جز
جایگزینی متن - 'غالب' به 'غالب'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'غالب' به 'غالب') |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
=== نقد از این نظریه === | === نقد از این نظریه === | ||
[[پیروان اهل بیت]]{{عم}} به این آیه، بر [[ولایت]] و [[امامت]] [[امیرمؤمنان]]{{ع}} [[استدلال]] کرده‌اند. {{متن قرآن|إِنَّمَا}} مفید [[حصر]] است. «[[رکوع]]» در لغت گرچه به معنای [[خضوع]] به [[کار]] رفته، در [[شرع]] به معنای انحنای خاص در [[نماز]] است و در وقت نبود قرینه در اصطلاح [[شرعی]] به کار می‌رود<ref>روض الجنان و روح الجنان، ج۷، ص۲۸. </ref>. کاربرد | [[پیروان اهل بیت]]{{عم}} به این آیه، بر [[ولایت]] و [[امامت]] [[امیرمؤمنان]]{{ع}} [[استدلال]] کرده‌اند. {{متن قرآن|إِنَّمَا}} مفید [[حصر]] است. «[[رکوع]]» در لغت گرچه به معنای [[خضوع]] به [[کار]] رفته، در [[شرع]] به معنای انحنای خاص در [[نماز]] است و در وقت نبود قرینه در اصطلاح [[شرعی]] به کار می‌رود<ref>روض الجنان و روح الجنان، ج۷، ص۲۸. </ref>. کاربرد غالب واژه «ولی» به معنای ولایت و [[سرپرست]] و اولی به [[تصرف]] است<ref>المصباح المنیر، ص۶۷۲-۶۷۳.</ref> و اطلاق «ولی» در محاورات [[عرب]]، انصراف به ولایت و [[حق تصرف]] دارد<ref>المصباح المنیر، ص۶۷۲-۶۷۳؛ تسنیم، ج۲۳، ص۱۱۵.</ref>. {{متن قرآن|الَّذِينَ آمَنُوا}} در [[ظاهر]] عام است و همه مؤمنان را در بر می‌گیرد، ولی به قرینه [[شأن نزول]] [[متواتر]] آیه و نیز عطف به [[خدا]] و [[پیامبر]]{{صل}}، ویژه [[علی]]{{ع}} است. نظایر دیگری برای آن در [[قرآن]] وجود دارد مانند [[آیه مباهله]] که خطاب عام، ولی مصداق آن خاص است. همچنین همه اطلاقات «ولی» درباره پیامبر{{صل}} در دیگر موارد قرآن به معنای ولایت در تصرف و [[رهبری]] است نه ولایت [[نصرت]] و [[یاری]]<ref>المیزان، ج۶، ص۸.</ref>. ولایت نصرت و [[محبت]] ویژه خدا نیست<ref>تسنیم، ج۲۳، ص۱۱۵.</ref> و ولایت در تصرف است که ویژه خدا و پیامبر{{صل}} و دارنده ویژگی‌های گفته شده ([[اقامه نماز]] ـ پرداخت [[زکات]] در حال رکوع) است<ref>مجمع البیان، ج۳، ص۳۲۲-۳۲۷؛ تفسیر نمونه، ج۴، ص۴۲۶؛ تفسیر کوثر، ج۳، ص۱۹۱.</ref>. دیگر معانی ولی و ولایت، از [[مودت]] و [[تقرب]] و نصرت، با ولایت در تصرف پیوند و ملازمه دارند. [[امام باقر]]{{ع}} در شرح [[آیه ولایت]] فرموده است: [[خداوند]] با [[نزول]] {{متن قرآن|إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ}}، ولایت [[اولواالامر]] را [[واجب]] ساخت. [[مردم]] ندانستند ولایت کدام است. [[خداوند]] به [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: مانند [[نماز]] و [[روزه]] و [[حج]]، [[ولایت]] را برای [[مردم]] شرح دهد و [[آیه تبلیغ]] نیز در این باره نازل شد<ref>الکافی، ج۱، ص۲۸۹.</ref>. | ||
== [[امام رضا]]{{ع}} و [[آیه ولایت]] == | == [[امام رضا]]{{ع}} و [[آیه ولایت]] == | ||
