سلامت روان و بهزیستی به دنبال خصیصههایی مانند: هدفمندی، تعاون و همکاری و خود را تعالی دادن حاصل میشود. از سوی دیگر ممکن است موانع و مشکلاتی انسان را از رسیدن به این سلامت باز دارد و راه را برای رسیدن به موفقیت ببندد. یکی از راههای مهم فائق آمدن بر این مشکلات خود باوری است[۱].
خودباوری، اصطلاحی است که امروزه در جامعهشناسی، روانشناسی و علومتربیتی به کار میرود و منظور از آن، حالتی روانی است که از احساس ارزشمندی در نفسانسان پدید میآید و او را آماده میسازد تا از راه بهرهگیری از لیاقتها و توانمندیهایش، به وظایفش عمل کند و در این راه، از مشکلات و موانع هراسی به دل راه ندهد. از این حالت روحی در فرهنگ اسلامی با تعبیرهایی چون: علو همت، مناعت طبع، اعتماد به نفس، عزت نفس و... یاد میشود[۲]. همچنین اعتماد به نفس و خودشکوفایی تا حد زیادی متوقف بر شناخت جنبههای مثبت شخصیتی و آگاهی از استعدادها و تواناییها و قابلیتهاست. عدم اعتماد به نفس غالب افراد، بر اثر فقدان امکانات نیست، بلکه به دلیل عدم شناسایی خویشتن است[۳].
بنابراین اگر انسانمؤمن بداند امامی دارد که او را فراموش نکرده و همواره به یاد اوست قطعا به خود باوری و یقینی میرسد که میتواند در سایۀ آن به سرمنزل سلامت روان دست یابد. امام زمان(ع) در توقیع شریف میفرماید: «إِنَّا غَیْرُ مُهْمِلِینَ لِمُرَاعَاتِکُمْ وَ لَا نَاسِینَ لِذِکْرِکُمْ وَ لَوْ لَا ذَلِکَ لَنَزَلَ بِکُمُ اللَّأْوَاءُ وَ اصْطَلَمَکُمُ الْأَعْدَاءُ»[۶].[۷]
در نتیجه، باتوجه به اینکه مرحلۀ عالیخودباوری، شکوفایی همۀ استعدادهای نهفتۀ فرد است، اعتقاد به مهدویت، به عنوان تنها راه ارتباطی با حجت و نشانۀ خدا بر روی زمین و نقطه اتکای آدمی به منبعی لایزال و نامتناهی، میتواند دقیقاً به معنای ایجاد مرحلۀ عالی آن و رفع از خودبیگانگی باشد[۸].