علت تأخیر ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۴ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۳:۵۹
، ۲۴ نوامبر ۲۰۲۲وظیفهٔ شمارهٔ ۳، بخش دوم
جز (جایگزینی متن - '↵::::::' به ' ') |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات پرسش | {{جعبه اطلاعات پرسش | ||
| موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]] | | موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]] | ||
| تصویر = 7626626268.jpg | | تصویر = 7626626268.jpg | ||
| نمایه وابسته = | | نمایه وابسته = | ||
| مدخل بالاتر = [[مهدویت]] / [[مقدمات ظهور امام مهدی]] / [[شرایط ظهور امام مهدی]] | | مدخل بالاتر = [[مهدویت]] / [[مقدمات ظهور امام مهدی]] / [[شرایط ظهور امام مهدی]] | ||
| مدخل اصلی = [[علت تأخیر ظهور امام مهدی]] | | مدخل اصلی = [[علت تأخیر ظهور امام مهدی]] | ||
| مدخل وابسته = | | مدخل وابسته = | ||
| | | تعداد پاسخ = ۷ | ||
}} | }} | ||
[[قیام]] و [[انقلاب جهانی حضرت مهدی]]{{ع}} چون در مقیاس جهانی است باید شرائط آن هم در این مقیاس باشد. بنابراین: | [[قیام]] و [[انقلاب جهانی حضرت مهدی]] {{ع}} چون در مقیاس جهانی است باید شرائط آن هم در این مقیاس باشد. بنابراین: | ||
'''اولاً:''' وجود [[یاران وفادار]] و [[یاران توانا|توانا]] و [[یاران قابل توجه|قابل توجه]] که [[قادر]] به ایفای [[مسئولیت]] در این سطح باشند. | '''اولاً:''' وجود [[یاران وفادار]] و [[یاران توانا|توانا]] و [[یاران قابل توجه|قابل توجه]] که [[قادر]] به ایفای [[مسئولیت]] در این سطح باشند. | ||
خط ۲۷: | خط ۲۴: | ||
* [[پیروزی]] هر [[انقلاب]] و یا هر فعالیت [[اجتماعی]] به یک [[سلسله]] شرایط و موقعیتهای [[عینی]] و خارجی بستگی دارد که بدون فراهم شدن آن شرایط هیچگونه انقلابی محقق نمیشود<ref>ر.ک: رجالی تهرانی، علیرضا، یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص ۱۶۳ تا ۱۶۵. </ref>. چنانکه چنین [[تغییر]] و یا [[پیروزی]] برای [[جامعه]] ای [[الهی]] هم متصور است. اما در جامعۀ [[الهی]] تحقق [[انقلاب]] و یا [[پیروزی]] به واسطۀ دو [[تغییر]] میسر میشود: تغییرات [[اجتماعی]] [[الهی]] و تغییرات عوامل خارجی. | * [[پیروزی]] هر [[انقلاب]] و یا هر فعالیت [[اجتماعی]] به یک [[سلسله]] شرایط و موقعیتهای [[عینی]] و خارجی بستگی دارد که بدون فراهم شدن آن شرایط هیچگونه انقلابی محقق نمیشود<ref>ر.ک: رجالی تهرانی، علیرضا، یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص ۱۶۳ تا ۱۶۵. </ref>. چنانکه چنین [[تغییر]] و یا [[پیروزی]] برای [[جامعه]] ای [[الهی]] هم متصور است. اما در جامعۀ [[الهی]] تحقق [[انقلاب]] و یا [[پیروزی]] به واسطۀ دو [[تغییر]] میسر میشود: تغییرات [[اجتماعی]] [[الهی]] و تغییرات عوامل خارجی. | ||
* می توان گفت این دو بخش در تشکیل یک [[حکومت الهی]] همانگونه که وجودشان لازم است اما کاملا مستقل و بی [[ارتباط]] از هم هستند، یعنی ممکن است برای ایجاد [[انقلاب]] [[الهی]]، [[زمین]]، تغییرات [[اجتماعی]] [[الهی]] وجود داشته باشد اما بخش دیگر آن یعنی عوامل خارجی وجود نداشته باشد، چنانکه [[انقلاب]] [[پیامبر]]، بعد از [[گذشت]] پنج قرن از [[جاهلیت]] [[مردم]] آن [[سرزمین]] حاصل شد، در حالی که زمینۀ [[الهی]] آن یعنی [[فترت]] [[آدمی]]، خیلی بیشتر نیاز به چنین [[پیامبری]] را [[احساس]] میکرد، ولی چون، عوامل خارجی مهیا نبود، این [[انقلاب]] بعد از [[گذشت]] پنج قرن محقق شد. [[انقلاب مهدوی]] هم بر همین اساس است، یعنی ایجاد چنین انقلابی علاوه بر اینکه احتیاج به تغییرات [[اجتماعی]] ـ [[الهی]] دارد، به تغییرات خارجی هم برای محقق شدنش [[نیازمند]] است<ref>ر.ک: [[سید محمد باقر صدر|صدر سید محمد باقر]]، [[بحوث حول المهدی (کتاب)|بحوث حول المهدی]]. </ref>. | * می توان گفت این دو بخش در تشکیل یک [[حکومت الهی]] همانگونه که وجودشان لازم است اما کاملا مستقل و بی [[ارتباط]] از هم هستند، یعنی ممکن است برای ایجاد [[انقلاب]] [[الهی]]، [[زمین]]، تغییرات [[اجتماعی]] [[الهی]] وجود داشته باشد اما بخش دیگر آن یعنی عوامل خارجی وجود نداشته باشد، چنانکه [[انقلاب]] [[پیامبر]]، بعد از [[گذشت]] پنج قرن از [[جاهلیت]] [[مردم]] آن [[سرزمین]] حاصل شد، در حالی که زمینۀ [[الهی]] آن یعنی [[فترت]] [[آدمی]]، خیلی بیشتر نیاز به چنین [[پیامبری]] را [[احساس]] میکرد، ولی چون، عوامل خارجی مهیا نبود، این [[انقلاب]] بعد از [[گذشت]] پنج قرن محقق شد. [[انقلاب مهدوی]] هم بر همین اساس است، یعنی ایجاد چنین انقلابی علاوه بر اینکه احتیاج به تغییرات [[اجتماعی]] ـ [[الهی]] دارد، به تغییرات خارجی هم برای محقق شدنش [[نیازمند]] است<ref>ر.ک: [[سید محمد باقر صدر|صدر سید محمد باقر]]، [[بحوث حول المهدی (کتاب)|بحوث حول المهدی]]. </ref>. | ||
=== عوامل تاخیر در [[ظهور امام زمان]]{{ع}} === | === عوامل تاخیر در [[ظهور امام زمان]] {{ع}} === | ||
* برخی از عوامل خارجی که موجب تاخیر در [[ظهور امام زمان]]{{ع}} شده است عبارتاند از: | * برخی از عوامل خارجی که موجب تاخیر در [[ظهور امام زمان]] {{ع}} شده است عبارتاند از: | ||
# '''عدم وجود [[یاوران]] کافی برای [[قیام]]''': از جمله عوامل خارجی که محقق نشدنش سبب تاخیر [[ظهور]] [[حضرت]] میشود عدم وجود [[یاوران]] کافی برای [[حمایت از امام عصر]]{{ع}} و [[قیام]] با شکوهش است. این نظریه برخلاف فرضیه فوق به هیچ عنوان به معنی عدم مقابله با [[ظلم و ستم]] در [[زمان غیبت]] نیست، بلکه به این معناست که امر [[ظهور]] زمانی محقق میشود که [[منتظران]] تمام تلاششان را انجام دهند تا در زمرۀ [[یاران امام]] قرار بگیرند<ref>ر.ک: [[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[انتظار پویا (کتاب)|انتظار پویا]]، ص ۲۶-۳۰؛ [[آفتاب مهر ج۱ (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۱، ص ۲۰۰-۲۰۱. </ref>. | # '''عدم وجود [[یاوران]] کافی برای [[قیام]]''': از جمله عوامل خارجی که محقق نشدنش سبب تاخیر [[ظهور]] [[حضرت]] میشود عدم وجود [[یاوران]] کافی برای [[حمایت از امام عصر]] {{ع}} و [[قیام]] با شکوهش است. این نظریه برخلاف فرضیه فوق به هیچ عنوان به معنی عدم مقابله با [[ظلم و ستم]] در [[زمان غیبت]] نیست، بلکه به این معناست که امر [[ظهور]] زمانی محقق میشود که [[منتظران]] تمام تلاششان را انجام دهند تا در زمرۀ [[یاران امام]] قرار بگیرند<ref>ر.ک: [[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[انتظار پویا (کتاب)|انتظار پویا]]، ص ۲۶-۳۰؛ [[آفتاب مهر ج۱ (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۱، ص ۲۰۰-۲۰۱. </ref>. | ||
# '''نبود تجهیزات پیشرفته''': عده ای معتقدند علت تاخیر [[قیام امام عصر]]{{ع}} به این خاطر است که با [[گذشت]] زمان، [[ابزار آلات جنگی]]، بسیار پیشرفته خواهد شد و این امر سبب میشود [[امام]] با سرعت بیشتری به هدفش که همان [[حکومت عدل جهانی]] است برسد زیرا [[مبارزه]] با [[سلاح]] پیشرفته کمک بسیاری برای [[نابودی دشمنان]] [[عدل]] و [[عدالت]] خواهد کرد. عده ای این نظریه را درست ندانسته و قائلند سلاحهای پیشرفتۀ مادی بدون وجود روحیۀ جهادی در مقابل [[دشمنان]] به هیچ وجه نمیتواند کمکی برای [[قیام امام عصر]]{{ع}} محسوب شود، چراکه در طول [[تاریخ]] کاخهای بزرگ مادی وجود داشتند که با اولین تلنگر فرور ریختند و این امر به این خاطر بود که محافظان این کاخها هیچ پشتوانۀ [[روحی]] برای [[حفظ]] این کاخها در وجودشان نمیدیدند<ref>ر.