ابو علی فارسی
ابو علی فارسی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابو علی فارسی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
ابوعلی حسن بن احمد بن عبدالغفار فارسی فسوی در فسا از توابع شیراز به دنیا آمد؛ اما در بغداد سکونت گزید و علم نحو را نزد اسحاق زجاج، ابی‌بکر مبرمان و ابی‌بکر خیاط آموخت. برای فراگیری علوم، بیشتر به شام، طرابلس و حلب مسافرت کرد تا به درجات عالیه‌ای رسید. [۱] ابوعلی نزد علی بن حسین بن معدان و دیگران حدیث را آموخت ولی موفقیت اصلیش در علم نحو بود و از پیشوایان بزرگ آن علم شد؛ به گونه‌ای که شاگردانش او را از مبرّد نحوی، عالم‌تر دانسته‌اند و حتی نزد عضدالدوله دیلمی به قدری منزلت یافت که عضدالدوله می‌‌گفت: من غلام ابوعلی در علم نحو هستم. کسانی چون ازهری، جوهری و تنوخی از او روایت کرده‌اند. [۲] وی پس از نود سال عمر، سرانجام در ربیع الاول سال ۳۷۷ هجری از دنیا رفت و در قبرستان شونیزیه بغداد به خاک سپرده شد. [۳] آثار ابوعلی فارسی عبارت‌اند از: الحجه، التذکره، الایضاح فی النحو، أبیات الاعراب، شرح أبیات الایضاح، مختصر عوامل الاعراب، المسائل المصلحه، مسائل البغدادیّات، مسائل الحلبیّات، مسائل الشیرازیّات[۴] و المقصور والممدود [۵].[۶]
