  8. «پاکا و فرا برترا به برتری بزرگ که اوست از آنچه (آنان) می‌گویند» سوره اسراء، آیه ۴۳.
  9. «خداوند است که هیچ خدایی جز آن زنده پایدار نیست » سوره بقره، آیه ۲۵۵.
  10. «و سستی نورزید و اندوهگین مباشید که اگر مؤمن باشید شما برترید» سوره آل عمران، آیه ۱۳۹.
  11. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۲۵.