ک: [[سید محمد باقر صدر|صدر سید محمد باقر]]، [[بحوث حول المهدی (کتاب)|بحوث حول المهدی]].</ref>. | # '''نبود تجهیزات پیشرفته''': عده ای معتقدند علت تاخیر [[قیام امام عصر]] {{ع}} به این خاطر است که با [[گذشت]] زمان، [[ابزار آلات جنگی]]، بسیار پیشرفته خواهد شد و این امر سبب میشود [[امام]] با سرعت بیشتری به هدفش که همان [[حکومت عدل جهانی]] است برسد زیرا [[مبارزه]] با [[سلاح]] پیشرفته کمک بسیاری برای [[نابودی دشمنان]] [[عدل]] و [[عدالت]] خواهد کرد. عده ای این نظریه را درست ندانسته و قائلند سلاحهای پیشرفتۀ مادی بدون وجود روحیۀ جهادی در مقابل [[دشمنان]] به هیچ وجه نمیتواند کمکی برای [[قیام امام عصر]] {{ع}} محسوب شود، چراکه در طول [[تاریخ]] کاخهای بزرگ مادی وجود داشتند که با اولین تلنگر فرور ریختند و این امر به این خاطر بود که محافظان این کاخها هیچ پشتوانۀ [[روحی]] برای [[حفظ]] این کاخها در وجودشان نمیدیدند<ref>ر.ک: [[سید محمد باقر صدر|صدر سید محمد باقر]]، [[بحوث حول المهدی (کتاب)|بحوث حول المهدی]].</ref>. | ||
# '''تاخیر [[ظهور]] به سبب [[آزمایش]] [[بندگان]]''': عامل خارجی دیگری که سبب تاخیر امر [[ظهور]] میشود، [[ابتلاء]] و [[آزمایش]] [[منتظرین]] به وسیلۀ ابزار طبیعی است؛ چراکه [[ابتلاء]] و [[آزمایش]]، هرچند موجب تاخیر در امر [[ظهور]] میشود، ولی نقش بسیار مهمی در [[تکامل]] [[آدمی]] دارد. البته این ویژگی، بدین معنا نیست که در همۀ موارد نقش [[غیر طبیعی]] [[الهی]] وجود نداشته باشد، بلکه در مواردی براساس ایجاب شرایط، از راههای غیر عادی هم استفاده میشود؛ چنانکه در [[مبارزات]] انقلابی [[پیامبر]]، [[حصر]] [[مدینه]] به وسیلۀ [[کفار]] و [[دشمنان اسلام]] به واسطۀ گرد بادی شدید از هم پاشید<ref>ر.ک: [[سید محمد باقر صدر|صدر سید محمد باقر]]، [[بحوث حول المهدی (کتاب)|بحوث حول المهدی]]؛ [[علی رضا رجالی تهرانی|رجالی تهرانی، علی رضا]]، [[یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ص ۱۶۳ تا ۱۶۵.</ref>. | # '''تاخیر [[ظهور]] به سبب [[آزمایش]] [[بندگان]]''': عامل خارجی دیگری که سبب تاخیر امر [[ظهور]] میشود، [[ابتلاء]] و [[آزمایش]] [[منتظرین]] به وسیلۀ ابزار طبیعی است؛ چراکه [[ابتلاء]] و [[آزمایش]]، هرچند موجب تاخیر در امر [[ظهور]] میشود، ولی نقش بسیار مهمی در [[تکامل]] [[آدمی]] دارد. البته این ویژگی، بدین معنا نیست که در همۀ موارد نقش [[غیر طبیعی]] [[الهی]] وجود نداشته باشد، بلکه در مواردی براساس ایجاب شرایط، از راههای غیر عادی هم استفاده میشود؛ چنانکه در [[مبارزات]] انقلابی [[پیامبر]]، [[حصر]] [[مدینه]] به وسیلۀ [[کفار]] و [[دشمنان اسلام]] به واسطۀ گرد بادی شدید از هم پاشید<ref>ر.ک: [[سید محمد باقر صدر|صدر سید محمد باقر]]، [[بحوث حول المهدی (کتاب)|بحوث حول المهدی]]؛ [[علی رضا رجالی تهرانی|رجالی تهرانی، علی رضا]]، [[یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ص ۱۶۳ تا ۱۶۵.</ref>. | ||
# '''نشاختن مفهوم [[عدل]]''': از جمله عواملی که سبب تاخیر امر [[ظهور]] میشود نشناختن مفهوم [[عدل]] توسط [[مردم]] است، چراکه این نشاختن سبب میشود [[مردم]]، از [[جان]] و [[دل]]، [[منتظر]] [[عدالت]] گر واقعی نباشند<ref>ر.ک: [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۴۱۶. </ref>؛ در واقع در یک بیان کلی میتوان گفت، عموم [[مردم]] و [[جامعۀ بشری]] باید به درجهای از [[معرفت]] برسند که متوجه شوند تمام حکومتهای ساختگی [[بشر]] غیر عادلانه است و نمیتواند، [[سعادت]] و [[عدالت]] واقعی را به [[بشر]] هدیه دهند<ref>ر.ک: [[آفتاب مهر ج۱ (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۱، ص ۲۰۰-۲۰۱. </ref>. | # '''نشاختن مفهوم [[عدل]]''': از جمله عواملی که سبب تاخیر امر [[ظهور]] میشود نشناختن مفهوم [[عدل]] توسط [[مردم]] است، چراکه این نشاختن سبب میشود [[مردم]]، از [[جان]] و [[دل]]، [[منتظر]] [[عدالت]] گر واقعی نباشند<ref>ر.ک: [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۴۱۶. </ref>؛ در واقع در یک بیان کلی میتوان گفت، عموم [[مردم]] و [[جامعۀ بشری]] باید به درجهای از [[معرفت]] برسند که متوجه شوند تمام حکومتهای ساختگی [[بشر]] غیر عادلانه است و نمیتواند، [[سعادت]] و [[عدالت]] واقعی را به [[بشر]] هدیه دهند<ref>ر.ک: [[آفتاب مهر ج۱ (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۱، ص ۲۰۰-۲۰۱. </ref>. | ||
# '''فراهم نشدن زمینۀ [[فرهنگی]]''': یکی دیگر از عواملی که سبب تاخیر [[فرج]] [[امام عصر]] میشود، فراهم نشدن زمینۀ [[فرهنگی]] در سطح جهانی است به عبارتی میتوان گفت یکی از مهمترین عوامل مؤثر [[انسانی]] در رخداد این [[قیام]]، [[آمادگی فکری]] همۀ [[اقوام]] و [[ملل]] [[انسانی]] دربارۀ [[مدیریت]] [[جهان]] به وسیلۀ [[انسان کامل]] است چراکه [[قیام مهدوی]] یک [[قیام جهانی]] است و تا زمانی که این امر (ایجاد زمینۀ [[فرهنگی]]) محقق نشود، [[قیام امام عصر]]{{ع}} تا حصول این [[آمادگی]] به تأخیر میافتد<ref>ر.ک: [[محمد باقریزاده اشعری|باقریزاده اشعری، محمد]]، [[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]، ص۱۲۹، ۱۳۰؛ [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۴۱۶.</ref>. | # '''فراهم نشدن زمینۀ [[فرهنگی]]''': یکی دیگر از عواملی که سبب تاخیر [[فرج]] [[امام عصر]] میشود، فراهم نشدن زمینۀ [[فرهنگی]] در سطح جهانی است به عبارتی میتوان گفت یکی از مهمترین عوامل مؤثر [[انسانی]] در رخداد این [[قیام]]، [[آمادگی فکری]] همۀ [[اقوام]] و [[ملل]] [[انسانی]] دربارۀ [[مدیریت]] [[جهان]] به وسیلۀ [[انسان کامل]] است چراکه [[قیام مهدوی]] یک [[قیام جهانی]] است و تا زمانی که این امر (ایجاد زمینۀ [[فرهنگی]]) محقق نشود، [[قیام امام عصر]] {{ع}} تا حصول این [[آمادگی]] به تأخیر میافتد<ref>ر.ک: [[محمد باقریزاده اشعری|باقریزاده اشعری، محمد]]، [[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]، ص۱۲۹، ۱۳۰؛ [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۴۱۶.</ref>. | ||
# '''عدم انجام [[تکالیف فردی]] و [[اجتماعی]]''': عامل دیگر تاخیر [[ظهور]]، انجام ندادن [[تکالیف فردی]] و [[اجتماعی]] [[منتظرین]] در [[زمان غیبت]] است، درواقع انجام ندادن [[تکالیف فردی]] و [[اجتماعی]] [[منتظرین]] در [[زمان غیبت]] به معنای آماده نبودن آنان در امر [[ظهور امام عصر]]{{ع}} است. ایجاد چنین [[آمادگی]] نه تنها سبب امر [[ظهور]] میشود بلکه فضیلتی دارد که [[امام سجاد]]{{ع}} در وصف آن میفرماید: «مردمی که در [[زمان غیبت]] [[مهدی]] به سر میبرند و [[معتقد به امامت]] وی هستند و خود را آماده [[ظهور]] او کردهاند، بهتر و شایستهتر از [[مردم]] هر زمان دیگرند»<ref>{{متن حدیث|إِنَّ أَهْلَ زَمَانِ غَیْبَتِهِ الْقَائِلُونَ بِإِمَامَتِهِ الْمُنْتَظِرُونَ لِظُهُورِهِ أَفْضَلُ أَهْلِ کُلِّ زَمَانٍ}}؛ بحار الانوار، ج ۵۲ باب فضل انتظار الفرج و فضل الشیعه فی زمان الغیبه، ص۱۲۲.