علم شأنی معصوم: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۱۲۸ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۶ نوامبر ۲۰۱۸
خط ۳۴: خط ۳۴:
*حصول علم برای انسان کامل متوقف بر التفات و توجّه است که بدون اراده نیز حاصل می‌شود، منتها چنین نیست که تمام علوم اهل بیت{{عم}}شأنی باشد بلکه برخی از علوم ایشان فعلی و حضوری است.<ref>ر.ک. وکیلی، محمدحسن، علم غیب امام، فصلنامه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام، صفحه؟؟؟</ref> به عبارتی دیگر بخشی از علوم اهل بیت(علیهم السلام) فعلی و بخشی دیگر شأنی است.
*حصول علم برای انسان کامل متوقف بر التفات و توجّه است که بدون اراده نیز حاصل می‌شود، منتها چنین نیست که تمام علوم اهل بیت{{عم}}شأنی باشد بلکه برخی از علوم ایشان فعلی و حضوری است.<ref>ر.ک. وکیلی، محمدحسن، علم غیب امام، فصلنامه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام، صفحه؟؟؟</ref> به عبارتی دیگر بخشی از علوم اهل بیت(علیهم السلام) فعلی و بخشی دیگر شأنی است.


==دلیل روایی==
*مرحوم کلینی در کتاب کافی، بابی را با این عنوان نوشته است:<ref>ر.ک. سبحانی، سیدمحمدجعفر، منابع علم امامان شیعه، ص 80</ref>«بَابُ أَنَّ الْأَئِمَّةَ(علیهم السلام) إِذَا شَاءُوا أَنْ یَعْلَمُوا عُلِّمُوا»،<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ١، ص ٢۵٨</ref> در حدیثی از امام صادق(علیه السلام) که در این باب آمده مى‌خوانیم: یکی از یاران حضرت از ایشان سؤال کرد: آیا امام علم غیب می‌داند؟<ref>ر.ک. مکارم، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۱۷، ص 100</ref> حضرت فرمودند: نه اما: «إِذَا أَرَادَ الْإِمَامُ أَنْ یَعْلَمَ شَیْئاً أَعْلَمَهُ الله ذَلِك»<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ١، ص ٢۵٨</ref>
*در روایتی دیگر امام باقر(علیه السلام) می فرمایند: «یُبسَطُ لَنَا العِلمُ فَنَعلَمُ، و یُقبَضُ عَنّا فَلا نَعلَمُ. و قالَ: سِرُّ اللّه ِ عَزَّوجَلَّ أسَرَّهُ إلى جَبرَئیلَ، و أسَرَّهُ جَبرَئیلُ إلى مُحَمَّدٍ، و أسَرَّهُ مُحَمَّدٌ إلى مَن شاءَ اللّهُ»<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 1، ص 258</ref> یعنی هرگاه سفره علم برای ما گسترده می‌شود، ما می‌دانیم و هرگاه گستره نشود، ما نمی‌دانیم. اسرار الهی به جبرئیل منتقل می‌شود و جبرئیل آنها را به حضرت محمد(صلی الله علیه و آله) انتقال می‌دهد و حضرت محمد(صلی الله علیه و آله) به هر کس که خدا بخواهد منتقل می‌کند.»<ref>ر.ک. جوادی آملی، عبدالله، ادب فنای مقربان، ج 3، ص 418</ref>
==چگونگی علم غیب پیدا کردن معصوم==
==چگونگی علم غیب پیدا کردن معصوم==
*امامان(علیهم السلام) هر وقت می‌خواستند چیزی از غیب بدانند به مقام نورانیّت<ref>مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج ۲۶، ص ۱، ح ۱</ref> (مقام باطنی) خود توجّه نموده و آنرا می‌دانستند، ولی همیشه به آن مقام توجّه نداشتند. مانند فقیهی که تمام مسائل نزد او حاضر نیست، ولی ملکه اجتهاد را دارد که هرگاه مسئله‌ای از او می‌پرسند، به مَأخذِ حُکم رجوع نموده و آن را می‌داند.<ref>ر.ک. طباطبایی، سیدمحمد حسین، علم امام و عصمت انبیاء و اوصیاء ص ۳۲۶</ref> یعنی علم به همه چیز در دسترس آنان است اما اگر مصلحت در ندانستن امری باشد اراده نمی‌کنند که آنرا بدانند<ref>ر.ک. مصباح یزدی، محمدتقی، شرح دعای ۴۵ صحیفه سجادیه، وبگاه پدیدآورنده </ref> و اگر ارادۀ دانستن کرده و خداوند ایشان را آگاه می کرد، این آگاهی حتی اموری که در پاره ای روایات نفی شده مانند: خبر از زمان و مکان مرگ افراد و نزول باران را نیز شامل می شود، اگر آنها می خواستند به اذن الهی به همه این امور آگاه می‌شدند و از آن خبر می‌دادند گر چه در محورهایی مانند علم به وقوع قیامت هرگز وارد نشدند.<ref>ر.ک. رفیعی، ناصر، علم غیب ائمه(علیهم السلام)، دوفصلنامه مطالعات اهل بیت‌شناسی، ص ۱۷ و ۱۸</ref>
*امامان(علیهم السلام) هر وقت می‌خواستند چیزی از غیب بدانند به مقام نورانیّت<ref>مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج ۲۶، ص ۱، ح ۱</ref> (مقام باطنی) خود توجّه نموده و آنرا می‌دانستند، ولی همیشه به آن مقام توجّه نداشتند. مانند فقیهی که تمام مسائل نزد او حاضر نیست، ولی ملکه اجتهاد را دارد که هرگاه مسئله‌ای از او می‌پرسند، به مَأخذِ حُکم رجوع نموده و آن را می‌داند.<ref>ر.ک. طباطبایی، سیدمحمد حسین، علم امام و عصمت انبیاء و اوصیاء ص ۳۲۶</ref> یعنی علم به همه چیز در دسترس آنان است اما اگر مصلحت در ندانستن امری باشد اراده نمی‌کنند که آنرا بدانند<ref>ر.ک. مصباح یزدی، محمدتقی، شرح دعای ۴۵ صحیفه سجادیه، وبگاه پدیدآورنده </ref> و اگر ارادۀ دانستن کرده و خداوند ایشان را آگاه می کرد، این آگاهی حتی اموری که در پاره ای روایات نفی شده مانند: خبر از زمان و مکان مرگ افراد و نزول باران را نیز شامل می شود، اگر آنها می خواستند به اذن الهی به همه این امور آگاه می‌شدند و از آن خبر می‌دادند گر چه در محورهایی مانند علم به وقوع قیامت هرگز وارد نشدند.<ref>ر.ک. رفیعی، ناصر، علم غیب ائمه(علیهم السلام)، دوفصلنامه مطالعات اهل بیت‌شناسی، ص ۱۷ و ۱۸</ref>
۱۰۸٬۶۵۴

ویرایش