[[امام رضا]]{{ع}} [[آیه ولایت]] را از [[فضائل]] و [[مناقب]] و شارح [[حقوق]] [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}} شمرده و در شرح آن فرموده است: چنان که [[آیه]] {{متن قرآن|أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ}}<ref>«ای مؤمنان، از خداوند فرمان برید و از پیامبر و زمامدارانی که از شمایند فرمانبرداری کنید» سوره نساء، آیه ۵۹.</ref>، [[پیروی از پیامبر]]{{صل}} را با [[پیروی]] «[[اولوالامر]]» پیوند زده است و هر دو مفید یک [[پیام]] و یک [[اطاعت]] است، در آیه ولایت نیز ولایت و [[رهبری]] [[خدا]] و پیامبر{{صل}} با ولایت [[عترت]] وی پیوند خورده و ولایت آن دو از یکدیگر جدایی ناپذیرند و هرآیین و [[وظیفه]] و [[حقوقی]] که برای ولایت برای [[رسول خدا]]{{صل}} مقرر است، برای عترت نیز [[ثابت]] و پابرجاست<ref>بحار الأنوار، ج۹۳، ص۱۹۶.</ref>. کاربرد | [[امام رضا]]{{ع}} [[آیه ولایت]] را از [[فضائل]] و [[مناقب]] و شارح [[حقوق]] [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}} شمرده و در شرح آن فرموده است: چنان که [[آیه]] {{متن قرآن|أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ}}<ref>«ای مؤمنان، از خداوند فرمان برید و از پیامبر و زمامدارانی که از شمایند فرمانبرداری کنید» سوره نساء، آیه ۵۹.</ref>، [[پیروی از پیامبر]]{{صل}} را با [[پیروی]] «[[اولوالامر]]» پیوند زده است و هر دو مفید یک [[پیام]] و یک [[اطاعت]] است، در آیه ولایت نیز ولایت و [[رهبری]] [[خدا]] و پیامبر{{صل}} با ولایت [[عترت]] وی پیوند خورده و ولایت آن دو از یکدیگر جدایی ناپذیرند و هرآیین و [[وظیفه]] و [[حقوقی]] که برای ولایت برای [[رسول خدا]]{{صل}} مقرر است، برای عترت نیز [[ثابت]] و پابرجاست<ref>بحار الأنوار، ج۹۳، ص۱۹۶.</ref>. کاربرد غالب بلکه نزدیک به تمام موضوع ولایت در [[سخنان امام رضا]]{{ع}} به معنای [[پشتیبان]]، [[مالک]]<ref>تهذیب الأحکام، ج۳، ص۹۵.</ref>، [[رهبر]] و [[خلیفه]] و [[صاحب اختیار]] و [[وصی]] است. از این‌رو، امام رضا{{ع}} از [[امیرمؤمنان]]{{ع}} به عنوان [[خلیفه پیامبر]]{{صل}} و [[ولی الله]] نام می‌برد<ref>بحار الأنوار، ج۲۴، ص۳۵۸.</ref>. [[امام هشتم]] در مواردی ولی را مرادف با [[امام]] [[معصوم]]<ref>بحار الأنوار، ج۴۵، ص۱۶۹.</ref> و گاه به معنای خلیفه پیامبر{{صل}} و گاه به معنای [[ولی امر]] و یا مانند ولی میت به مفهوم صاحب اختیار و متولی<ref>مستدرک الوسائل، ج۲، ص۲۹۲.</ref> و در مواردی ولی را در معنای اولوالامر به [[کار]] برده است. این کاربرد<ref>بحار الأنوار، ج۳۷، ص۳۲۴.</ref> می‌تواند [[شاهد]] آن باشد که امام ولایت در آیه، {{متن قرآن|إِنَّمَا}} را نیز در ولایت در [[تصرف]] [[تفسیر]] کرده است. تلقی [[شیعیان]] و [[پیروان]] امام نیز از واژه ولی الله در آن دوره، همان وصی و امام [[مسلمانان]] بوده است<ref>بحار الأنوار، ج۴۸، ص۳۰۸.</ref>. | ||
[[گواه]] دیگر آنکه امام رضا{{ع}}، [[علی]]{{ع}} را نخستین [[امام]] [[معصوم]] و از وی به عنوان [[ولی الله]] یاد کرده و حضرت را [[خلیفه]] و [[وصی پیامبر]]{{صل}} شمرده است<ref>بحار الأنوار، ج۶۷، ص۱۹۸.</ref>. امام کلمه [[طیب]] و [[پاک]] در کریمه {{متن قرآن|إِلَيْهِ يَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّيِّبُ}}<ref>«سخن پاک به سوی او بالا می‌رود» سوره فاطر، آیه ۱۰.