</ref><ref>ر.ک: پژوهشگران مؤسسه آینده روشن؛ [[مهدویت پرسشها و پاسخها (کتاب)|مهدویت پرسشها و پاسخها]]، ص ۱۷۶؛ [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۴۱۶.</ref> | # '''عدم انجام [[تکالیف فردی]] و [[اجتماعی]]''': عامل دیگر تاخیر [[ظهور]]، انجام ندادن [[تکالیف فردی]] و [[اجتماعی]] [[منتظرین]] در [[زمان غیبت]] است، درواقع انجام ندادن [[تکالیف فردی]] و [[اجتماعی]] [[منتظرین]] در [[زمان غیبت]] به معنای آماده نبودن آنان در امر [[ظهور امام عصر]] {{ع}} است. ایجاد چنین [[آمادگی]] نه تنها سبب امر [[ظهور]] میشود بلکه فضیلتی دارد که [[امام سجاد]] {{ع}} در وصف آن میفرماید: «مردمی که در [[زمان غیبت]] [[مهدی]] به سر میبرند و [[معتقد به امامت]] وی هستند و خود را آماده [[ظهور]] او کردهاند، بهتر و شایستهتر از [[مردم]] هر زمان دیگرند»<ref>{{متن حدیث|إِنَّ أَهْلَ زَمَانِ غَیْبَتِهِ الْقَائِلُونَ بِإِمَامَتِهِ الْمُنْتَظِرُونَ لِظُهُورِهِ أَفْضَلُ أَهْلِ کُلِّ زَمَانٍ}}؛ بحار الانوار، ج ۵۲ باب فضل انتظار الفرج و فضل الشیعه فی زمان الغیبه، ص۱۲۲.</ref><ref>ر.ک: پژوهشگران مؤسسه آینده روشن؛ [[مهدویت پرسشها و پاسخها (کتاب)|مهدویت پرسشها و پاسخها]]، ص ۱۷۶؛ [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۴۱۶.</ref> | ||
# '''تجربه [[اجتماعی]]، [[مدنی]]، [[سیاسی]]، [[انسان]] ها''': یکی از مهترین عواملی که سبب تاخیر امر [[ظهور]] میشود تجربۀ [[اجتماعی]]، [[مدنی]] و [[سیاسی]] [[انسان]] هاست، چراکه [[قیام امام زمان]]، یک [[قیام جهانی]] است و حصول چنین قیامی لازمهاش فقط داشتن یک [[رهبر شایسته]] نیست، بلکه این امر [[عظیم]] [[نیازمند]] محیط جهانی مساعد است و این مساعدسازی جهانی زمانی شکل میگیرد که [[احساس]] نابودی مداوم در [[انسان]] متمدّن ایجاد شود و این امر موجب انگیزۀ اساسی، برای [[پذیرش]] [[رسالت]] [[عدالت]] خواه [[مهدوی]] است و این [[انگیزه]] و [[احساس]] تنها با تجربههای [[اجتماعی]]، [[مدنی]] و [[سیاسی]] [[انسانها]] شکل میگیرد<ref>ر.ک: [[سید محمد باقر صدر|صدر سید محمد باقر]]، [[بحوث حول المهدی (کتاب)|بحوث حول المهدی]]؛ [[علی رضا رجالی تهرانی|رجالی تهرانی، علی رضا]]، [[یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ص ۱۶۳ تا ۱۶۵ </ref>. | # '''تجربه [[اجتماعی]]، [[مدنی]]، [[سیاسی]]، [[انسان]] ها''': یکی از مهترین عواملی که سبب تاخیر امر [[ظهور]] میشود تجربۀ [[اجتماعی]]، [[مدنی]] و [[سیاسی]] [[انسان]] هاست، چراکه [[قیام امام زمان]]، یک [[قیام جهانی]] است و حصول چنین قیامی لازمهاش فقط داشتن یک [[رهبر شایسته]] نیست، بلکه این امر [[عظیم]] [[نیازمند]] محیط جهانی مساعد است و این مساعدسازی جهانی زمانی شکل میگیرد که [[احساس]] نابودی مداوم در [[انسان]] متمدّن ایجاد شود و این امر موجب انگیزۀ اساسی، برای [[پذیرش]] [[رسالت]] [[عدالت]] خواه [[مهدوی]] است و این [[انگیزه]] و [[احساس]] تنها با تجربههای [[اجتماعی]]، [[مدنی]] و [[سیاسی]] [[انسانها]] شکل میگیرد<ref>ر.ک: [[سید محمد باقر صدر|صدر سید محمد باقر]]، [[بحوث حول المهدی (کتاب)|بحوث حول المهدی]]؛ [[علی رضا رجالی تهرانی|رجالی تهرانی، علی رضا]]، [[یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ص ۱۶۳ تا ۱۶۵ </ref>. | ||
خط ۴۱: | خط ۳۸: | ||
# پرشدن [[زمین]] از ظلم و [[جور]]، به معنای نابودی [[توحید]] و [[عدل]] در [[زمین]] یا باقی نماندن مکانی برای [[پرستش]] [[خداوند]] است و این امر خلاف [[سنتهای الهی]] است<ref>ر.ک: [[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[انتظار پویا (کتاب)|انتظار پویا]]، ص ۲۶-۳۰.</ref>. | # پرشدن [[زمین]] از ظلم و [[جور]]، به معنای نابودی [[توحید]] و [[عدل]] در [[زمین]] یا باقی نماندن مکانی برای [[پرستش]] [[خداوند]] است و این امر خلاف [[سنتهای الهی]] است<ref>ر.ک: [[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[انتظار پویا (کتاب)|انتظار پویا]]، ص ۲۶-۳۰.</ref>. | ||
# [[ظلم]] و ستمی که امروزه در گسترۀ عظیمی از [[زمین]] بر [[مستضعفان]] و بینوایان میرود و تهاجم وسیعی که علیه [[ارزشهای الهی]] میشود، شاید در [[تاریخ]] کمنظیر باشد چنانکه شکنجههای وحشیانهای که بر [[مسلمانان]] در زندانهای [[اسرائیل]] [[اعمال]] میشود، از محدودۀ بیان بیرون است، در حالی که چنین [[ظلم]] و شکنجههایی بسیار وحشتناکتر و فراتر از پرشدن [[زمین]] از [[ظلم]] و [[جور]] است<ref>ر.ک: [[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[انتظار پویا (کتاب)|انتظار پویا]]، ص ۲۶-۳۰.</ref>. | # [[ظلم]] و ستمی که امروزه در گسترۀ عظیمی از [[زمین]] بر [[مستضعفان]] و بینوایان میرود و تهاجم وسیعی که علیه [[ارزشهای الهی]] میشود، شاید در [[تاریخ]] کمنظیر باشد چنانکه شکنجههای وحشیانهای که بر [[مسلمانان]] در زندانهای [[اسرائیل]] [[اعمال]] میشود، از محدودۀ بیان بیرون است، در حالی که چنین [[ظلم]] و شکنجههایی بسیار وحشتناکتر و فراتر از پرشدن [[زمین]] از [[ظلم]] و [[جور]] است<ref>ر.ک: [[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[انتظار پویا (کتاب)|انتظار پویا]]، ص ۲۶-۳۰.</ref>. | ||
# در [[روایات]] آمده است [[امام عصر]]{{ع}} [[زمین]] را از [[عدل و داد]] پر میکند، همانگونه که [[زمین]]، از [[ظلم و ستم]] پر شده بود، تعبیر به معنای این نیست که باید در [[زمین]] [[ظلم و ستم]] فراوان شود تا [[فرج]] اما عصر محقق شود، بلکه این تعبیر به این معناست که [[امام]] به وسیلۀ [[مبارزه با ظلم]] و [[ستم]]، همانگونه که [[زمین]] از [[ظلم و جور]] پرشده بود آن را از [[عدل و داد]] لبریز میکند، چنانکه [[روایت]]: {{متن حدیث|یَخْرُجُ عَلَی حِینِ غَفْلَةٍ مِنَ النَّاسِ وَ إِمَاتَةٍ مِنَ الْحَقِّ وَ إِظْهَارٍ مِنَ الْجَوْرِ وَ اللَّهِ لَوْ لَمْ یَخْرُجْ لَضُرِبَ عُنُقُهُ یَفْرَحُ لِخُرُوجِهِ أَهْلُ السَّمَاءِ وَ سُکَّانُهَا یَمْلَأُ الْأَرْضَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً}}<ref>بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۱۲۰. </ref>، ثابت کنندۀ همین مطلب است<ref>ر.ک: [[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[انتظار پویا (کتاب)|انتظار پویا]]، ص ۲۶-۳۰ </ref>. | # در [[روایات]] آمده است [[امام عصر]] {{ع}} [[زمین]] را از [[عدل و داد]] پر میکند، همانگونه که [[زمین]]، از [[ظلم و ستم]] پر شده بود، تعبیر به معنای این نیست که باید در [[زمین]] [[ظلم و ستم]] فراوان شود تا [[فرج]] اما عصر محقق شود، بلکه این تعبیر به این معناست که [[امام]] به وسیلۀ [[مبارزه با ظلم]] و [[ستم]]، همانگونه که [[زمین]] از [[ظلم و جور]] پرشده بود آن را از [[عدل و داد]] لبریز میکند، چنانکه [[روایت]]: {{متن حدیث|یَخْرُجُ عَلَی حِینِ غَفْلَةٍ مِنَ النَّاسِ وَ إِمَاتَةٍ مِنَ الْحَقِّ وَ إِظْهَارٍ مِنَ الْجَوْرِ وَ اللَّهِ لَوْ لَمْ یَخْرُجْ لَضُرِبَ عُنُقُهُ یَفْرَحُ لِخُرُوجِهِ أَهْلُ السَّمَاءِ وَ سُکَّانُهَا یَمْلَأُ الْأَرْضَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً}}<ref>بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۱۲۰. </ref>، ثابت کنندۀ همین مطلب است<ref>ر.ک: [[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[انتظار پویا (کتاب)|انتظار پویا]]، ص ۲۶-۳۰ </ref>. | ||
=== نتیجه گیری === | === نتیجه گیری === | ||
