مقدمه

بنی سَلهم[۱] - که در آثار برخی نسب‌شناسان «سِلهِم» قرائت شده است - [۲] از شاخه‌های قبیله بنی مراد مذحج[۳] و از نسل سلهم بن نمرة بن ناجیة بن مراد به شمار رفته‌اند[۴]. این نسب، در برخی منابع با حذف نام «نمره» در سلسله نسب این قوم، «سلهم بن ناجیة بن مراد» خوانده شده است[۵]. در کنار طایفه سلهم بن نمرة بن ناجیة بن مراد برخی منابع از سلهم بن حکم بن سعد العشیره هم به عنوان یکی از طوایف مذحج نام بردند[۶]. این در حالی است که بسیاری از منابع هم تنها به ذکر یکی از این دو طایفه بسنده کرده‌اند[۷]. این امر، این احتمال را که از دیدگاه ایشان، تنها، یکی از این دو عناوین صحیح است را تقویت می‌کند.

سلهمی‌ها در فتوحات مصر نقش مؤثری داشتند[۸] و پس از فتح این سرزمین در مناطقی از آن از جمله در شرق فسطاط و نزدیک حصن [بابلیون][۹] و صعید[۱۰]سکونت گزیدند. گفته شده که آنان در مصر، خطّه‌ای خاص خود داشتند[۱۱] و این خطه بین محدوده اختصاصی بنی عامر و بنی غطیف و قبایل مراد و بین صحرا واقع بود[۱۲]. بنی سلهم در مصر مسجدی مختص به خود داشتند[۱۳]. از شخصیت‌های نامی بسیار این طایفه می‌توان از مالک بن قدامة بن مالک بن خارجه سهلمی و پدرش قدامة بن مالک بن خارجه سهلمی - از حاضران در فتح مصر -[۱۴]، عمار بن سعد سلهمی[۱۵] و پسرش عبدالکریم بن عمار بن سعد سلهمی[۱۶]، حجاج بن زبّان[۱۷] و احمد بن زبان[۱۸] - از موالیان بنی سهلم - جملگی از محدثین و راویان اهل سنت یاد کرد.[۱۹]

منابع

پانویس

  1. سمعانی، الانساب، ج۷، ص۱۹۰.
  2. کحاله، معجم قبائل العرب، ج۲، ص۵۳۸.
  3. سمعانی، الانساب، ج۷، ص۱۹۰؛ ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۲، ص۱۳۱.
  4. ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج‌۱، ص۳۳۴.
  5. ابن یونس، تاریخ ابن یونس، ج۱، ص۳۶۲؛ المزی، تهذیب الکمال، ج۲۱، ص۱۹۲.
  6. ابن حبیب بغدادی، مختلف القبائل و مؤتلفها، ج۱، ص۶۹. نیز ر.ک: ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج‌۱، ص۳۰۱؛ کحاله، معجم قبائل العرب، ج۲، ص۵۳۸ و ج۳، ص۱۱۹۳.
  7. من باب نمونه ر.ک: قلقشندی، نهایة الارب فی معرفه انساب العرب، ج۱، ص۳۳۲-۴۳۳؛ سمعانی، الانساب، ج۴، ص۸۶؛ سیوطی، لب اللباب فی تحریر الانساب، ص۱۳۹.
  8. ر.ک: ابن یونس، تاریخ ابن یونس، ج۱، ص۴۲۶؛ ابن حجر، الاصابه، ج۶، ص۲۱۶.
  9. ابن ابی الحکم، فتوح مصر و اخبارها، ص۲۲۷-۲۲۸؛
  10. ابن یونس، تاریخ ابن یونس، ج۱، ص۴۲۶؛ ابن حجر، الاصابه، ج۶، ص۲۱۶.
  11. محمد عبد القادر بامطرف، الجامع (جامع شمل أعلام المهاجرین المنتسبین إلی الیمن و قبائلهم)، ج۲، ص۵۳۳.
  12. ابن ابی الحکم، فتوح مصر و اخبارها، ص۲۲۴ و۲۲۷-۲۲۸؛
  13. ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج‌۱، ص۳۳۴.
  14. ابن یونس، تاریخ ابن یونس، ج۱، ص۴۲۶؛ ابن حجر، الاصابه، ج۶، ص۲۱۶.
  15. بخاری، التاریخ الکبیر، ج۷، ص۲۷؛ ابن حبان، الثقات، ج۷، ص۲۸۴-۲۸۵؛ المزی، تهذیب الکمال، ج۲۱، ص۱۹۲.
  16. ابن یونس، تاریخ ابن یونس، ج۱، ص۳۲۳؛ سمعانی، الانساب، ج۷، ص۱۹۱.
  17. ابن یونس، تاریخ ابن یونس، ج۱، ص۱۱؛ ابن ماکولا، اکمال الکمال، ج۴، ص۱۱۹؛ سمعانی، الانساب، ج۷، ص۱۹۱.
  18. ابن ماکولا، اکمال الکمال، ج۴، ص۱۱۹؛ ابن یونس، تاریخ ابن یونس، ج۱، ص۱۱.
  19. حسینی ایمنی، سید علی اکبر، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت.