غزوه بنی‌قریظه: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۶۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۸ نوامبر ۲۰۲۲
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۵۰: خط ۵۰:
# خامساً: سعد، گویا از [[قوانین]] [[تورات]] [[آگاهی]] داشته و طبق آن حکم خود را اعلام کرده بود<ref> تاریخ پیامبر اسلام {{صل}}، ص ۳۵۴.</ref>.<ref>[[سید محمود سامانی|سامانی، سید محمود]]، [[بنی قریظه (مقاله)|مقاله «بنی قریظه»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۶.</ref>.
# خامساً: سعد، گویا از [[قوانین]] [[تورات]] [[آگاهی]] داشته و طبق آن حکم خود را اعلام کرده بود<ref> تاریخ پیامبر اسلام {{صل}}، ص ۳۵۴.</ref>.<ref>[[سید محمود سامانی|سامانی، سید محمود]]، [[بنی قریظه (مقاله)|مقاله «بنی قریظه»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۶.</ref>.


==نبرد بنی قُریظه==
پس از رفتن [[احزاب]]، روشن بود که [[خیانت]] [[بنی قریظه]] و [[بیعت شکنی]] آنان قابل [[عفو]] و [[چشم‌پوشی]] نبود و خیانت آنان به مراتب از خیانت [[بنی قینقاع]] و [[بنی نضیر]] خطرناک‌تر و بزرگ‌تر بود. پس از [[نبرد خندق]]، به [[امر الهی]] و با [[ابلاغ]] [[جبرئیل]]، به دستور [[رسول خدا]]{{صل}} [[مسلمانان]] به سوی [[سرزمین]] بنی قریظه رهسپار شدند و آنان را در محاصره گرفتند. پس از گذشت مدتی از محاصره، [[یهودیان]] پیشنهاد [[مذاکره]] دادند و از رسول خدا{{صل}} خواستند با آنان [[رفتاری]] همچون بنی نضیر داشته باشد. رسول خدا{{صل}} نپذیرفت و فرمود که باید به [[فرمان]] آن [[حضرت]] [[تسلیم]] شوند. [[اوسیان]] نیز از رسول خدا{{صل}} خواستند همان گونه که بنی قینقاع را به [[خزرجیان]] بخشیده، بنی قریظه را نیز به ایشان ببخشد. رسول خدا{{صل}} سرانجام [[حُکم]] درباره ایشان را به [[سعد بن معاذ]]، بزرگ [[قبیله اوس]] واگذاشت. سعد [[حکم]] کرد که مردان ایشان کشته، اموالشان تقسیم و [[فرزندان]] و زنانشان [[اسیر]] شوند<ref>بلاذری، فتوح البلدان، ص۳۱؛ ابن زنجویه، الاموال، ص۱۴۳.</ref>.
پس از رفتن [[احزاب]]، روشن بود که [[خیانت]] [[بنی قریظه]] و [[بیعت شکنی]] آنان قابل [[عفو]] و [[چشم‌پوشی]] نبود و خیانت آنان به مراتب از خیانت [[بنی قینقاع]] و [[بنی نضیر]] خطرناک‌تر و بزرگ‌تر بود. پس از [[نبرد خندق]]، به [[امر الهی]] و با [[ابلاغ]] [[جبرئیل]]، به دستور [[رسول خدا]]{{صل}} [[مسلمانان]] به سوی [[سرزمین]] بنی قریظه رهسپار شدند و آنان را در محاصره گرفتند. پس از گذشت مدتی از محاصره، [[یهودیان]] پیشنهاد [[مذاکره]] دادند و از رسول خدا{{صل}} خواستند با آنان [[رفتاری]] همچون بنی نضیر داشته باشد. رسول خدا{{صل}} نپذیرفت و فرمود که باید به [[فرمان]] آن [[حضرت]] [[تسلیم]] شوند. [[اوسیان]] نیز از رسول خدا{{صل}} خواستند همان گونه که بنی قینقاع را به [[خزرجیان]] بخشیده، بنی قریظه را نیز به ایشان ببخشد. رسول خدا{{صل}} سرانجام [[حُکم]] درباره ایشان را به [[سعد بن معاذ]]، بزرگ [[قبیله اوس]] واگذاشت. سعد [[حکم]] کرد که مردان ایشان کشته، اموالشان تقسیم و [[فرزندان]] و زنانشان [[اسیر]] شوند<ref>بلاذری، فتوح البلدان، ص۳۱؛ ابن زنجویه، الاموال، ص۱۴۳.</ref>.