* بنابراین باید توجه داشت همانگونه که در [[دوران غیبت امام عصر]]{{ع}} آماده بودن [[فترت]] [[آدمی]] برای [[ظهور امام]] نقش اساسی و مهمی دارد همانطور هم نبودن عوامل خارجی مانند: خلاء [[یاوران]] [[حقیقی]] برای [[قیام امام]]؛ نفهمیدن مفهوم [[عدل]]، [[عدالت]] توسط [[انسان]] ها؛ انجام ندادن [[تکالیف فردی]]، [[اجتماعی]]، [[منتظرین]]، میتواند سبب تاخیر [[ظهور]] [[حضرت]] شود<ref>ر.ک: پژوهشگران مؤسسه آینده روشن؛ [[مهدویت پرسشها و پاسخها (کتاب)|مهدویت پرسشها و پاسخها]]، ص ۱۷۶؛ [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۴۱۶؛ ر.ک: [[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[انتظار پویا (کتاب)|انتظار پویا]]، ص ۲۶-۳۰؛ [[آفتاب مهر ج۱ (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۱، ص ۲۰۰-۲۰۱.</ref>. | * بنابراین باید توجه داشت همانگونه که در [[دوران غیبت امام عصر]] {{ع}} آماده بودن [[فترت]] [[آدمی]] برای [[ظهور امام]] نقش اساسی و مهمی دارد همانطور هم نبودن عوامل خارجی مانند: خلاء [[یاوران]] [[حقیقی]] برای [[قیام امام]]؛ نفهمیدن مفهوم [[عدل]]، [[عدالت]] توسط [[انسان]] ها؛ انجام ندادن [[تکالیف فردی]]، [[اجتماعی]]، [[منتظرین]]، میتواند سبب تاخیر [[ظهور]] [[حضرت]] شود<ref>ر.ک: پژوهشگران مؤسسه آینده روشن؛ [[مهدویت پرسشها و پاسخها (کتاب)|مهدویت پرسشها و پاسخها]]، ص ۱۷۶؛ [[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۴۱۶؛ ر.ک: [[محمد مهدی آصفی|آصفی، محمد مهدی]]، [[انتظار پویا (کتاب)|انتظار پویا]]، ص ۲۶-۳۰؛ [[آفتاب مهر ج۱ (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۱، ص ۲۰۰-۲۰۱.</ref>. | ||
== پاسخها و دیدگاههای متفرقه == | == پاسخها و دیدگاههای متفرقه == | ||
خط ۵۳: | خط ۵۰: | ||
[[آیت الله]] '''[[سید محمد باقر صدر]]'''، در کتاب ''«[[رهبری بر فراز قرون (کتاب)|رهبری بر فراز قرون]]»'' در اینباره گفته است: | [[آیت الله]] '''[[سید محمد باقر صدر]]'''، در کتاب ''«[[رهبری بر فراز قرون (کتاب)|رهبری بر فراز قرون]]»'' در اینباره گفته است: | ||
«جواب این است که هرکاری برای تغییر ساختار [[جامعه]] به وقوع پیوندد؛ موفقیت آن بستگی به یک سلسله شرایط و زمینههای خارجی دارد و تا همه آن شرایط کاملا تحقق نیابد امکان رسیدن به [[هدف]] وجود ندارد. البته آن تغییرات اجتماعی که سرچشمهای الهی دارد از نظر [[پیام]]، ربطی به عوامل خارجی<ref>علىرغم اینکه شهید صدر، در اینجا به عوامل خارجى و نقش آن در پیروزى انقلابها، اهمیت میدهد- که درکى عمیق از عوامل اجتماعى و روانى است- ولى ایشان نظریه جدیدى درباره فهم تغییرات اجتماعى که از ناحیه رسالتهاى آسمانى پدیدار میگردد، عرضه داشته است که از جهت رسالت و پیام، قانون خاص خود را دارد و از جهت موفقیت در اجرا وابسته به عوامل خارجى است. مقصود از عوامل خارجى، حالت سیاسى و اجتماعى مردم، واقعیتهاى بینالمللى و توانایىهاى مردم در بهرهورى از امکانات ذاتى و استعدادهاى روحى است.</ref> ندارد؛ زیرا پیامی که زیربنای این تغییرات است، الهی و آسمانی است و شرایط خارجی در آن مؤثر نیست ولی از جنبه اجرایی به شرایط بیرونی متکی است و موفقیت و زمان انجام آن بستگی به آن دارد و درست به همین جهت بوده است که [[آسمان]] در [[انتظار]] ماند تا پنج قرن از [[جاهلیت]] بگذرد و آن وقت آخرین [[پیام]] خود را به واسطه [[پیامبر خاتم|حضرت محمد]]{{صل}}، فرستاد؛ و با آنکه [[جهان]] در [[دوران فترت]] [[نیاز]] شدید به [[پیامبر]] داشت ولی به خاطر وابستگی اجرایی به شرایط خارجی در آن تأخیر شد. این عوامل خارجی که اجرای [[اصلاحات]] بدان [[نیاز]] دارد برخی عبارت است از فضای مناسب و جو عمومی برای تغییرات مورد نظر و برخی جزئیات است که جنبش انقلابی در پیچ و خمهای باریک آن را میطلبد. | «جواب این است که هرکاری برای تغییر ساختار [[جامعه]] به وقوع پیوندد؛ موفقیت آن بستگی به یک سلسله شرایط و زمینههای خارجی دارد و تا همه آن شرایط کاملا تحقق نیابد امکان رسیدن به [[هدف]] وجود ندارد. البته آن تغییرات اجتماعی که سرچشمهای الهی دارد از نظر [[پیام]]، ربطی به عوامل خارجی<ref>علىرغم اینکه شهید صدر، در اینجا به عوامل خارجى و نقش آن در پیروزى انقلابها، اهمیت میدهد- که درکى عمیق از عوامل اجتماعى و روانى است- ولى ایشان نظریه جدیدى درباره فهم تغییرات اجتماعى که از ناحیه رسالتهاى آسمانى پدیدار میگردد، عرضه داشته است که از جهت رسالت و پیام، قانون خاص خود را دارد و از جهت موفقیت در اجرا وابسته به عوامل خارجى است. مقصود از عوامل خارجى، حالت سیاسى و اجتماعى مردم، واقعیتهاى بینالمللى و توانایىهاى مردم در بهرهورى از امکانات ذاتى و استعدادهاى روحى است.</ref> ندارد؛ زیرا پیامی که زیربنای این تغییرات است، الهی و آسمانی است و شرایط خارجی در آن مؤثر نیست ولی از جنبه اجرایی به شرایط بیرونی متکی است و موفقیت و زمان انجام آن بستگی به آن دارد و درست به همین جهت بوده است که [[آسمان]] در [[انتظار]] ماند تا پنج قرن از [[جاهلیت]] بگذرد و آن وقت آخرین [[پیام]] خود را به واسطه [[پیامبر خاتم|حضرت محمد]] {{صل}}، فرستاد؛ و با آنکه [[جهان]] در [[دوران فترت]] [[نیاز]] شدید به [[پیامبر]] داشت ولی به خاطر وابستگی اجرایی به شرایط خارجی در آن تأخیر شد. این عوامل خارجی که اجرای [[اصلاحات]] بدان [[نیاز]] دارد برخی عبارت است از فضای مناسب و جو عمومی برای تغییرات مورد نظر و برخی جزئیات است که جنبش انقلابی در پیچ و خمهای باریک آن را میطلبد. | ||
برای نمونه، انقلابی که "لنین" در روسیه با موفقیت رهبری کرد به عامل مهمی مانند [[جنگ]] جهانی اول و [[سست]] شدن پایه امپراطوری تزار وابسته بود که در ایجاد فضای مناسب برای [[انقلاب]] سهم بسزایی داشت و عوامل جزئی و محدود دیگری نیز در آن مؤثر بود مانند اینکه لنین توانست به [[سلامت]] وارد روسیه شود و [[انقلاب]] را رهبری کند که اگر هر حادثهای باعث تأخیر ورود او شده بود؛ احتمال داشت [[انقلاب]] نتواند به این سرعت [[حاکم]] شود. آری، [[سنت]] تغییرناپذیر الهی بر این است که [[اجرا]] و ایجاد تغییرات اصلاحی بستگی به عوامل خارجی، فضای مناسب و جو عمومی داشته باشد و به همین جهت بوده است که [[اسلام]] پس از یک دوره طولانی و پس از چندین قرن، [[ظهور]] کرد. | برای نمونه، انقلابی که "لنین" در روسیه با موفقیت رهبری کرد به عامل مهمی مانند [[جنگ]] جهانی اول و [[سست]] شدن پایه امپراطوری تزار وابسته بود که در ایجاد فضای مناسب برای [[انقلاب]] سهم بسزایی داشت و عوامل جزئی و محدود دیگری نیز در آن مؤثر بود مانند اینکه لنین توانست به [[سلامت]] وارد روسیه شود و [[انقلاب]] را رهبری کند که اگر هر حادثهای باعث تأخیر ورود او شده بود؛ احتمال داشت [[انقلاب]] نتواند به این سرعت [[حاکم]] شود. آری، [[سنت]] تغییرناپذیر الهی بر این است که [[اجرا]] و ایجاد تغییرات اصلاحی بستگی به عوامل خارجی، فضای مناسب و جو عمومی داشته باشد و به همین جهت بوده است که [[اسلام]] پس از یک دوره طولانی و پس از چندین قرن، [[ظهور]] کرد. | ||