</ref> را [[ذکر]] {{متن حدیث|لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَ عَلِيٌّ وَلِيُّ اللَّهِ}} شمرده است<ref>تفسیر القمی، ج۲، ص۱۵۴؛ تفسیر نور الثقلین، ج۴، ص۳۵۳.</ref>. نیز امام به [[نقل]] از پدر از جدش از [[امام باقر]]{{ع}}، {{متن قرآن|فِطْرَتَ اللَّهِ}} در کریمه {{متن قرآن|فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا}}<ref>«بر همان سرشتی که خداوند مردم را بر آن آفریده است» سوره روم، آیه ۳۰.</ref> را {{متن حدیث|لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَ عَلِيٌّ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ وَلِيُّ اللَّهِ}} شمرده و آن را [[توحید]] [[ناب]] و [[خالص]] خوانده است<ref>البرهان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۳۴۱.</ref>. [[گواه]] پیوند وثیق توحید و [[نبوت]] و [[ولایت امیرمؤمنان]]{{ع}} و شاهدی است بر اینکه مراد از {{متن قرآن|الَّذِينَ آمَنُوا}} در کریمه [[ولایت]] به نظر [[امام رضا]]{{ع}}، [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}} است. امام باقر<ref>تفسیر نور الثقلین، ج۱، ص۶۴۶.</ref> و [[امام صادق]]{{عم}} همه [[ائمه]] را از مصادیق بارز {{متن قرآن|الَّذِينَ آمَنُوا}} شمرده و تأکید کرده‌اند آنان در [[مال]] و [[جان]] [[مردم]] [[حق ولایت]] دارند<ref>تفسیر نور الثقلین، ج۱، ص۶۴۳.</ref>. | [[گواه]] دیگر آنکه امام رضا{{ع}}، [[علی]]{{ع}} را نخستین [[امام]] [[معصوم]] و از وی به عنوان [[ولی الله]] یاد کرده و حضرت را [[خلیفه]] و [[وصی پیامبر]]{{صل}} شمرده است<ref>بحار الأنوار، ج۶۷، ص۱۹۸.</ref>. امام کلمه [[طیب]] و [[پاک]] در کریمه {{متن قرآن|إِلَيْهِ يَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّيِّبُ}}<ref>«سخن پاک به سوی او بالا می‌رود» سوره فاطر، آیه ۱۰.</ref> را [[ذکر]] {{متن حدیث|لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَ عَلِيٌّ وَلِيُّ اللَّهِ}} شمرده است<ref>تفسیر القمی، ج۲، ص۱۵۴؛ تفسیر نور الثقلین، ج۴، ص۳۵۳.</ref>. نیز امام به [[نقل]] از پدر از جدش از [[امام باقر]]{{ع}}، {{متن قرآن|فِطْرَتَ اللَّهِ}} در کریمه {{متن قرآن|فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا}}<ref>«بر همان سرشتی که خداوند مردم را بر آن آفریده است» سوره روم، آیه ۳۰.</ref> را {{متن حدیث|لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَ عَلِيٌّ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ وَلِيُّ اللَّهِ}} شمرده و آن را [[توحید]] [[ناب]] و [[خالص]] خوانده است<ref>البرهان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۳۴۱.</ref>. [[گواه]] پیوند وثیق توحید و [[نبوت]] و [[ولایت امیرمؤمنان]]{{ع}} و شاهدی است بر اینکه مراد از {{متن قرآن|الَّذِينَ آمَنُوا}} در کریمه [[ولایت]] به نظر [[امام رضا]]{{ع}}، [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}} است. امام باقر<ref>تفسیر نور الثقلین، ج۱، ص۶۴۶.</ref> و [[امام صادق]]{{عم}} همه [[ائمه]] را از مصادیق بارز {{متن قرآن|الَّذِينَ آمَنُوا}} شمرده و تأکید کرده‌اند آنان در [[مال]] و [[جان]] [[مردم]] [[حق ولایت]] دارند<ref>تفسیر نور الثقلین، ج۱، ص۶۴۳.</ref>. | ||