درباره شمار کشته‌های بنی قریظه [[اختلاف]] است. تعداد آنها را از چهارصد تا نهصد نفر گفته‌اند که به نظر می‌رسد در این زمینه [[مبالغه]] شده است<ref>ر.ک: منتظرالقائم، تاریخ اسلام، ص۲۰۰.</ref>. [[علامه جعفر مرتضی]] عاملی با بررسی آمارها با استناد به کل [[جمعیت]] بنی قریظه و نیز ظرفیت جغرافیایی مکان حضور ایشان، تعداد مردان [[جنگی]] آنان را بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ نفر تخمین زده است<ref>جعفر مرتضی عاملی، الصحیح من سیره النبی الاعظم{{صل}}، ج۱۳، ص۱۴۹.</ref>. [[قتل]] مردان جنگی بنوقریظه با توجه به [[عظمت]] خیانتشان سزای خیانت ایشان بود.
درباره شمار کشته‌های بنی قریظه [[اختلاف]] است. تعداد آنها را از چهارصد تا نهصد نفر گفته‌اند که به نظر می‌رسد در این زمینه [[مبالغه]] شده است<ref>ر.ک: منتظرالقائم، تاریخ اسلام، ص۲۰۰.</ref>. [[علامه جعفر مرتضی]] عاملی با بررسی آمارها با استناد به کل [[جمعیت]] بنی قریظه و نیز ظرفیت جغرافیایی مکان حضور ایشان، تعداد مردان [[جنگی]] آنان را بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ نفر تخمین زده است<ref>جعفر مرتضی عاملی، الصحیح من سیره النبی الاعظم{{صل}}، ج۱۳، ص۱۴۹.</ref>. [[قتل]] مردان جنگی بنوقریظه با توجه به [[عظمت]] خیانتشان سزای خیانت ایشان بود.


[[اعدام]] دسته جمعی یهودیان بنی قریظه را [[سیره]] نویسان، [[تاریخ نگاران]] متقدم نوشته‌اند، ولی برخی نویسندگان معاصر در [[صحت]] آن تردید کرده‌اند<ref>شهیدی، تاریخ تحلیلی اسلام، ص۹۴، عرفات، ولید، «نقد و بررسی گزارش اعدام مردان بنی قریظه»، ترجمه مصطفی صادقی، اصل نوشتار ولید عرفات توسط ترکی بن فهد آل سعود در مجلة الجمعیة التاریخیة السعودیة (سال سوم، ش۵) به چاپ رسیده است. مصطفی صادقی آن را ترجمه و از سایت کتابخانه تخصصی اسلام و ایران قابل دسترسی است.</ref>. این عده با توجه به [[عطوفت]] و [[بخشش]] [[رسول خدا]]{{صل}} که [[سیره]] آن [[حضرت]] بود و نیز وسعت محدود قلعه که سکونت تعداد زیاد خانوار را در آن میسور نمی‌ساخت، در چنین آماری تردید کرده‌اند؛ به ویژه که در این حادثه، [[رهبران]] و بزرگان [[بنی قریظه]] [[پیمان شکنی]] کردند و دیگران را به این [[اقدام]] واداشتند. ضمن آنکه [[رفتار با اسیران]] بر اساس [[آیات قرآن]]، گرفتن فدیه یا [[آزاد]] کردن ایشان است<ref>{{متن قرآن|فَشُدُّوا الْوَثَاقَ فَإِمَّا مَنًّا بَعْدُ وَإِمَّا فِدَاءً...}} «پس هرگاه با کافران (حربی) روبه‌رو شدید (آنان را) گردن بزنید تا چون آنها را از توان انداختید اسیر بگیرید و از آن پس یا منّت بگذارید (و آزادشان کنید) و یا سربها بگیرید تا جنگ، به پایان آید.».. سوره محمد، آیه ۴.</ref>.