پس با اینکه خدای بزرگ، توانایی دارد همه مشکلات و همه [[سختیها]] را برای پیامرسانیهای آسمانی، هموار و بهوسیله [[اعجاز]] فضای مناسب ایجاد کند، این روش را [[انتخاب]] نکرده است؛ زیرا [[امتحان]] و [[ابتلا]] و رنجی که مایه [[تکامل انسان]] میشود در صورتی تحقق مییابد که تحولات، طبیعی و مطابق با شرایط خارجی باشد. البته این [[مانع]] نیست که [[خداوند]] در برخی جزئیات دخالت کند، جزئیاتی که در اصل فضای مناسب مؤثر نیست ولی گاهی برای ایجاد تحرک لازم است؛ مانند کمکها و توجهات غیبی که [[خداوند]] در لحظههای حساس و بسیار دشوار به اولیای خود میکند چنانکه: [[آتش]] [[نمرود]] برای [[ابراهیم]] گلستان میشود<ref>اشاره به کلام خداست که میفرماید: {{متن قرآن| قَالُوا حَرِّقُوهُ وَانصُرُوا آلِهَتَکُمْ إِن کُنتُمْ فَاعِلِینَ قُلْنَا یَا نَارُ کُونِی بَرْدًا وَسَلامًا عَلَى إِبْرَاهِیمَ وَأَرَادُوا بِهِ کَیْدًا فَجَعَلْنَاهُمُ الأَخْسَرِینَ }}؛ اگر میخواهید کارى بکنید، بسوزانیدش و خدایان خود را نصرت دهید گفتیم: اى آتش، بر ابراهیم خنک و سلامت باش.(سوره انبیا(۲۱)، آیه ۶۸- ۷۰).</ref> و دست آن یهودی پیمانشکن که [[شمشیر]] بر روی [[پیامبر]] کشید از حرکت میافتد<ref>ر. ک: ابن کثیر الدمشقى، تفسیر القرآن العظیم، ج ۲، ص ۳۳؛ المجلسى، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۱۸، باب معجزات [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}}، ص ۴۷، ۵۲، ۶۰ و ۷۵.</ref> و یا تندباد شدیدی که چادرهای [[کافران]] و [[مشرکان]] را زمانی که در [[جنگ خندق]]، [[مدینه]] را در محاصره داشتند از ریشه درمیآورد و [[ترس]] و [[وحشت]] را در دلهای آنان میافکند.<ref>ر. ک: الطبرى، ابو جعفر، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، ج ۲، ص ۲۴۴، حوادث سال پنجم هجرى.</ref> ولی همه اینها از جزئیات فراتر نمیرود و در زمانی که زمینه و شرایط برای [[اصلاحات]] عمومی کاملا آماده است کمکهای فوریتی، صورت طبیعی به خود میگیرد و با واقعیتهای خارجی مطابقت میکند. | پس با اینکه خدای بزرگ، توانایی دارد همه مشکلات و همه [[سختیها]] را برای پیامرسانیهای آسمانی، هموار و بهوسیله [[اعجاز]] فضای مناسب ایجاد کند، این روش را [[انتخاب]] نکرده است؛ زیرا [[امتحان]] و [[ابتلا]] و رنجی که مایه [[تکامل انسان]] میشود در صورتی تحقق مییابد که تحولات، طبیعی و مطابق با شرایط خارجی باشد. البته این [[مانع]] نیست که [[خداوند]] در برخی جزئیات دخالت کند، جزئیاتی که در اصل فضای مناسب مؤثر نیست ولی گاهی برای ایجاد تحرک لازم است؛ مانند کمکها و توجهات غیبی که [[خداوند]] در لحظههای حساس و بسیار دشوار به اولیای خود میکند چنانکه: [[آتش]] [[نمرود]] برای [[ابراهیم]] گلستان میشود<ref>اشاره به کلام خداست که میفرماید: {{متن قرآن| قَالُوا حَرِّقُوهُ وَانصُرُوا آلِهَتَکُمْ إِن کُنتُمْ فَاعِلِینَ قُلْنَا یَا نَارُ کُونِی بَرْدًا وَسَلامًا عَلَى إِبْرَاهِیمَ وَأَرَادُوا بِهِ کَیْدًا فَجَعَلْنَاهُمُ الأَخْسَرِینَ }}؛ اگر میخواهید کارى بکنید، بسوزانیدش و خدایان خود را نصرت دهید گفتیم: اى آتش، بر ابراهیم خنک و سلامت باش.(سوره انبیا(۲۱)، آیه ۶۸- ۷۰).</ref> و دست آن یهودی پیمانشکن که [[شمشیر]] بر روی [[پیامبر]] کشید از حرکت میافتد<ref>ر. ک: ابن کثیر الدمشقى، تفسیر القرآن العظیم، ج ۲، ص ۳۳؛ المجلسى، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۱۸، باب معجزات [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}}، ص ۴۷، ۵۲، ۶۰ و ۷۵.</ref> و یا تندباد شدیدی که چادرهای [[کافران]] و [[مشرکان]] را زمانی که در [[جنگ خندق]]، [[مدینه]] را در محاصره داشتند از ریشه درمیآورد و [[ترس]] و [[وحشت]] را در دلهای آنان میافکند.<ref>ر. ک: الطبرى، ابو جعفر، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، ج ۲، ص ۲۴۴، حوادث سال پنجم هجرى.</ref> ولی همه اینها از جزئیات فراتر نمیرود و در زمانی که زمینه و شرایط برای [[اصلاحات]] عمومی کاملا آماده است کمکهای فوریتی، صورت طبیعی به خود میگیرد و با واقعیتهای خارجی مطابقت میکند. | ||
ما موقعیت [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}}، را با این دید بررسی میکنیم تا دریابیم که [[انقلاب]] او از نظر [[اجرا]] همانند همه [[انقلابها]] به زمینههای عینی و خارجی بستگی دارد و بایستی فضای مناسب موجود باشد. از اینرو طبیعی است که [[منتظر]] آن شرایط باشیم و همه میدانند که [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} کارش محدود به یک منطقه و یک بخش از [[جهان]] نیست و رسالتی که از جانب [[خداوند]] بزرگ بر دوش او گذاشته شده، جهانی است و بایستی همه [[بشریت]] را از تاریکی [[ستم]] به روشنایی [[عدل]]، رهنمون گردد.<ref>چنانکه حدیث شریف نبوى تصریح میکند: {{متن حدیث|لَوْ لَمْ يَبْقَ مِنَ الدُّنْيَا إِلَّا يَوْمٌ وَاحِدٌ لَطَوَّلَ اللَّهُ ذَلِكَ الْيَوْمَ حَتَّى يَخْرُجَ فِيهِ فَيَمْلَأَ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً»}}؛ اگر از دنیا یک روز بیشتر باقى نمانده باشد خداوند آن روز را آنقدر طولانى میسازد تا مردى از من- را یا از اهل بیت من- مبعوث کند که زمین را پر از عدل و داد کند پس از آنکه پر از ظلم و ستم شده باشد.(ناصف، منصور على، همان، ج ۵، ص ۳۶۰.)</ref> برای اجرای چنین تحول بزرگی تنها وجود [[رهبر]] [[صالح]] کافی نیست وگرنه در همان زمان [[پیامبر]] این شرط وجود داشت. پس این تحول بزرگ، فضای مناسب جهانی میطلبد که همه زمینههای خارجی لازم برای [[انقلاب]] عمومی در آن وجود داشته باشد. | ما موقعیت [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}}، را با این دید بررسی میکنیم تا دریابیم که [[انقلاب]] او از نظر [[اجرا]] همانند همه [[انقلابها]] به زمینههای عینی و خارجی بستگی دارد و بایستی فضای مناسب موجود باشد. از اینرو طبیعی است که [[منتظر]] آن شرایط باشیم و همه میدانند که [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} کارش محدود به یک منطقه و یک بخش از [[جهان]] نیست و رسالتی که از جانب [[خداوند]] بزرگ بر دوش او گذاشته شده، جهانی است و بایستی همه [[بشریت]] را از تاریکی [[ستم]] به روشنایی [[عدل]]، رهنمون گردد.<ref>چنانکه حدیث شریف نبوى تصریح میکند: {{متن حدیث|لَوْ لَمْ يَبْقَ مِنَ الدُّنْيَا إِلَّا يَوْمٌ وَاحِدٌ لَطَوَّلَ اللَّهُ ذَلِكَ الْيَوْمَ حَتَّى يَخْرُجَ فِيهِ فَيَمْلَأَ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً»}}؛ اگر از دنیا یک روز بیشتر باقى نمانده باشد خداوند آن روز را آنقدر طولانى میسازد تا مردى از من- را یا از اهل بیت من- مبعوث کند که زمین را پر از عدل و داد کند پس از آنکه پر از ظلم و ستم شده باشد.(ناصف، منصور على، همان، ج ۵، ص ۳۶۰.)</ref> برای اجرای چنین تحول بزرگی تنها وجود [[رهبر]] [[صالح]] کافی نیست وگرنه در همان زمان [[پیامبر]] این شرط وجود داشت. پس این تحول بزرگ، فضای مناسب جهانی میطلبد که همه زمینههای خارجی لازم برای [[انقلاب]] عمومی در آن وجود داشته باشد. | ||
