مدینة النبی در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

۴٬۸۱۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ سپتامبر ۲۰۲۲
خط ۱۹: خط ۱۹:
# [[مدینه]] - [[یثرب]]- شهری آباد و مسکونی در زمان [[پیامبر اسلام]] و محل سکونت گروه‌های مختلف [[اجتماعی]] و [[خداوند]] توجه [[پیامبر]] و [[مسلمانان]] را به [[منافقان]] داخل و خارج [[مدینه]] جلب کرده {{متن قرآن|وَمِمَّنْ حَوْلَكُمْ مِنَ الْأَعْرَابِ مُنَافِقُونَ وَمِنْ أَهْلِ الْمَدِينَةِ}} و از [[مسلمانان]] خواسته است که هر دو گروه را زیر نظر بگیرند و از [[منافقان]] خارج [[شهر]] [[غافل]] نشوند، ولی توجه داشته باشند که [[منافقان]] داخل [[مدینه]] بر کار خود مسلط‌تر و خطرناک‌ترند واژه {{متن قرآن|مَرَدُوا}} به معنی تمرین و داشتن تجربه است که برای {{متن قرآن|وَمِنْ أَهْلِ الْمَدِينَةِ}} به کار رفته، [[دلیل]] بر خطرناک‌تر بودن [[منافقان]] داخل [[مدینه]] است؛
# [[مدینه]] - [[یثرب]]- شهری آباد و مسکونی در زمان [[پیامبر اسلام]] و محل سکونت گروه‌های مختلف [[اجتماعی]] و [[خداوند]] توجه [[پیامبر]] و [[مسلمانان]] را به [[منافقان]] داخل و خارج [[مدینه]] جلب کرده {{متن قرآن|وَمِمَّنْ حَوْلَكُمْ مِنَ الْأَعْرَابِ مُنَافِقُونَ وَمِنْ أَهْلِ الْمَدِينَةِ}} و از [[مسلمانان]] خواسته است که هر دو گروه را زیر نظر بگیرند و از [[منافقان]] خارج [[شهر]] [[غافل]] نشوند، ولی توجه داشته باشند که [[منافقان]] داخل [[مدینه]] بر کار خود مسلط‌تر و خطرناک‌ترند واژه {{متن قرآن|مَرَدُوا}} به معنی تمرین و داشتن تجربه است که برای {{متن قرآن|وَمِنْ أَهْلِ الْمَدِينَةِ}} به کار رفته، [[دلیل]] بر خطرناک‌تر بودن [[منافقان]] داخل [[مدینه]] است؛
# [[خداوند]] درباره گروهی از [[منافقان]] و شیوه‌های آنان میگوید: خاطر بیاورید هنگامی را که گفتند ای [[مردم]] [[یثرب]] [[مدینه]] اینجا جای توقف شما نیست، به خانه‌های خود بازگردید {{متن قرآن|وَإِذْ قَالَتْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ يَا أَهْلَ يَثْرِبَ لَا مُقَامَ لَكُمْ فَارْجِعُوا}} زیرا در برابر این انبوه [[دشمن]] کاری از شما ساخته نیست خود را از معرکه بیرون کشیده و خویشتن را به [[هلاکت]] و [[زن]] و فرزندتان را به دست [[اسارت]] نسپارید. و به این ترتیب می‌خواستند جمعیت [[انصار]] را از [[لشکر]] [[اسلام]] جدا کنند. این از یک سو. از سوی دیگر گروهی از همین [[منافقین]] که در [[مدینه]] [[خانه]] داشتند از [[پیامبر]] {{صل}} اجازه می‌خواستند که باز گردند و برای بازگشت خود عذرتراشی می‌کردند از جمله می‌گفتند: خانه‌های ما دیوار و در و پیکر [[درستی]] ندارد، در حالی که چنین نبود، آنها فقط می‌خواستند صحنه را خالی کرده فرار کنند {{متن قرآن|وَيَسْتَأْذِنُ فَرِيقٌ مِنْهُمُ النَّبِيَّ يَقُولُونَ إِنَّ بُيُوتَنَا عَوْرَةٌ وَمَا هِيَ بِعَوْرَةٍ إِنْ يُرِيدُونَ إِلَّا فِرَارًا}}<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۲، ص ۶۶۹.</ref>.
# [[خداوند]] درباره گروهی از [[منافقان]] و شیوه‌های آنان میگوید: خاطر بیاورید هنگامی را که گفتند ای [[مردم]] [[یثرب]] [[مدینه]] اینجا جای توقف شما نیست، به خانه‌های خود بازگردید {{متن قرآن|وَإِذْ قَالَتْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ يَا أَهْلَ يَثْرِبَ لَا مُقَامَ لَكُمْ فَارْجِعُوا}} زیرا در برابر این انبوه [[دشمن]] کاری از شما ساخته نیست خود را از معرکه بیرون کشیده و خویشتن را به [[هلاکت]] و [[زن]] و فرزندتان را به دست [[اسارت]] نسپارید. و به این ترتیب می‌خواستند جمعیت [[انصار]] را از [[لشکر]] [[اسلام]] جدا کنند. این از یک سو. از سوی دیگر گروهی از همین [[منافقین]] که در [[مدینه]] [[خانه]] داشتند از [[پیامبر]] {{صل}} اجازه می‌خواستند که باز گردند و برای بازگشت خود عذرتراشی می‌کردند از جمله می‌گفتند: خانه‌های ما دیوار و در و پیکر [[درستی]] ندارد، در حالی که چنین نبود، آنها فقط می‌خواستند صحنه را خالی کرده فرار کنند {{متن قرآن|وَيَسْتَأْذِنُ فَرِيقٌ مِنْهُمُ النَّبِيَّ يَقُولُونَ إِنَّ بُيُوتَنَا عَوْرَةٌ وَمَا هِيَ بِعَوْرَةٍ إِنْ يُرِيدُونَ إِلَّا فِرَارًا}}<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۲، ص ۶۶۹.</ref>.
