مقدمه

این نیایش حضرت سجاد S است به هنگامی که بیمار می‌شد یا اندوه و ملالی به او می‌رسید. سلامت و امنیت دو نعمت بزرگ الهی هستند که قدر آنها ناشناخته است[۱]. رسول خدا a فرمود: «ای ابوذر قبل از اینکه مریض شوی قدر سلامتی‌ات را بدان»[۲]. اسلام عزیز درباره حفظ سلامتی صدها رهنمود دارد که داشتن سبک زندگی اسلامی در خوردن و آشامیدن و ورزش کردن و رعایت بهداشت بخشی از آنهاست.

ما در زندگی خود از امراض و آفات در امان نیستیم و گه‌گاه مریض می‌شویم. مهم این است که در حال بیماری روحیه خود را حفظ کنیم و سختی آن را با رضایت سپری کنیم. قرآن کریم از قول حضرت ابراهیم S می‌فرماید:  وَإِذَا مَرِضْتُ فَهُوَ يَشْفِينِ [۳]. بیمار اگر تحلیل درستی از زندگی و سلامتی داشته باشد، با بیماری‌اش کنار می‌آید و صبوری به خرج می‌دهد.

امام عارفان حضرت زین العابدین S این دعا را چنین آغاز می‌کند: «اللَّهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ عَلَى مَا لَمْ‏ أَزَلْ‏ أَتَصَرَّفُ‏ فِيهِ‏ مِنْ‏ سَلَامَةِ بَدَنِي‏، وَ لَكَ الْحَمْدُ عَلَى مَا أَحْدَثْتَ بِي مِنْ عِلَّةٍ فِي جَسَدِي»؛ «ای خداوند، حمد باد تو را به‌سبب آن مایه از تندرستی که همچنان از آن برخوردارم؛ و نیز، حمد باد تو را به سبب این بیماری که در تن من پدید آورده‌ای».

به راستی، اگر بیماران ما این‌گونه با خدای خود راز و نیاز کنند چقدر سبک می‌شوند و چقدر آرام و امیدوار می‌شوند: «ای خداوند، نمی‌دانم کدام‌یک از این دو حالت سزاوارتر به سپاسگزاری تو و کدام یک از این دو زمان به شکر تو نزدیک‌تر است؛ آن روزگاران تندرستی که مرا از نعمت‌های پاکیزه و گوارای خود روزی می‌ساختی و به طلب خشنودی و فضل خویش به تلاش وا می‌داشتی و برای فرمانبرداری خود توفیق می‌دادی و نیرو می‌بخشیدی، یا اکنون که بیمارم و مرا به این بیماری آزموده‌ای و این دردها را چونان نعمتی بر من ارمغان داشته‌ای، تا بار گناهانم را که بر پشتم سنگینی می‌کند سبک گردانی و از گناهانی که در آن غرقه گشته‌ام پاکیزه‌سازی و مرا به توبه هشدار دهی؟»

و در پایان با ذکر صلواتی، قبل از اینکه سلامتی خود را از خدا بخواهد، در آرزوی جلب رضایت خداست: «بارخدایا، بر محمد و خاندانش درود بفرست و در دل من بیارای آنچه را که تو خود برای من خواسته‌ای و بر من آسان ساز آنچه را که تو خود بر سر من فرستاده‌ای. مرا از لوث گناهان پیشین پاک گردان و بدی‌هایی را که زین پیش مرتکب شده‌ام از من بزدای و حلاوت عافیت را در من پدید آور و خنکی سلامت را به من بچشان».

خواندن این دعا برای همه، به‌ویژه برای بیماران، تسکین‌بخش، امیدآفرین و آرام‌بخش است و امید است مایه طهارت روح و سلامت تن باشد. از جمله نکاتی که امام در اثنای این دعا به ما می‌آموزد این است که با شکیبایی به هنگام بیماری دو فرشته نویسنده اعمال، به فضل و احسان خدا آن‌قدر اعمال پاکیزه برای ما ثبت می‌کنند که هیچ دلی در آن نیندیشیده و هیچ زبانی سخن از آن نگفته و هیچ اندامی برای آن تحمل رنج نکرده است[۴].[۵]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. کافی، ج۲، ص۳۵۴.
  2. وسائل الشیعه، ج۱، ص۱۱۴.
  3. «و چون بیمار شوم اوست که بهبودی‌ام می‌بخشد» سوره شعراء، آیه ۸۰.
  4. صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.
  5. بهشتی، سید جواد، مقاله «نیایش پانزدهم»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۴۵۷.