عامل اساسی در ایجاد این فضای مناسب و پذیرش [[پیام]] جدید [[عدالت]] از طرف [[مردم]] همانا احساس پوکی و پوچی است که [[انسان]] متمدن آن روز خواهد کرد و منشأ این احساس، تجربههای مختلف بشری از تمدن است؛ تمدنی که جنبههای منفی آن پشت او را [[خم]] میکند و به آنجا میرسد که میفهمد شدیدا [[نیاز]] به [[کمک]] دارد و از عمق [[جان]]، توجه خود را به [[عالم غیب]] یا منبعی مجهول، معطوف میدارد. | عامل اساسی در ایجاد این فضای مناسب و پذیرش [[پیام]] جدید [[عدالت]] از طرف [[مردم]] همانا احساس پوکی و پوچی است که [[انسان]] متمدن آن روز خواهد کرد و منشأ این احساس، تجربههای مختلف بشری از تمدن است؛ تمدنی که جنبههای منفی آن پشت او را [[خم]] میکند و به آنجا میرسد که میفهمد شدیدا [[نیاز]] به [[کمک]] دارد و از عمق [[جان]]، توجه خود را به [[عالم غیب]] یا منبعی مجهول، معطوف میدارد. | ||
خط ۶۵: | خط ۶۲: | ||
اما از نظر پیشرفتهای مادی میتوانیم بگوییم در [[آینده]] شرایط برای رساندن [[پیام]] به جهانیان بهتر از گذشته است؛ زیرا بخشهای مختلف [[دنیا]] به هم نزدیک میشوند، [[مردم]] میتوانند با هم ارتباط برقرار کنند و وسایلی که یک سازمان مرکزی برای آگاهسازی [[ملتها]] از [[رسالت]] جدید بدان [[نیاز]] دارد، در دسترس میباشد. اما آنچه در سؤال به آن اشاره شده که هرچه بیشتر در [[ظهور]] آن [[حضرت]] تأخیر بیفتد، ابزار و آلات جنگی پیشرفتهتر خواهد شد، درست است ولی این ابزار و آلات مادی برای کسانی که [[روحیه]] خود را باختهاند و از درون پوسیدهاند به چه کار میآید؟ چهبسا در طول [[تاریخ]] که کاخ یک [[تمدن]] بزرگ با اولین تلنگر فرو ریخته است، چرا؟ برای اینکه چنین بنایی در واقع از قبل فرو ریخته بوده است و هیچگونه پشتوانه و تکیهگاهی نداشته است<ref>ما در ابتداى دهه نود مصداق این گفته شهید صدر را بهخوبى دیدیم و گفته ایشان مستند به درک عمیق ایشان از جامعه بشرى بود؛ دیدیم که اتحاد جماهیر شوروى که یکى از دو قطب حاکم بر جهان بود چگونه بهسرعت از هم پاشید بهگونهاى که چیزى از آن باقى نماند.</ref>»<ref>[[رهبری بر فراز قرون (کتاب)|رهبری بر فراز قرون]]، ص۱۰۵-۱۰۹.</ref>. | اما از نظر پیشرفتهای مادی میتوانیم بگوییم در [[آینده]] شرایط برای رساندن [[پیام]] به جهانیان بهتر از گذشته است؛ زیرا بخشهای مختلف [[دنیا]] به هم نزدیک میشوند، [[مردم]] میتوانند با هم ارتباط برقرار کنند و وسایلی که یک سازمان مرکزی برای آگاهسازی [[ملتها]] از [[رسالت]] جدید بدان [[نیاز]] دارد، در دسترس میباشد. اما آنچه در سؤال به آن اشاره شده که هرچه بیشتر در [[ظهور]] آن [[حضرت]] تأخیر بیفتد، ابزار و آلات جنگی پیشرفتهتر خواهد شد، درست است ولی این ابزار و آلات مادی برای کسانی که [[روحیه]] خود را باختهاند و از درون پوسیدهاند به چه کار میآید؟ چهبسا در طول [[تاریخ]] که کاخ یک [[تمدن]] بزرگ با اولین تلنگر فرو ریخته است، چرا؟ برای اینکه چنین بنایی در واقع از قبل فرو ریخته بوده است و هیچگونه پشتوانه و تکیهگاهی نداشته است<ref>ما در ابتداى دهه نود مصداق این گفته شهید صدر را بهخوبى دیدیم و گفته ایشان مستند به درک عمیق ایشان از جامعه بشرى بود؛ دیدیم که اتحاد جماهیر شوروى که یکى از دو قطب حاکم بر جهان بود چگونه بهسرعت از هم پاشید بهگونهاى که چیزى از آن باقى نماند.</ref>»<ref>[[رهبری بر فراز قرون (کتاب)|رهبری بر فراز قرون]]، ص۱۰۵-۱۰۹.</ref>. | ||
«[[انقلاب جهانی امام زمان]]{{ع}} از جهت اجرا، نظیر دیگر [[انقلابها]] به زمینههای عینی و خارجی آن [[انقلاب]] بستگی دارد. برای تحقق چنین [[انقلاب]] بزرگی، وجود رهبر [[صالح]] و [[الهی]] کافی نیست وگرنه در عصر خود [[پیامبر]]{{صل}} این شرط محقق بود. تأخیر [[بعثت پیامبر]] اکرم{{صل}}، بعد از پنج قرن [[گذشت]] [[دوران جاهلیت]] نیز به [[دلیل]] فراهم نبودن زمینهها و شرایط آن بوده است. [[خداوند]] [[قادر]] است که همه [[مشکلات]] و گردنههای پیش روی [[حضرت]] را برای رساندن [[پیام آسمانی]] [[حضرت]] به [[مردم]] [[جهان]]، یکباره مرتفع سازد و به صورت قهری آن [[حضرت]] را مسلط نماید، اما این شیوه را [[اعمال]] نکرده است؛ زیرا چنین روشی با سنت امتحان و [[آزمایش]] که موجب [[رشد]] و [[تکامل]] [[جامعه]] انسانی است، منافات دارد و این [[سنت الهی]] در صورتی تحقق مییابد که روند تحولات و تغییرات مطابق با شرایط خارجی و به صورت طبیعی انجام پذیرد؛ زیرا رسالتی که آن [[حضرت]] برای آن ذخیره شده، تغییری بنیادی و جهانی است که همه [[بشر]] را از [[تاریکی]] [[جور]] به نور [[هدایت]] و [[عدل]] میرساند، نه یک تغییر و دگرگونی منطقهای و مقطعی»<ref>نک: [[سید محمدباقر صدر|صدر سید محمدباقر]]، [[بحوث حول المهدی (کتاب)|بحوث حول المهدی]]، المبحث السابع.</ref>. | «[[انقلاب جهانی امام زمان]] {{ع}} از جهت اجرا، نظیر دیگر [[انقلابها]] به زمینههای عینی و خارجی آن [[انقلاب]] بستگی دارد. برای تحقق چنین [[انقلاب]] بزرگی، وجود رهبر [[صالح]] و [[الهی]] کافی نیست وگرنه در عصر خود [[پیامبر]] {{صل}} این شرط محقق بود. تأخیر [[بعثت پیامبر]] اکرم {{صل}}، بعد از پنج قرن [[گذشت]] [[دوران جاهلیت]] نیز به [[دلیل]] فراهم نبودن زمینهها و شرایط آن بوده است. [[خداوند]] [[قادر]] است که همه [[مشکلات]] و گردنههای پیش روی [[حضرت]] را برای رساندن [[پیام آسمانی]] [[حضرت]] به [[مردم]] [[جهان]]، یکباره مرتفع سازد و به صورت قهری آن [[حضرت]] را مسلط نماید، اما این شیوه را [[اعمال]] نکرده است؛ زیرا چنین روشی با سنت امتحان و [[آزمایش]] که موجب [[رشد]] و [[تکامل]] [[جامعه]] انسانی است، منافات دارد و این [[سنت الهی]] در صورتی تحقق مییابد که روند تحولات و تغییرات مطابق با شرایط خارجی و به صورت طبیعی انجام پذیرد؛ زیرا رسالتی که آن [[حضرت]] برای آن ذخیره شده، تغییری بنیادی و جهانی است که همه [[بشر]] را از [[تاریکی]] [[جور]] به نور [[هدایت]] و [[عدل]] میرساند، نه یک تغییر و دگرگونی منطقهای و مقطعی»<ref>نک: [[سید محمدباقر صدر|صدر سید محمدباقر]]، [[بحوث حول المهدی (کتاب)|بحوث حول المهدی]]، المبحث السابع.</ref>. | ||
}} | }} | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
خط ۹۳: | خط ۹۰: | ||
حجت الاسلام و المسلمین '''[[علی رضا رجالی تهرانی]]'''، در کتاب ''«[[یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]»'' در اینباره گفته است: | حجت الاسلام و المسلمین '''[[علی رضا رجالی تهرانی]]'''، در کتاب ''«[[یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]»'' در اینباره گفته است: | ||