[[اعدام]] دسته جمعی یهودیان بنی قریظه را [[سیره]] نویسان، [[تاریخ نگاران]] متقدم نوشته‌اند، ولی برخی نویسندگان معاصر در [[صحت]] آن تردید کرده‌اند<ref>شهیدی، تاریخ تحلیلی اسلام، ص۹۴، عرفات، ولید، «نقد و بررسی گزارش اعدام مردان بنی قریظه»، ترجمه مصطفی صادقی، اصل نوشتار ولید عرفات توسط ترکی بن فهد آل سعود در مجلة الجمعیة التاریخیة السعودیة (سال سوم، ش۵) به چاپ رسیده است. مصطفی صادقی آن را ترجمه و از سایت کتابخانه تخصصی اسلام و ایران قابل دسترسی است.</ref>. این عده با توجه به [[عطوفت]] و [[بخشش]] [[رسول خدا]]{{صل}} که [[سیره]] آن [[حضرت]] بود و نیز وسعت محدود قلعه که سکونت تعداد زیاد خانوار را در آن میسور نمی‌ساخت، در چنین آماری تردید کرده‌اند؛ به ویژه که در این حادثه، [[رهبران]] و بزرگان [[بنی قریظه]] [[پیمان شکنی]] کردند و دیگران را به این [[اقدام]] واداشتند. ضمن آنکه [[رفتار با اسیران]] بر اساس [[آیات قرآن]]، گرفتن فدیه یا [[آزاد]] کردن ایشان است<ref>{{متن قرآن|فَشُدُّوا الْوَثَاقَ فَإِمَّا مَنًّا بَعْدُ وَإِمَّا فِدَاءً...}} «پس هرگاه با کافران (حربی) روبه‌رو شدید (آنان را) گردن بزنید تا چون آنها را از توان انداختید اسیر بگیرید و از آن پس یا منّت بگذارید (و آزادشان کنید) و یا سربها بگیرید تا جنگ، به پایان آید.».. سوره محمد، آیه ۴.</ref>.
وجود حادثه‌ای شبیه حادثه [[کشتار]] بنی قریظه در [[تاریخ]] [[یهود]]، تردید در وقوع حادثه بدان گونه که سیره نویسان کهن ثبت کرده‌اند را افزایش می‌دهد و احتمال آمیخته شدن تاریخ قدیم یهود با تاریخ جدید آن را تقویت می‌کند؛ زیرا در تاریخ قدیم یهود، از حادثه قلعه مساده (= ماساده) یاد شده که اشتراکاتی در اجزا و جزئیات داستان، مانند تعداد کشته شدگان و پیشنهاد [[یهودیان]] مبنی بر کشتن [[زنان]] و [[فرزندان]] خویش، با داستان بنی قریظه دارد. در ساختن و پرورش این داستان بدین گونه، رقابت‌های قبیله‌ای میان [[اوس و خزرج]] نیز بی‌تأثیر نبوده است. ضمن آنکه [[شجاع]] نشان دادن یهودیان در این ماجرا و عدم [[تزلزل]] در [[دین]] خود حتی در صورت [[مشاهده]] [[مرگ]]، می‌تواند از برساخته‌های اخباریان [[یهودی]] [[تازه مسلمان]] باشد که در این زمینه مشغول فعالیت و [[نگارش]] بودند<ref>صادقی، پیامبر و یهود حجاز، ص۱۸۱.</ref>.
وجود حادثه‌ای شبیه حادثه [[کشتار]] بنی قریظه در [[تاریخ]] [[یهود]]، تردید در وقوع حادثه بدان گونه که سیره نویسان کهن ثبت کرده‌اند را افزایش می‌دهد و احتمال آمیخته شدن تاریخ قدیم یهود با تاریخ جدید آن را تقویت می‌کند؛ زیرا در تاریخ قدیم یهود، از حادثه قلعه مساده (= ماساده) یاد شده که اشتراکاتی در اجزا و جزئیات داستان، مانند تعداد کشته شدگان و پیشنهاد [[یهودیان]] مبنی بر کشتن [[زنان]] و [[فرزندان]] خویش، با داستان بنی قریظه دارد. در ساختن و پرورش این داستان بدین گونه، رقابت‌های قبیله‌ای میان [[اوس و خزرج]] نیز بی‌تأثیر نبوده است. ضمن آنکه [[شجاع]] نشان دادن یهودیان در این ماجرا و عدم [[تزلزل]] در [[دین]] خود حتی در صورت [[مشاهده]] [[مرگ]]، می‌تواند از برساخته‌های اخباریان [[یهودی]] [[تازه مسلمان]] باشد که در این زمینه مشغول فعالیت و [[نگارش]] بودند<ref>صادقی، پیامبر و یهود حجاز، ص۱۸۱.</ref>.<ref>[[رمضان محمدی|محمدی]]، [[منصور داداش‌نژاد|داداش‌نژاد]]، [[حسین حسینیان مقدم|حسینیان]]، [[تاریخ اسلام (کتاب)|تاریخ اسلام]] ص ۱۸۲.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۷۳٬۳۸۶

ویرایش