تفسیر شهودی: تفاوت میان نسخه‌ها

== مقدمه ==

از دیدگاه [[حضرت]] [[امام]]، [[کسب معرفت]] عرفانی از [[قرآن]] با قلب انجام می‌گیرد؛ اما قلبی که از آلودگی‌ها پیراسته شده و [[طهارت]] [[باطنی]] یافته باشد. این قلب است که محل تجلی [[اسماء حسنای الهی]] و [[نزول وحی]] و تنزل [[جبرئیل]] است<ref>تفسیر سوره حمد، ص۱۴۱ و ۱۳۹ و ۱۶۷.</ref>. مصداق اتم و [[حقیقی]] این قلب، قلب [[نبی اکرم]] {{صل}} است که: {{متن قرآن|نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِينُ * عَلَى قَلْبِكَ...}}<ref>«که روح الامین آن را فرود آورده است * بر دلت.».. سوره شعراء، آیه ۱۹۳-۱۹۴.</ref>. [[اهل بیت]] نیز مورد تصریح قرآن است که: {{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}<ref>«جز این نیست که خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref>. تجلی [[حق تعالی]] در قلب [[مبارک]] [[پیامبر]] {{صل}} انجام می‌گیرد و جایگاه [[حقیقت قرآن]]، قلب آن بزرگوار است. عارف نیز باید با قلبی [[طیب]] و طاهر به [[شهود]] [[معارف قرآن]] نایل گردد تا به شمه‌ای از آنچه بر قلب [[نورانی]] پیامبر {{صل}} نازل شده را دریابد<ref>صحیفه امام، ج۱۶، ص۲۱۰؛ ج۱۷، ص۴۳۱؛ تفسیر سوره حمد، ص۱۴۱.</ref>. قرآن، شهود را راهی برای دریافت [[معارف]] والا دانسته و مواردی را ذکر فرموده است: {{متن قرآن|نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ}}<ref>«و این‌گونه ما گستره آسمان‌ها و زمین را به ابراهیم می‌نمایانیم و (چنین می‌کنیم) تا از باورداران گردد» سوره انعام، آیه ۷۵.</ref>. همچنین: {{متن قرآن|كَلَّا لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْيَقِينِ * لَتَرَوُنَّ الْجَحِيمَ}}<ref>«هرگز! اگر به «دانش بی‌گمان» بدانید * به راستی دوزخ را خواهید دید» سوره تکاثر، آیه ۵-۶.</ref> و نیز: {{متن قرآن|فَلَمَّا تَجَلَّى رَبُّهُ لِلْجَبَلِ جَعَلَهُ دَكًّا وَخَرَّ مُوسَى صَعِقًا}}<ref>«و همین که پروردگارش بر آن کوه تجلّی کرد آن را با خاک یکسان ساخت و موسی بیهوش افتاد» سوره اعراف، آیه ۱۴۳.</ref>.

این [[آیات]]، [[ارزش]] [[مشاهده]] را بیان داشته و [[کشف و شهود]] حقیقتی را پذیرفته است. البته این راه هرگز با راه [[برهان]] و [[تعقل]] ناسازگار نیست؛ زیرا راه [[شهود]]، راه [[فکر]] نیست، بلکه موهبتی [[الهی]] است که به [[بندگان]] [[برگزیده الهی]] اعطا می‌شود<ref>المیزان، ج۵، ص۲۷۱.</ref>. [[روایات]] نیز راه شهود را معتبر دانسته و [[رؤیت]] [[قلبی]] را راهی برای دستیابی به [[معارف الهی]] شمرده است. نمونه‌هایی از این روایات بدین ترتیب است: [[محمد بن فضیل]] از [[امام کاظم]] {{ع}} نقل کرده که پرسیدم: آیا [[رسول خدا]] {{صل}} پروردگارش را دیده است؟ آن [[حضرت]] فرمود: با چشم سَر ندید؛ ولی با قلبش مشاهده کرد<ref>توحید صدوق، ص۱۱۶.</ref>. همچنین از [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} در [[مناجات شعبانیه]] آمده است: {{متن حدیث|إِلَهِي هَبْ لِي كَمَالَ الِانْقِطَاعِ إِلَيْكَ وَ أَنِرْ أَبْصَارَ قُلُوبِنَا بِضِيَاءِ نَظَرِهَا إِلَيْكَ حَتَّى تَخْرِقَ أَبْصَارُ الْقُلُوبِ حُجُبَ النُّورِ فَتَصِلَ إِلَى مَعْدِنِ الْعَظَمَةِ وَ تَصِيرَ أَرْوَاحُنَا مُعَلَّقَةً بِعِزِّ قُدْسِكَ}}<ref>بحار الأنوار، ج۹۱، ص۹۹.</ref>. برای [[اهل معرفت]]، همین جملات کافی است که همه [[زندگی]] خود را در تحصیل [[محبت الهی]] صرف کنند<ref>بحار الأنوار، ج۸، ص۲۶۵؛ امام خمینی، چهل حدیث، ص۴۳۲.</ref>.<ref>[[حسن پناهی آزاد|پناهی آزاد، حسن]]، [[منطق فهم اسلام (مقاله)| مقاله «منطق فهم اسلام»]]، [[منظومه فکری امام خمینی (کتاب)|منظومه فکری امام خمینی]]، ص ۱۰۵.</ref>