«[[پیروزی]] هر [[انقلاب]] و هر فعالیت [[اجتماعی]] به یک سلسله شرایط و موقعیتهای عینی و خارجی بستگی دارد که بدون فراهم شدن آن شرایط نمیتواند به هدفش برسد. اگرچه قسمتی از شرایط و موقعیتهای [[انقلاب مهدی]]{{ع}} آسمانی و خدایی است و جنبه آسمانی دارد، امّا اجرای کلّی [[مأموریت]] وی، به گرد آمدن شرایط عینی و خارجی وابسته است. همانگونه که [[آسمان]] چشم به راه ماند تا پنج قرن از جاهلّیت بگذرد، و آنگاه ندای آخرین [[رسالت]] آسمانی را از سوی [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} بشنود؛ این [[انتظار]]، یعنی اجرای [[برنامه الهی]] هم مستلزم تحقّق موقعیتهای عینی و خارجی است، یا عواملی است مانند محیط مساعد و فضای عمومی مناسب و یا بعضی ویژگیهای جزیی که جنبش دگرگونی بخش از لابهلای پیچ و خمهای جزیی، در جستجوی آن است. [[سنت]] تغییرناپذیر [[خداوند سبحان]]، بر این است که اجرای [[انقلاب اسلامی]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} نیز به موقعیتهای خارجی و پذیرندهای که محیط مساعد و فضای عمومی را برای [[درک]] و پذیرش [[انقلاب]] آماده میسازد، وابسته باشد، و به همین [[دلیل]] هم بود که [[اسلام]] پس از گذشت چندین سده از پایان یافتن کار [[انبیای پیشین]] و ایجاد خلأ تلخ چند صدساله، ظاهر شد. [[خداوند]] با همه تواناییاش، در هموار ساختن تمامی مشکلات راه [[رسالت]] [[پیامبر]]، و ایجاد محیط مساعد برای [[ابلاغ]] این [[رسالت]]، نخواست چنین شیوهای را به کار گیرد، بلکه با [[ابتلا]] و [[آزمایش]]، که تکاملبخش انسانند کار کلّی [[انقلاب]] [[الهی]] را به گونهای طبیعی و بر بنیادها و عوامل [[اجتماعی]] صورت داد. البته این ویژگی، [[مانع]] نیست که گهگاه، در پارهای از جزئیات دخالت خداوندی، از راههای غیر عادی انجام پذیرد، زیرا جزئیات در ساختن محیط مساعد نقش اساسی ندارد و فقط گاهی برای حرکت در محیط مناسب، لازمند. یاریها و توجّهات عینیای که [[خداوند متعال]] در لحظات دشوار به [[رهبران الهی]] میفرماید، از اینگونه است، برای پاسداری [[رسالت]] [[ابراهیم]] [[آتش]] [[نمرود]] را بر او سرد و [[سلامت]] میکند، و دست آن مرد [[یهودی]] که با [[شمشیر]] بر بالای سر [[پیامبر]] [[ایستاده]]، از [[حس]] میافتد و [[توانایی]] حرکت و تکان را گم میکند، یا باد شدیدی میوزد و پردههای [[دشمنان]] [[حق]] را که در روز [[خندق]]، [[مدینه]] را محاصره کردهاند، از بیخ و بن برمیاندازد؛ و [[هراس]] در [[دل]] آنها میافکند. امّا همه اینها از یک سلسله امور جزئی و [[کمک]] در لحظاتی [[قاطع]]، فراتر نمیرود، و باید پیش از این کمکها، زمینه و فضایی مساعد برای دگرگونی عمومی موجود باشد. | «[[پیروزی]] هر [[انقلاب]] و هر فعالیت [[اجتماعی]] به یک سلسله شرایط و موقعیتهای عینی و خارجی بستگی دارد که بدون فراهم شدن آن شرایط نمیتواند به هدفش برسد. اگرچه قسمتی از شرایط و موقعیتهای [[انقلاب مهدی]] {{ع}} آسمانی و خدایی است و جنبه آسمانی دارد، امّا اجرای کلّی [[مأموریت]] وی، به گرد آمدن شرایط عینی و خارجی وابسته است. همانگونه که [[آسمان]] چشم به راه ماند تا پنج قرن از جاهلّیت بگذرد، و آنگاه ندای آخرین [[رسالت]] آسمانی را از سوی [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}} بشنود؛ این [[انتظار]]، یعنی اجرای [[برنامه الهی]] هم مستلزم تحقّق موقعیتهای عینی و خارجی است، یا عواملی است مانند محیط مساعد و فضای عمومی مناسب و یا بعضی ویژگیهای جزیی که جنبش دگرگونی بخش از لابهلای پیچ و خمهای جزیی، در جستجوی آن است. [[سنت]] تغییرناپذیر [[خداوند سبحان]]، بر این است که اجرای [[انقلاب اسلامی]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} نیز به موقعیتهای خارجی و پذیرندهای که محیط مساعد و فضای عمومی را برای [[درک]] و پذیرش [[انقلاب]] آماده میسازد، وابسته باشد، و به همین [[دلیل]] هم بود که [[اسلام]] پس از گذشت چندین سده از پایان یافتن کار [[انبیای پیشین]] و ایجاد خلأ تلخ چند صدساله، ظاهر شد. [[خداوند]] با همه تواناییاش، در هموار ساختن تمامی مشکلات راه [[رسالت]] [[پیامبر]]، و ایجاد محیط مساعد برای [[ابلاغ]] این [[رسالت]]، نخواست چنین شیوهای را به کار گیرد، بلکه با [[ابتلا]] و [[آزمایش]]، که تکاملبخش انسانند کار کلّی [[انقلاب]] [[الهی]] را به گونهای طبیعی و بر بنیادها و عوامل [[اجتماعی]] صورت داد. البته این ویژگی، [[مانع]] نیست که گهگاه، در پارهای از جزئیات دخالت خداوندی، از راههای غیر عادی انجام پذیرد، زیرا جزئیات در ساختن محیط مساعد نقش اساسی ندارد و فقط گاهی برای حرکت در محیط مناسب، لازمند. یاریها و توجّهات عینیای که [[خداوند متعال]] در لحظات دشوار به [[رهبران الهی]] میفرماید، از اینگونه است، برای پاسداری [[رسالت]] [[ابراهیم]] [[آتش]] [[نمرود]] را بر او سرد و [[سلامت]] میکند، و دست آن مرد [[یهودی]] که با [[شمشیر]] بر بالای سر [[پیامبر]] [[ایستاده]]، از [[حس]] میافتد و [[توانایی]] حرکت و تکان را گم میکند، یا باد شدیدی میوزد و پردههای [[دشمنان]] [[حق]] را که در روز [[خندق]]، [[مدینه]] را محاصره کردهاند، از بیخ و بن برمیاندازد؛ و [[هراس]] در [[دل]] آنها میافکند. امّا همه اینها از یک سلسله امور جزئی و [[کمک]] در لحظاتی [[قاطع]]، فراتر نمیرود، و باید پیش از این کمکها، زمینه و فضایی مساعد برای دگرگونی عمومی موجود باشد. | ||
اکنون در پرتو همین مبانی، و همساز با موقعیتهای عینی و خارجی، موضعگیری [[امام مهدی]]{{ع}} را، بررسی میکنیم. مسلّما [[انقلاب]] [[امام]] نیز، مانند هر دگرگونی [[اجتماعی]] دیگر، از جهت [[اجرا]] به موقعیتهای [[اجتماعی]] بستگی دارد؛ که باید همساز با آن موقعیتهای معین، پیش آید. زیرا [[حضرت مهدی|امام مهدی]]{{ع}} خود را برای اقدامی [[اجتماعی]] و در سطحی محدود، آماده نکرده، بلکه رسالتی که از سوی [[خداوند]] برای او تعیین شده، دگرگون ساختن همهجانبه [[گیتی]] میباشد، به صورتی که همه افراد [[بشر]] از تاریکیهای [[ستم]] و [[بیداد]]، به فروغ [[دادگری]] راه یابند. | اکنون در پرتو همین مبانی، و همساز با موقعیتهای عینی و خارجی، موضعگیری [[امام مهدی]] {{ع}} را، بررسی میکنیم. مسلّما [[انقلاب]] [[امام]] نیز، مانند هر دگرگونی [[اجتماعی]] دیگر، از جهت [[اجرا]] به موقعیتهای [[اجتماعی]] بستگی دارد؛ که باید همساز با آن موقعیتهای معین، پیش آید. زیرا [[حضرت مهدی|امام مهدی]] {{ع}} خود را برای اقدامی [[اجتماعی]] و در سطحی محدود، آماده نکرده، بلکه رسالتی که از سوی [[خداوند]] برای او تعیین شده، دگرگون ساختن همهجانبه [[گیتی]] میباشد، به صورتی که همه افراد [[بشر]] از تاریکیهای [[ستم]] و [[بیداد]]، به فروغ [[دادگری]] راه یابند. | ||
برای چنین دگرگونی بزرگی، تنها یک [[رهبر شایسته]]، کافی نیست، زیرا ویژگیهای یک [[رهبر شایسته]] را [[پیامبر]]{{صل}} در همان روزگار سیاه در خویش داشت، بلکه علاوه بر [[رهبر شایسته]]، [[نیازمند]] یک محیط جهانی مساعد و یک فضای عمومی مناسب نیز هست تا موقعیتهای خارجی مطلوب را برای انجام [[انقلاب جهانی]] آماده سازد. از دیدگاه انسانی که بنگریم، باید احساس نابودی مداوم در [[انسان]] متمدّن ایجاد شود و یک انگیزه اساسی در درونش پدیدار گردد و [[رسالت]] دادگرانه [[مهدی]]{{ع}} را بپذیرد و تنها با تجربههای [[اجتماعی]]، مدنی و [[سیاسی]] گوناگون امکان دارد چنین احساسی در درون [[انسانها]] جای گیرد، زیرا با تجربه مکتبها و... میتواند بار گرانی از نقاط منفی به دوش خود بیابد و نیازمندیهای او را به [[یاری]] جویی از [[سرشت]] [[پاک]] و [[جهان]] [[نهان]] آشکار سازد. | برای چنین دگرگونی بزرگی، تنها یک [[رهبر شایسته]]، کافی نیست، زیرا ویژگیهای یک [[رهبر شایسته]] را [[پیامبر]] {{صل}} در همان روزگار سیاه در خویش داشت، بلکه علاوه بر [[رهبر شایسته]]، [[نیازمند]] یک محیط جهانی مساعد و یک فضای عمومی مناسب نیز هست تا موقعیتهای خارجی مطلوب را برای انجام [[انقلاب جهانی]] آماده سازد. از دیدگاه انسانی که بنگریم، باید احساس نابودی مداوم در [[انسان]] متمدّن ایجاد شود و یک انگیزه اساسی در درونش پدیدار گردد و [[رسالت]] دادگرانه [[مهدی]] {{ع}} را بپذیرد و تنها با تجربههای [[اجتماعی]]، مدنی و [[سیاسی]] گوناگون امکان دارد چنین احساسی در درون [[انسانها]] جای گیرد، زیرا با تجربه مکتبها و... میتواند بار گرانی از نقاط منفی به دوش خود بیابد و نیازمندیهای او را به [[یاری]] جویی از [[سرشت]] [[پاک]] و [[جهان]] [[نهان]] آشکار سازد. | ||
