حجیر بن ابی اهاب تمیمی

آشنایی اجمالی

وی از تیره ربیعة بن زید، از دارم بن مالک، از بنی‌تمیم بود[۱]. او را در شمار اصحابی که در مکه سکونت گزیدند، آورده‌اند[۲]. از این رو، او را مکی خوانده‌اند[۳]، وی را هم پیمان بنی نوفل بن عبد مناة[۴] دانسته و گفته‌اند کنیز او، ماریه[۵]، خبر زید بن عمرو بن نفیل عدوی را از او نقل کرده است[۶]. در این خبر حجیر چگونگی اسلام زید بن عمرو و ترک بت پرستی وی را بیان کرده است[۷]. حجیر برادر ام یحیی بود که عقبة بن حارث بن نوفل با او ازدواج کرد[۸]. نام وی در شمار کسانی آمده که پس از جنگ بدر از ابوسفیان درخواست کردند از اموال کاروان تجاری قریش که به سلامت به مکه بازگشته بود برای جنگ بر ضد رسول خدا (ص) استفاده شود و همین از زمینه‌های جنگ أحد بود[۹]. در حادثه سریه رجیع در سال چهارم از فرستادگان رسول خدا (ص)، خبیب بن عدی و زید بن دثنه زنده ماندند که آنها را برای فروش به مکه بردند. حجیر بن ابی اهاب، خبیب را[۱۰] برای برادر مادری‌اش، عقبة بن حارث بن عامر، خرید تا به انتقام خون پدرش[۱۱] به قتل رساند[۱۲]. البته در جزئیات این خبر اختلاف نظرهایی وجود دارد[۱۳]. گفته‌اند ماویه یا ماریه، مولای او از وی روایت نقل کرده است[۱۴] که باید همان خبر یادشده باشد.[۱۵].

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ر. ک: ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۲۳۲.
  2. ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۶، ص۱۱؛ خلیفة بن خیاط، کتاب الطبقات، ص۴۸۸.
  3. ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۲۹۰.
  4. یا بنی نوف، ر. ک: خلیفة بن خیاط، کتاب الطبقات، ص۴۳، که به احتمال، خطا، یا تصحیف است.
  5. یا ماویه، ر. ک: ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۲۹۰.
  6. ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۳۹۲؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۷۰۰.
  7. ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۳، ص۲۹۰؛ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ج۱۱، ص۵۰۳؛ با اندکی تغییر و خلاصه ر. ک: ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۳۵.
  8. ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۳۵.
  9. واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۹۹-۲۰۰؛ بلاذری، أنساب الاشراف، ج۱، ص۳۸۱.
  10. به ۸۰ مثقال طلا یا ۵۰ شتر، ر. ک: واقدی، المغازی، ج۱، ص۳۵۷.
  11. که در بدر کشته شده بود، ر. ک: ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۲۲۶.
  12. ابن هشام، السیرة النبویه، ج۳، ص۱۸۰؛ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۶، ص۱۱؛ طبری، تاریخ، ج۲، ص۵۳۹.
  13. برای اطلاع بیشتر، ر. ک: واقدی، المغازی، ج۱، ص۳۵۷؛ مقریزی، امتاع الاسماع، ج۱، ص۱۸۶ و ج۱۳، ص۲۷۵؛ شامی، سبل الهدی و الرشاد، ج۶، ص۴۲؛ جعفر مرتضی، ج۷، ص۱۷۴-۱۷۷ و ۱۹۴.
  14. ر. ک: ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۲۹۰؛ ذهبی، تجرید أسماء الصحابه، ج۱، ص۱۲۳.
  15. خانجانی، قاسم، مقاله «حجیر بن ابی اهاب تمیمی»، دانشنامه سیره نبوی ج۳، ص۲۰.