==یثرب==
{{متن قرآن|وَإِذْ قَالَتْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ يَا أَهْلَ يَثْرِبَ لَا مُقَامَ لَكُمْ...}}<ref>«و هنگامی که دسته‌ای از ایشان گفتند: ای مردم مدینه! جای ماندن ندارید پس بازگردید.».. سوره احزاب، آیه ۱۳.</ref>.
===اسامی یثرب===
[[شهر]] «[[مدینه]]» یک بار در [[قرآن]] به نام «یثرب» آورده شده است. «[[مدینه منوره]] در قبل و پس از [[اسلام]]» نام‌های فراوانی داشت که کسانی چون «مجدالدین شیرازی»، «ابن زباله»، «سهمودی» و دیگران نام‌های این شهر را ثبت کرده‌اند. شیرازی حدود شصت نام و ابن شبه و ابن زباله، که از قدیمی‌ترین [[مورخان]] مدینه هستند، حدود چهل نام و سهمودی نیز ۹۴ نام برای این شهر ذکر کرده‌اند<ref>تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۱۷۹.</ref>.
برخی نویسندگان ۶۴ اسم برای یثرب ذکر کرده است<ref>محمد الیاس عبدالغنی، تاریخ المدینه المنوره، ص۹.</ref> [[ابوزید عمربن شبه نمیری]] در [[اخبار المدینة النبویه (کتاب)|اخبار المدینة النبویه]] [[احادیث]] مرسل و حسن و [[ضعیف]] و صحیح چندی را در خصوص نام‌های یثرب بیان کرده است<ref>تاریخ مدینه منوره، ص۱۶۲ به بعد.</ref>.
به [[اعتقاد]] بعضی از خاورشناسان، کلمه مدینه آرامی است و پس از آمدن [[یهودیان]] به مدینه، این شهر به وسیله یهودیان، به نام مدینه نامگذاری شده است<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ص۲۰۲۴.</ref>.
صحیح‌تر آن است که شهر یثرب پس از [[هجرت پیامبر]] به آن شهر نام «[[مدینه النبی]]» بر خود گرفت و با صفت «منور» همراه گشت؛ چراکه بر اساس [[اسناد]] [[تاریخی]]، شواهد و قراین می‌توان گفت: نام یثرب برای مدینه به کار رفته است و اسم یثرب قدیمی‌تر می‌باشد، حدود و مکان آن کاملاً مشخص و دلیل [[تغییر]] نام؛ [[هجرت]] است.<ref>[[محرم فرزانه|فرزانه، محرم]]، [[اماکن جغرافیایی در قرآن (کتاب)|اماکن جغرافیایی در قرآن]]، ص ۱۶۶.</ref>
===[[شناخت]] یثرب===
[[یثرب]]«در طریق الهجره حدود ۴۵۰ کیلومتری شمال [[مکه]] واقع است و در مدار ۳۹ درجه و ۳۶ دقیقه شرقی و یک ثانیه در خط طولی و ۲۴ درجه و ۲۸ دقیقه و ۵ ثانیه عرضی قرار دارد. ارتفاع این شهر از سطح دریا بین ۵۹۷ تا ۶۳۹متر است»<ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۱۷۵.</ref>.
طبق گفته برخی نویسندگان، یثرب بین دو رشته [[حره]]<ref>حره منطقه سنگلاخی که سنگ‌هایی شبیه به سنگ‌های آتشفشانی و داغ‌شده دارد (آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۱۷۵).</ref> شرقی و [[حره]] [[غربی]] را حره الوبره گویند<ref>محمد الیاس عبدالغنی، تاریخ المدینه المنوره، ص۱۰.</ref>.
«با ورود [[پیامبر]] به [[شهر]] یثرب فصل نوینی در [[تاریخ اسلام]] آغاز شد [[مردم]] این شهر را «[[مدینه النبی]]» نامیدند و استقبال کم نظیری از پیامبر{{صل}} کردند و این چنین در [[مدینه]] زمینه [[رشد]] بیش از پیش [[اسلام]] مهیا شد.
... در این [[زمان]] مردم [[مکه]] که برای [[یاری دین خدا]] به مدینه [[هجرت]] کرده بودند و «[[مهاجرین]]» نامیده می‌شدند در وضعیت [[اقتصادی]] [[بدی]] به سر می‌بردند و [[مردم مدینه]] تلاش زیادی در رفع احتیاجات آنها کردند، از این رو به آنها [[لقب]] «[[انصار]]» داده شد بدین ترتیب [[مسلمانان]] رفته رفته در حال نیرومند شدن بودند<ref>فرهنگ و مفاهیم قرآن، ص۱۵۶.</ref>.<ref>[[محرم فرزانه|فرزانه، محرم]]، [[اماکن جغرافیایی در قرآن (کتاب)|اماکن جغرافیایی در قرآن]]، ص ۱۶۷.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۷۳٬۳۶۴

ویرایش