از دیدگاه مادی نیز، شرایط موجود، در [[زمان ظهور]]، برای انجام [[رسالت]] [[امام مهدی]]{{ع}}، بر تمامی [[جهان]]، باید [[آمادگی]] و [[توانایی]] را بیشتری داشته باشند، تا در روزگاری همچون زمان [[غیبت صغری]]؛ زیرا که بخشهای [[جهان]] به یکدیگر نزدیک شده، ارتباط و پیوند میان [[انسانها]] بهتر انجام میگیرد. ارتباط و پیوندی که دستگاه [[رهبری]] مرکزی، برای پرورش [[مردم]]، بر بنیاد [[رسالت]]؛ به آن [[نیاز]] دارد.<ref> بحث حول المهدی، شهید آیة اللّه صدر، ص ۷۵.</ref>»<ref>[[یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ص ۱۶۳ تا ۱۶۵.</ref>. | از دیدگاه مادی نیز، شرایط موجود، در [[زمان ظهور]]، برای انجام [[رسالت]] [[امام مهدی]] {{ع}}، بر تمامی [[جهان]]، باید [[آمادگی]] و [[توانایی]] را بیشتری داشته باشند، تا در روزگاری همچون زمان [[غیبت صغری]]؛ زیرا که بخشهای [[جهان]] به یکدیگر نزدیک شده، ارتباط و پیوند میان [[انسانها]] بهتر انجام میگیرد. ارتباط و پیوندی که دستگاه [[رهبری]] مرکزی، برای پرورش [[مردم]]، بر بنیاد [[رسالت]]؛ به آن [[نیاز]] دارد.<ref> بحث حول المهدی، شهید آیة اللّه صدر، ص ۷۵.</ref>»<ref>[[یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ص ۱۶۳ تا ۱۶۵.</ref>. | ||
}} | }} | ||
{{پاسخ پرسش | {{پاسخ پرسش | ||
خط ۱۴۹: | خط ۱۴۶: | ||
نویسندگان کتاب ''«[[آفتاب مهر ج۱ (کتاب)|آفتاب مهر]]»'' در اینباره گفتهاند: | نویسندگان کتاب ''«[[آفتاب مهر ج۱ (کتاب)|آفتاب مهر]]»'' در اینباره گفتهاند: | ||
«شاید بتوان گفت یکی از شرایط عمده برای [[ظهور]]، وجود یاورانی است که همراه [[امام]]، بار [[قیام]] را بر دوش بکشند و تا آخر، از [[همراهی]] و [[یاری]] [[رهبر]] خود دست برندارند و او را تنها نگذارند. [[سدیر صیرفی]] در گفت وگویی با [[امام صادق]]{{ع}} درباره عدم [[قیام]] میگوید: "[[حضرت]]، مرا به خارج [[مدینه]] برد تا آن که وقت [[نماز]]، در محلی پیاده شدیم. [[امام صادق]]{{ع}} به [[جوانی]] که در آن نزدیکی بز میچراند، نگاهی کرد و فرمود: ای [[سدیر]]! به [[خدا]] قسم! اگر [[پیروان]] من، به تعداد این بزها بودند، بر جای نمینشستم و [[قیام]] میکردم. [[سدیر]] گوید: بعد از تمام شدن [[نماز]]، حیوانات آن گله را شمردم و یافتم که عدد آنها از هفده [[تجاوز]] نمیکند.<ref>کافی، ج ۲، ص۲۴۲، ح ۴.</ref>. تحقّق این شرط، لازم است؛ ولی کافی نیست؛ بلکه باید زمینههای دیگر نیز فراهم شود. از جمله آن شرایط، قابلیت [[مردم]] برای پذیرش [[دولت]] [[حق]] است، به این معنا که عموم [[مردم]] و [[جامعه بشری]] نه گروهی خاص و در منطقهای خاص؛ باید به درجهای از [[معرفت]] برسند که دریابند [[حکومتها]] و مکاتب ساخته [[بشر]]، جوابگوی [[نیاز]] [[مردم]] نیست و به وسیله اینها، [[سعادت]] و [[عدالت]] واقعی به [[بشر]] هدیه نمیشود. | «شاید بتوان گفت یکی از شرایط عمده برای [[ظهور]]، وجود یاورانی است که همراه [[امام]]، بار [[قیام]] را بر دوش بکشند و تا آخر، از [[همراهی]] و [[یاری]] [[رهبر]] خود دست برندارند و او را تنها نگذارند. [[سدیر صیرفی]] در گفت وگویی با [[امام صادق]] {{ع}} درباره عدم [[قیام]] میگوید: "[[حضرت]]، مرا به خارج [[مدینه]] برد تا آن که وقت [[نماز]]، در محلی پیاده شدیم. [[امام صادق]] {{ع}} به [[جوانی]] که در آن نزدیکی بز میچراند، نگاهی کرد و فرمود: ای [[سدیر]]! به [[خدا]] قسم! اگر [[پیروان]] من، به تعداد این بزها بودند، بر جای نمینشستم و [[قیام]] میکردم. [[سدیر]] گوید: بعد از تمام شدن [[نماز]]، حیوانات آن گله را شمردم و یافتم که عدد آنها از هفده [[تجاوز]] نمیکند.<ref>کافی، ج ۲، ص۲۴۲، ح ۴.</ref>. تحقّق این شرط، لازم است؛ ولی کافی نیست؛ بلکه باید زمینههای دیگر نیز فراهم شود. از جمله آن شرایط، قابلیت [[مردم]] برای پذیرش [[دولت]] [[حق]] است، به این معنا که عموم [[مردم]] و [[جامعه بشری]] نه گروهی خاص و در منطقهای خاص؛ باید به درجهای از [[معرفت]] برسند که دریابند [[حکومتها]] و مکاتب ساخته [[بشر]]، جوابگوی [[نیاز]] [[مردم]] نیست و به وسیله اینها، [[سعادت]] و [[عدالت]] واقعی به [[بشر]] هدیه نمیشود. | ||
* خلاصه آن که [[مردم]]، خود باید [[ظهور]] [[عدالت]] را بخواهند و جهانیان را با زیباییهای [[دوران ظهور]] آشنا کنند و [[روحیه]] [[عدالت]]طلبی و [[ظلم]] ستیزی را همه جا گسترش دهند. مرحوم [[خواجه طوسی]]، در کتاب تجرید الاعتقاد، [[علت]] [[غیبت امام]] را کوتاهی [[مردم]] میداند؛ چرا که [[اعمال]] و [[کردار]] [[مردم]]، باعث شد [[امام]] از میان [[مردم]] برود؛ بنابراین، [[مردم]] باید از راه غلطی که رفتهاند، برگردند و [[امام]] را بخواهند، تا [[ظهور]] صورت گیرد.<ref>از همین رو، [[شیخ صدوق]] در مقدمه کتاب کمال الدین میگوید: "ظهور حجتهای الهی در مقام پیشوایی خود، بر سبیل امکان و تدبیر، نسبت به مردم زمان خودشان است. اگر حال مردم طوری باشد که [[امام]] بتواند تدبیر و رهبری اولیایش را بر عهده بگیرد _ یعنی مردم حاضر باشند حرف او را بپذیرند، و او بتواند اراده خدا را پیاده کند _ ظهور آن حجت، لازم خواهد بود و اگر وضع به گونهای باشد که [[امام]] نتواند تدبیر در رهبری اولیایش را بر عهده بگیرد و حکمت الهی، موجب پنهانی او گردد و تدبیر نیز آن را اقتضا کند، خداوند او را در پشت پرده [[غیبت]]، نهان میسازد، تا زمانی که وقت مناسب فرا رسد.</ref>»<ref>[[آفتاب مهر ج۱ (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۱، ص ۲۰۰-۲۰۱.</ref>. | * خلاصه آن که [[مردم]]، خود باید [[ظهور]] [[عدالت]] را بخواهند و جهانیان را با زیباییهای [[دوران ظهور]] آشنا کنند و [[روحیه]] [[عدالت]]طلبی و [[ظلم]] ستیزی را همه جا گسترش دهند. مرحوم [[خواجه طوسی]]، در کتاب تجرید الاعتقاد، [[علت]] [[غیبت امام]] را کوتاهی [[مردم]] میداند؛ چرا که [[اعمال]] و [[کردار]] [[مردم]]، باعث شد [[امام]] از میان [[مردم]] برود؛ بنابراین، [[مردم]] باید از راه غلطی که رفتهاند، برگردند و [[امام]] را بخواهند، تا [[ظهور]] صورت گیرد.<ref>از همین رو، [[شیخ صدوق]] در مقدمه کتاب کمال الدین میگوید: "ظهور حجتهای الهی در مقام پیشوایی خود، بر سبیل امکان و تدبیر، نسبت به مردم زمان خودشان است. اگر حال مردم طوری باشد که [[امام]] بتواند تدبیر و رهبری اولیایش را بر عهده بگیرد _ یعنی مردم حاضر باشند حرف او را بپذیرند، و او بتواند اراده خدا را پیاده کند _ ظهور آن حجت، لازم خواهد بود و اگر وضع به گونهای باشد که [[امام]] نتواند تدبیر در رهبری اولیایش را بر عهده بگیرد و حکمت الهی، موجب پنهانی او گردد و تدبیر نیز آن را اقتضا کند، خداوند او را در پشت پرده [[غیبت]]، نهان میسازد، تا زمانی که وقت مناسب فرا رسد.</ref>»<ref>[[آفتاب مهر ج۱ (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۱، ص ۲۰۰-۲۰۱.</ref>. | ||
}} | }} |