اوس بن خالد بن قرط نجاری انصاری
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
مقدمه
نسب او را چنین گفته‌اند: اوس بن خالد بن قرط بن قیس بن وهب بن معاویة بن عمرو بن مالک بن نجار[۱] ابن سعد[۲] و دیگران در شرح حال نائله همسر اوس، وی را «اوس بن خالد»[۳] و در شرح حال فرزندش صفوان و فرزندان صفوان، خالد و ایوب، وی را «اوس بن جابر» معرفی کرده‌اند[۴] که احتمال دارد خالد به جابر تصحیف شده باشد.
تنها ابن حجر[۵] او را صحابی دانسته است. سخاوی[۶] نیز گرچه مدعی است ذهبی اوس را صحابی دانسته است، ولی منبعی از ذهبی ذکر نمی‌کند و این مطلب در کتاب‌های او یافت نشد. دلیل ابن حجر بر صحابی بودن اوس بن خالد، روایت یا گفته علمای پیشین نیست، بلکه استنباط شخصی اوست. بدین بیان که اولاً، فرزندش صفوان از تابعین شناخته شده است و ثانیاً، نائله همسر اوس، از جمله زنانی است که با رسول خدا (ص) بیعت کرد (پس نمی‌تواند شوهرش کافر بوده باشد).
بنابراین، چنانچه أوس در زمان جاهلیت از دنیا رفته باشد، پسرش صحابی خواهد بود که کسی چنین ادعایی نکرده است. از طرفی چون مسلم است که در زمان حیات رسول خدا (ص) کسی از انصار کافر نمانده (البته ابوعامر راهب کافر ماند)، او پدر حنظله غسیل الملائکه است که به دلیل دشمنی با مسلمین، به روم رفت و نصرانی شد و در همان‌جا مُرد[۷].
نتیجه می‌گیریم که اوس بن خالد از جمله اصحاب رسول خدا (ص) بوده که پس از پیامبر از دنیا رفته است[۸][۹]
