احمد بن محمد محدو

احمد بن محمد محدو از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: احمد بن محمد محدو در تراجم و رجال - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

احمد بن محمد المحدو در سند یک روایت تفسیر کنز الدقائق، به نقل از سعد السعود ذکر شده است:

«حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ اَلْمَحْذُورُ قَالَ: حَدَّثَنَا اَلْحَسَنُ بْنُ عُبَيْدِ بْنِ عَبْدِ اَلرَّحْمَنِ اَلْكِنْدِيُّ قَالَ: حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ مِسْكِينٍ قَالَ: حَدَّثَنِي خَالِدُ بْنُ اَلسَّرِيِّ اَلْأَوْدِيُّ قَالَ: حَدَّثَنِي اَلنَّضْرُ بْنُ إِلْيَاسَ قَالَ: حَدَّثَنِي عَامِرُ بْنُ وَاثِلَةَ قَالَ: خَطَبَنَا أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ عَلَى اَلْمِنْبَرِ بِالْكُوفَةِ وَ هُوَ أُجَيْرَاتٌ مُجَصَّصٌ فَحَمِدَ اَللَّهَ وَ أَثْنَى عَلَيْهِ وَ ذَكَرَ اَللَّهَ بِمَا هُوَ أَهْلُهُ وَ صَلَّى عَلَى نَبِيِّهِ ثُمَّ قَالَ: أَيُّهَا اَلنَّاسُ سَلُونِي فَوَ اَللَّهِ لاَ تَسْأَلُونِّي عَنْ آيَةٍ مِنْ كِتَابِ اَللَّهِ إِلاَّ حَدَّثْتُكُمْ عَنْهَا مَتَى نَزَلَتْ بِلَيْلٍ أَوْ انهار[نَهَارٍ] أَوْ فِي مَقَامٍ أَوْ فِي سَفَرٍ أَمْ فِي سَهْلٍ أَمْ فِي جَبَلٍ وَ فِيمَنْ نَزَلَتْ أَ فِي مُؤْمِنٍ أَوْ مُنَافِقٍ وَ مَا عَنَى بِهَا أَ خَاصُّ أَمْ عَامَّةٌ وَ لَئِنْ فَقَدْتُمُونِي لاَ يُحَدِّثُكُمْ أَحَدٌ حَدِيثِي، فَقَامَ إِلَيْهِ اِبْنُ اَلْكَوَّا فَلَمَّا بَصُرَ بِهِ قَالَ بِتَعَنُّتٍ لاَ تَسْأَلْ تَعَلُّماً هَاتِ سَلْ: فَإِذَا سَأَلْتَ فَاعْقِلْ مَا تَسْأَلُ عَنْهُ فَقَالَ يَا أَمِيرَ اَلْمُؤْمِنِينَ أَخْبِرْنِي عَنْ قَوْلِ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ: ﴿الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ﴾ فَسَكَتَ أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ فَأَعَادَهَا ثَانِيَةً اِبْنُ اَلْكَوَّا فَسَكَتَ فَأَعَادَهَا اَلثَّالِثَةَ فَقَالَ عَلِيٌّ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ وَ رَفَعَ صَوْتَهُ: وَيْحَكَ يَا اِبْنَ اَلْكَوَّا أُولَئِكَ نَحْنُ وَ أَتْبَاعُنَا يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ غُرّاً مُحَجَّلِينَ رِوَاءً مَرْوِيِّينَ يُعْرَفُونَ بِسِيمَاهُمْ».

شرح حال راوی

نام راوی در منبع اصلی (سعد السعود) احمد بن محمد محدود و در بحار الأنوار به نقل از سعد السعود، احمد بن محمد محمود و در تفسیر نورالثقلین، احمد بن محمد محذور و در غایة المرام، احمد بن محمد محدور ثبت گردیده است.

عنوان مذکور در هیچ کتاب رجالی و در هیچ سند دیگری نیامده است و احتمال تصحیف در نام راوی بسیار است.

به احتمال قوی، مراد از راوی، احمد بن محمد بن سعید (ابن عقده) است، به قرینه اتحاد راوی و مروی عنه؛ زیرا ابن طاووس روایت یاد شده را در سعد السعود از کتاب محمد بن العباس معروف به ابن ماهیار نقل کرده است و ابن ماهیار فراوان از ابن عقده روایت می‌کند و ابن عقده از حسن بن عبید بن عبدالرحمن کندی روایت کرده است و طریق نجاشی به کتاب معاویة بن عمار نیز مؤید این احتمال است.

نتیجه آنکه مراد از احمد بن محمد در سند روایت محل بحث، احمد بن محمد بن محمد بن سعید همدانی مولی بنی هاشم معروف به (ابن عقده) است.

منابع

1. جوادی آملی، عبدالله، رجال تفسیری ج۳